LANDBOUWUNIVERSITEIT WAGENINGEN. Van de grond tot de mond

Landbouw is in Wageningen een ruim begrip. Nergens anders vindt men zoveel studierichtingen op het gebied van landbouw, voeding, milieu en natuur bij elkaar.

Locatie : Wageningen.

Leuven in het klein en nog intiemer en landelijker, zo ziet Wageningen eruit. De leslokalen en onderzoekslaboratoria liggen in een groene omgeving op loopafstand van elkaar : met 5000 studenten is de LUW/Landbouwuniversiteit van Wageningen de kleinste universiteit van Nederland, maar ook de meest internationale. In landbouw en aanverwante disciplines geniet Wageningen Agricultural University een wereldreputatie. “Wageningers vind je overal, ” zegt Godelief Nieuwendijk, Science Information Officer : “Bij de overheid, in onderzoeksinstellingen, in de voedings- en in de zaadindustrie, bij banken en verzekeringsinstellingen, maar evenzeer in ontwikkelingslanden of bij de Wereldvoedselorganizatie. Noem maar op. ” Volgens het eigen Loopbaancentrum van de universiteit heeft bijna de helft van de studenten bij het afstuderen al een baan. Na één jaar is 95 procent van de ingenieurs aan het werk. Daarvan verdwijnt 18 procent naar het buitenland. Het Loopbaancentrum van de LUW speelt een aktieve rol door werkzoekenden en werkgevers met elkaar in kontakt te brengen : een bedrijf dat een bepaalde ingenieur nodig heeft, krijgt een aantal namen met bijhorende gegevens. Veel afgestudeerden vinden ook een betrekking via hun stage, het afstudeervak of via een oud-student van de LUW. Van de ingenieurs die tussen 1982 en 1992 afstudeerden, werkt een derde als onderzoeker.

VEELZIJDIG.

Nederland is niet voor niets de grootste exporteur van landbouwprodukten uit de Europese Unie. Al sinds 1918 is de schaalgrootte, de specializatie en het wetenschappelijk onderzoek in landbouwwetenschappen nergens anders zo veelzijdig en diepgaand als in Wageningen ; nergens zijn er zoveel dwarsverbindingen tussen de verschillende onderzoeksgroepen. De LUW is uniek in Europa en in de wereld (alleen de landbouwopleidingen in het Engelse Reading en het Franse Montpellier evenaren enigszins de prestaties van Wageningen). “De Landbouwuniversiteit bouwt haar onderwijs en onderzoek rond vier centrale tema’s die tegelijk haar wetenschappelijke opdracht en taak ten aanzien van de samenleving bepalen : duurzame landbouw, gezonde voeding, gevarieerde natuur en een gezond leefmilieu, ” zo verwoordt Godelief Nieuwendijk het plechtige “Strategisch Plan Richting 2000” van de Landbouwuniversiteit van Wageningen.

De LUW heeft nochtans slechts één fakulteit : landbouw en milieuwetenschappen al gebruikt men hier liever het begrip agrarisch, dat zich breed uitstrekt van bijvoorbeeld de bodemkunde over onderzoek naar gezondheids- en vruchtbaarheidskenmerken in de melkveehouderij tot landinrichting en rekreatie of tot de meest uiteenlopende deelaspekten van de voedingsmiddelenindustrie ; zo verricht de vakgroep Marktkunde en Marktonderzoek voor de agro-business onderzoek naar het konsumentengedrag (professor Steenkamp, hoogleraar Europees konsumentengedrag heeft een model ontwikkeld rondom eigenschappen als voedingswaarde, gezond, lekker, milieuvriendelijk). Veel van dat onderzoek wordt medegefinancierd door de Europese Unie. Distributie is een ander aandachtspunt van de Wageningse marktkundigen over industriële marketing zijn wel teorieën, maar kan men die toepassen op boeren, vragen ze zich af ? terwijl deze vakgroep, wanneer hij zich richt naar West-Afrika, Colombia of Costa Rica, dan weer andere klemtonen legt die specifiek zijn voor de marktbenadering in ontwikkelingslanden.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van het ver doorgedreven interdisciplinair samenspel in Wageningen en het openstaan voor kritische vragen vanuit andere disciplines. In elk van de 19 ingenieursopleidingen (zie kader), verdeeld over 60 vakgroepen, kunnen de studenten bovendien de eigen klemtonen versterken door zelf te opteren voor bij voorbeeld een meer zuiver wiskundige of ekonometrische, dan wel een meer filozofisch of sociologisch getinte benadering van hun studie. Alle opleidingen hebben specializaties waarin verschillende vakgebieden gekombineerd kunnen worden en door de grote keuzevrijheid naar eigen inzicht worden uitgebouwd.

Zonder afbreuk te doen aan die veelzijdigheid speelt de overheid echter met plannen om een aantal bezuinigingen door te voeren. De rijksbijdrage aan de Landbouwuniversiteit liep in 1994 op tot 215 miljoen gulden op een totale begroting van 325 miljoen gulden (naast 90 miljoen aan kollegegelden). Het aantal leerstoelen moet terug van 110 naar 90 en de 31 opleidingen aan de LUW (19 ingenieursopleidingen en 12 Engelstalige Master of Science-opleidingen voor buitenlandse studenten) zullen worden ondergebracht in acht onderwijsinstituten. Vakken die minder dan 10 studenten trekken worden opgeheven.

INTERNATIONAAL.

Twee van de drie Wageningse studenten gaan op stage naar het buitenland. Dat kan via uitwisselingsprogramma’s met andere universiteiten (zoals in aqua-kultuur met het departement visteelt en visserij van de Universiteit Gent) of in het kader van een onderzoeksprogramma van twee van de LUW-opleidingen die voornamelijk op de tropen zijn gericht (tropisch landgebruik en rurale ontwikkelingsstudies) maar evengoed bij een bank of een consultancy-kantoor in New York. Omgekeerd komen mensen uit de hele wereld naar Wageningen om er een van de twaalf Engelstalige Master of Science-kursussen te volgen. Doorgaans zijn er in Wageningen per jaargang zo’n 200 buitenlandse studenten uit een negentigtal verschillende landen. Tot voor enkele jaren kwam de hoofdmoot uit de ontwikkelingslanden, maar tegenwoordig zit het aantal studenten uit geïndustrializeerde landen duidelijk in de lift. Elk jaar zijn er tientallen die in het raam van EU-programma’s in Wageningen specializeren. Na hun doctoraal- of hun master-programma kunnen studenten een opleiding volgen tot onderzoeker en een promotie tot doctor. Voor buitenlanders heeft Wageningen een meer individueel, maar gelijkwaardig programma dat leidt tot de Ph.D.-titel.

E.B.

LANDBOUW IN WAGENINGEN Wereldtop in een aantal onderzoeksgebieden.