Kunstenaars op hun paard

Brussel, Luik, Antwerpen, Knokke en Waregem maken zich op voor een artistiek gekleurde zomer. Van 21 juni tot 21 september vindt in die steden Horse Parade Belgium 2005 plaats, de opvolger van de succesvolle openluchttentoonstelling Art On Cows 2003.

Een kudde koeien in de hoofdstad? Heel wat Brusselaars en toeristen wreven zich twee jaar geleden verbaasd de ogen uit, toen 191 bont versierde koeienbeelden her en der in de hoofdstad stonden in het kader van de tentoonstelling Art On Cows 2003. Het evenement werd een groot succes: op de Erfgoeddagen alleen al kwamen 10.000 bezoekers op de openluchttentoonstelling af. Deze zomer krijgt de expo een vervolg, al werden de koeien vervangen door paarden: de Horse Parade Belgium 2005.

Inspiratie vonden de organisatoren nu bij de viering van 175 jaar België. “Bij het doorbladeren van enkele boeken kwamen we onder de indruk van een beeld van Leopold I op zijn paard. In het kader van de nationale jubileumviering leek het ons een geschikte keuze,” vertelt persverantwoordelijke Nathalie Saverys. “We trekken nu naar verschillende steden, omdat we de tentoonstelling zo toegankelijk mogelijk willen maken. En omdat we een brug willen slaan tussen verschillende gewesten en gemeenschappen. Waregem bood zichzelf aan bij ons, omdat het de paardenstad bij uitstek is. Knokke kozen we omdat daar in de zomer veel mensen naartoe trekken. Een kuststad mocht voor een zomerevenement niet ontbreken.”

Schoonheid versus terreur

De sponsors van Horse Parade Belgium 2005 spraken de meest uiteenlopende mensen aan om een paard te decoreren: stilisten, grafici, studenten, leden van een jeugdbeweging, beginnende en bekende kunstenaars… Bekende namen in het lijstje zijn hoedenmaker Elvis Pompilio, de Portugese architect Pinto (van Het Pakhuis in Gent) en Karl Meersman, huisillustrator van Trends. Ook Dominique Lobbestael, kunstenaar en artdirector van Trends, mocht van uitgever en sponsor Roularta een paard naar zijn hand zetten. Al vond hij dat allesbehalve een evidente opdracht. “Ik voel als kunstenaar weinig affiniteit met paarden. Ik werk haast instinctief, laat mijn gevoelens de vrije loop. Dieren stimuleren mij daar minder in. Maar juist omdat mijn bijdrage voor HorseParade 2005 Belgium zo ver ligt van mijn andere werk, was het voor mij een zeer interessante opdracht.”

Dominique Lobbestael volgde een opleiding tot grafisch vormgever en illustrator aan het Sint-Lucasinstituut in Gent en daarna reclamevormgeving/illustratie aan de Kunsthogeschool Limburg. Nu volgt hij een opleiding schilderkunst aan de academie van Etterbeek (RHOK). Naast zijn job bij Trends houdt hij zich bezig met monumentale schilderkunst. Zijn werken zijn niet altijd makkelijk te verteren. “Ik probeer in sommige van mijn werken mijn mening weer te geven over actuele maatschappelijke gebeurtenissen. Bij dit paard is dat bijvoorbeeld het geval. Op de ene flank van het dier zitten figuren verwerkt die verwijzen naar de humanitaire problemen in het Midden-Oosten: kinderen die hun ouders verliezen in het oorlogsgeweld en de aanhoudende terreur, de ontvoeringen door moslimextremisten… Ik heb beelden gebruikt van de Italiaanse vrouw die ontvoerd werd en van een Palestijnse vrouw die totaal ontredderd is door de oorlogsgruwel. Maar die beelden zitten er subtiel in verwerkt. Als je het werk bekijkt, herken je ze niet in één oogopslag. Er zit zoveel in, dat ik er eigenlijk expliciet moet bij vertellen wat je allemaal ziet. Op de andere flank vind je de tegenpool van die rauwe gruwel: een ode aan de schone kunsten. Het is een contemplatieve kant die ik associeer met de denker van Auguste Rodin. Daar heb ik beelden van een ballerina en een naaktmodel in verwerkt. Er zit ook een portret van mezelf in, waarop ik mijn ogen bedek met mijn handen. Ik gebruik wel meer beelden van mezelf in mijn werk. Veel mensen noemen dat narcistisch, maar dat is niet juist. Ik weet wat er omgaat in mezelf, ik voel wat er uit mijn buik komt. Het is meer doorleefd als ik beelden van mezelf gebruik.”

Geen Permeke

Lobbestael doopte zijn werk Een Stille Schreeuw/Un Cri Silencieux, een niet mis te verstane aanklacht tegen het stuitende onrecht in het Midden-Oosten en de rest van de wereld. “De schreeuw verwijst naar de gevoelens die onrechtvaardigheid en humanitair leed bij mij oproepen. Het is een combinatie van woede, verzet en ontgoocheling. Wat doen mensen elkaar aan? Het is een stille schreeuw, omdat hij blijft steken in het paard. Het is een kunstwerk in dode materie. Niemand hoort de schreeuw. En het is ook maar een schreeuw, omdat ik een heel klein deel ben van een enorm groot systeem. Tevens hou ik ervan om de kijker te confronteren met een kunstwerk. In eerste instantie zien ze een totaalbeeld wat hen al of niet aanspreekt en in tweede instantie kunnen ze er van alles in beginnen zien. Ik zou een leugenaar zijn mocht ik beweren dat ik er niet van houd enige commotie teweeg te brengen met mijn kunst.”

Hij vertrok voor het werk van een tweedimensionaal schilderij, dat hij in papierstroken van drie centimeter breed op het paard aanbracht, om het papier niet te verkreukelen. Hij werkte in totaal bijna vier maanden aan het kunstwerk. De kunstenaar mocht van Cre-Action, het bedrijf dat de tentoonstelling opzet, een keuze maken uit vier soorten paarden, gemaakt door drie kunstenaars: een klein hobbelpaard (van George Bras), een trekpaard en een steigerend paard (Adrien Versaen) en een dressuurpaard (Ralf Bollman). Lobbestael koos voor het laatste. “Wat ik wil uitbeelden, komt het best tot uiting op dit paard. Het is elegant, nobel. Het sluit perfect aan op de ode die ik maak aan de schone kunsten. Een trekpaard zei me niets. Het enige wat ik daarmee kon aanvangen, is er een Permeke op schilderen, maar daar had ik geen zin in.”

Het werk is vanaf 21 juni te bewonderen onder de triomfboog in het Jubelpark in Brussel, samen met de rest van de kunstzinnige paardenparade. “Dat er veel verschillende paarden zijn, vind ik schitterend. Iedere kunstenaar heeft zijn eigen ideeën. Het is mooi om die allemaal naast elkaar te zien. En ik vind het ook fantastisch dat ik dit heb mogen doen. Ik heb mijn grenzen moeten verleggen voor dit werk. Voor een kunstenaar is dat een onontbeerlijke prikkel.”

DOMOTICA: HET ULTIEME WOONCOMFORT 82

GASTRO 84 golf 86 mobiel 87

BOEKEN 88

agenda 90

Dominique Soenens

“Ik probeer in mijn werk altijd mijn mening weer te geven over maatschappelijke gebeurtenissen.” (Dominique Lobbestael)

“Ik weet wat er omgaat in mezelf, ik schilder wat er uit mijn buik komt.” (Dominique Lobbestael)

Ook in de Horse Parade Belgium 2005: hoedenmaker Elvis Pompilio, de Portugese architect Pinto en cartoonist Karl Meersman.

Ik zou een leugenaar zijn mocht ik beweren dat ik er niet van houd enige commotie teweeg te brengen met mijn kunst.