Laat België doorlichten

De ultieme vraag is of deze verkiezingen eindelijk een goed resultaat kunnen opleveren voor ons land en zijn bevolking. Democratie dient het juiste en evenwichtige gebruik van het vertrouwen van de kiezer. De afgeleide vraag is of de verkiezingen de ministers en leiders opleveren die we vandaag nodig hebben. Mijn hoop is groot, mijn geloof is klein.

Er moeten zo veel compromissen gesloten worden en er is zo veel water in de wijn nodig dat we ons alleen kunnen verwachten aan een regeerakkoord of een beleidsplan dat smaakt naar water. Ik vind de definitie beleidsplan trouwens veel sprekender dan regeerakkoord, zoals ik besparingsinspanningen nogal blind vind tegenover de term begrotingslogica.

Ik ben het volkomen eens met André Oosterlinck als hij stelt dat we in een geblokkeerd land leven. Geblokkeerd aan alle kanten: financieel, communautair, human resources (politiek personeel) en structureel.

We leven in een politiek systeem dat te veel kansen geeft aan versnippering en bijgevolg carte blanche geeft aan persoonlijk opportunisme en de weg blokkeert voor staatslui in spe. Want laat ons wel wezen, die zijn er wel, zowel op als naast de verkiezingslijsten.

Fundamenteel denk ik aan een kiessysteem in twee afleveringen zoals in Frankrijk of aan een meer uitgefilterde keuzemogelijkheid voor de kiezer, een twee- of driepartijensysteem.

Het enige alternatief in ons versplinterd landschap is een tijdelijk zakenkabinet, een regering met volmachten of een regeringssamenstelling op basis van duidelijke competenties in plaats van populariteit. En bij competenties horen factoren zoals vakkennis, visie, realisatiekracht, communicatie, samenwerking, leiderschap en maturiteit. En bij het persoonlijkheidsprofiel passen waarden zoals integriteit en respect.

Misschien moeten alle toekomstige excellenties wel eens afgemeten worden aan bovenstaande competenties. Zou Michel Daerden dan nog minister zijn, om maar een voorbeeld te noemen?

In het grote verkiezingsdebat zag ik dat debatkunst het haalde op inhoud. En dat levert goede televisie op, maar is tegelijk ook gevaarlijk. De Wever scoorde een mooi doelpunt toen hij aan Marianne Thyssen zei dat hij haar het confederalisme al eens had uitgelegd, maar ging er verder niet op in. Het justitieprobleem werd herleid tot de enkelband. Er werd weer lustig naar elkaar met schuld gegooid over wie in het verleden wat verkeerd had gedaan.

En de kijker-kiezer bleef achter met de wat bittere smaak: wie zijn onze leiders voor morgen?

Federalisme, confederalisme, herfederalisering zijn uitgangspunten of doelstellingen. En waarschijnlijk ligt in de juiste behandeling van voorgaande begrippen ook wel een deel van de oplossing voor de complexiteit van ons land.

Toch moeten we vooraf misschien de doelstelling formuleren dat de burgers willen leven in een gezond land. Een gezond land met een gezonde regering in werkbare omstandigheden. En om dit te bereiken, moet het virus dat ons land ziek maakt gedood of op zijn minst geïsoleerd worden.

Daarom zijn we toe aan een fase van een goed gedefinieerde diagnose. In de aanloop naar de verkiezingen werden in diverse media door de intelligentsia op diverse wijze ideeën en concepten van diagnose ontwikkeld die allemaal wel ergens een kern van waarheid in zich hadden.

Maar het geheel is te complex en te onoverzichtelijk geworden om er een kernachtige en werkbare boodschap aan over te houden. Daarom pleit ik voor één keer om er een heel hoog gequoteerd highdefinitionconsultancybureau bij te halen dat een en ander op onafhankelijke wijze doorlicht en omschrijft. Ja een soort McKinsey of Bain. En waarom niet?

Want pas als we de diagnose goed bepaald hebben, kan er gedacht worden aan de remediëring. Ja, het zal gaan over staatshervorming, besparingen, pensioenen, justitie, duurzaamheid, enzovoort.

Maar als de diagnose goed zit, zal er met veel grotere zekerheid en consensus een eendrachtig beleidsplan kunnen worden opgesteld en uitgevoerd.

Vroeger hadden we toppolitici die investeerden in de persoonlijke relatie met de regeringspartners en zelfs met de oppositieleiders. Persoonlijke relaties helpen echt. Investeren in een bondgenoot is dikwijls veel efficiënter dan tijd en energie steken in je vijanden omdat zij toch altijd vijanden blijven.

DE AUTEUR IS GEDELEGEERD BESTUURDER VAN HUDSON BENELUX.

Ivan De Witte

Het virus dat ons land ziek maakt, moet gedood of op zijn minst geïsoleerd worden.