LAND MET TWEE SNELHEDEN

Laat de burgers van Vlaanderen op dat politieke niveau kan het reëel en op een redelijke termijn worden georganiseerd bij volksraadpleging kiezen over de sociaal-economische oriëntering die zij willen. De terechte teleurstelling over het landsbeleid mag niet worden opgepot. Zoniet behoort een afrekening in 1999 à la Vitrolles tot de mogelijkheden. Dit volk kookt achter de façade van het cynisme.

De hang naar zelfvernietiging van de Wetstraat is verbazingwekkend. De verkozenen des volks verspelen het respect van de burger. Intussen vervluchtigt hun debat over de Nieuwe Politieke Cultuur in geruzie en navelstaren. De decumulatie is boeiend voor parlementairen, burgemeesters en lokale partijbaasjes, ze is het niet voor de kiezer. Hij kan het onderscheid maken tussen bijzaken en hoofdzaken. Bij het gejuich om de (mogelijke) afbouw van de decumulatie in Vlaanderen bemerkt de kiezer dat de parlementairen doen aan bezigheidstherapie en weghollen van vragen als : hoe is de verhouding tussen de verkozenen en de partijen, hoe is de verhouding tussen de verkozenen en de regering(en), hoe is de verhouding tussen de verkozenen en de drukkingsgroepen, hoe is de verhouding tussen de verkozenen en de toekomst van België, hoe is de verhouding tussen de verkozenen en de Europese Muntunie ?

Er moet een schokgolf komen. De burger moet zich kunnen uitspreken over de inhoud van de samenleving waarin hij wil bestaan. De kiezers beseffen, en zij hoeven daarover de verslaggeving over Davos, de Oeso, de G-7 niet tot in detail te kennen (een blik op de werkloosheidscijfers en het tv-nieuws over de fabriekssluitingen volstaat), dat Europa en hun deel van Europa versukkelt op het vlak van de productiviteit, de tewerkstelling, de technologie, de handel, de macht.

De burger dient vandaag uiting te kunnen geven aan de richting die hij zoekt. De mogelijkheid daartoe bestaat. Het Vlaamse parlement is een legitieme en democratische volksvertegenwoordiging die het recht heeft om in de huidige crisis de wil van de kiezers tot expressie te laten komen. Het voorstel van Guy Verhofstadt om een volksraadpleging in Vlaanderen te organiseren over de sociaal-economische prioriteiten die de Vlamingen verwezenlijkt willen zien, verdient meer steun en aandacht dan het in de voorbije maanden kreeg. De negatieve energie die zich opstapelt bij de geneutraliseerde kiezers kan met een beperkte, doelgerichte volksraadpleging worden omgedraaid in positieve energie.

Waarom een volksraadpleging in Vlaanderen ? Om een praktische reden en een principiële reden. De praktische reden behoeft niet veel woorden, nooit zal het Belgische parlement in de situatie van verwarring en ineffectiviteit waarin het vandaag verkeert, een aanzet kunnen geven voor dit type van rechtstreekse democratie. Het Vlaamse parlement is jong, minder geplet onder de servitudes van decennialange partijpolitieke berekeningen, nauwer betrokken bij de burgers. Het zoekt een eigen profiel en een eigen dynamiek. Met de organisatie van een volksraadpleging kan het Vlaamse parlement groeien naar volwassenheid. De principiële reden gaat terug op een simpele waarheid : de polarisering tussen Vlaanderen en niet-Vlaanderen blijft groeien. Dat veranderen voorbijgaande verschijnselen niet, noch Witte Marsen (tegen wie kan men anders demonstreren dan tegen Belgische politici, dus dat schept een tijdelijke eenstemmigheid tussen burgers van noord, centrum en zuid), noch Rode Marsen (boze arbeiders zoeken naar het maximale aantal deelnemers voor betogingen, vanwaar die komen maakt voor hen weinig uit, alhoewel de oplossingen en de onderhandelingsmogelijkheden verschillen in noord en zuid).

Het blijft populair in de hogere kringen van regering, establishment, vakbonden om deze vervelende waarheid te verdoezelen. Het is en blijft populair in die milieus de gevleugelde woorden van de eerste premier van Vlaanderen, Gaston Geens, “het land met de twee snelheden”, belachelijk te maken. Dat is het licht van de zon ontkennen. Vlaanderen heeft sla er de teksten en de cijfers van het Strategisch Plan Vlaanderen en aansluitend VEV-studiewerk op na goede uitgangspunten om, mits een sterkere sociaal-economische zelfstandigheid, aan te sluiten bij het groeimodel dat Nederland de voorbije vijftien jaar ontwikkelde. Elke week, elke maand die verloren wordt om een geprofileerdere sociaal-economische zelfstandigheid te verwezenlijken, kost jobs, kost toekomst, kost kansen voor deze en de volgende generatie.

Zal een volksraadpleging aantonen dat het nastreven van een Nederlands groeimodel gedragen wordt door een meerderheid van de Vlamingen ? Deze vraag leidt tot een pessimistisch en optimistisch antwoord. Het pessimistische antwoord is dat een volksraadpleging door de ongeïnteresseerdheid en de onrijpheid van het Vlaamse publiek zal uitmonden op een non-event. Het optimistische antwoord is dat de witte energie in Vlaanderen een uitweg zal zoeken naar een keuze voor een betere toekomst ; weg dus van het affairisme, de staatsbetutteling, de uitkeringenverslaafdheid, de verworven rechten. De shocktherapie aangeprezen door Guy Verhofstadt is positiever dan het attentisme waaraan België, dus ook Vlaanderen kapot gaat.

FRANS CROLS