La Belgique, c’est chique

VORIGE WEEK kende Agoria de E-gov Award toe. De gelukkige was EWI, het departement Economie, Wetenschap en Innovatie. Het won met een digitaal portaal voor FRIS (Flanders Research Information Space), dat onderzoekers dichter bij elkaar brengt.

Agoria wil organisaties belonen die door hun digitale dienstverlening het leven van de burger en het bedrijfsleven verbeteren. Dat is een mooi initiatief. In digitalisering is er nog een hele weg af te leggen. In administratieve dienstverlening worden veel stappen vooruitgezet om de burger vlotter te helpen. Denken we aan ‘Doe maar digitaal’ op federaal niveau, met onder meer realisaties zoals Itsme en de Ebox.

FEDERALE overheidsdiensten mogen voortaan ook geen gegevens van burgers en bedrijven meer opvragen die al bij de overheid ter beschikking zijn. De ministerraad keurde daartoe op 28 november de wet inzake de unieke gegevensverzameling goed.

Ook in Vlaanderen startte het ‘Radicaal Digitaal’-project, met als slagzin ‘Een overheid die jou beter begrijpt’. In het toekomstige bestuursdecreet zal de bepaling over het eenmalig vragen van gegevens bij burgers en bedrijven zelfs nog strenger worden en zal de burger dat principe ook kunnen afdwingen. “Vraag niet wat je al weet.” Er worden wel degelijk stappen gezet.

LAAT ONS ECHTER de lat nog hoger leggen. We zijn er nog niet. De digitale projecten van overheidsdiensten, intercommunales, ziekenfondsen en publiek-private samenwerkingen werken nog te veel op eilandjes. Een voorbeeld uit het leven gegrepen. Ik ging naar het station van Leuven. Ik wilde me een abonnement aanschaffen om mijn wagen in de ondergrondse parking te zetten. De vrouw las mijn identiteitskaart in. Alle gegevens werden van mijn identiteitskaart gehaald. De foto van mijn pas werd op mijn nieuwe parkeerkaart geprint. Digitalisering ten top, dacht ik. Zo hoort het in 2018.

Tot bleek dat het niet zeker was of in die parking wel plaatsen vrij waren voor abonneehouders. Dat moest worden gecontroleerd. Eerst even overleggen met de collega, dan werd nog even getelefoneerd. De rij achter mij werd ondertussen langer.

ER WAS GEEN PLAATS in de parking voor nieuwe abonneehouders. De parkeerkaart kon dan ook niet worden geactiveerd. Ik kreeg wel een handgeschreven briefje met een stempel van de NMBS dat ik aan het loket was geweest. Vanaf vorig week mag ik gratis parkeren, “als overgang”. Dat impliceert wel dat ik elke dag mijn handgeschreven notaatje moet tonen aan het loket, zodat men mijn ticket kan neutraliseren. De loketbediende vertelde me ook dat ik me vanaf nu elke dag moest melden aan het NMBS-loket, om na te gaan of er al plaats was in de parking voor abonnees. “Of dat niet telefonisch kon?” vroeg ik. Nee, dat was niet mogelijk. Het was first come, first served, in hoogsteigen persoon.

In alle bescheidenheid durf ik te zeggen dat mijn schema niet toelaat dat ik elke dag even aan het loket van de NMBS te gaan horen of mijn parkeerabonnement kan worden geactiveerd, laat staan dat ik dagelijks een kattebelletje aan het loket kan tonen.

Dat die hele administratie en toelichting zo lang duurde, begon danig op mijn rijgenoten te wegen. Er werd gezucht en geklaagd. Ik had er alle begrip voor. Bij mijn vertrek hoorde ik de dame die achter mij stond aan het loket iets vragen over haar behoeftige zoon en iets van kortingen. Ik hoorde nog net het antwoord: “Nee, toch niet. Daarvoor moet u eerst een attest bij het ziekenfonds halen.”

WE MOETEN AF van dat soort toestanden. Burgers willen hun tijd nuttig invullen, ze willen niet meer aan loketten staan en onverrichter zake terugkeren. Ze willen waar voor het belastinggeld dat ze aan de overheid betalen, ze willen verrast zijn dat het zo vlot ging. De digitale toon is nu gezet, zowel federaal als in Vlaanderen. De overheid moet zich blijven inzetten tot alles vereenvoudigd en gedigitaliseerd is, tot elke Belg na de afhandeling van een administratieve vraag tot de vaststelling komt: ‘ La Belgique, c’est vraiment chique.‘