Kunst brusselt

De kunstbeurs Artbrussels viert haar 25-jarig bestaan. Een meer dan voldoende reden om te focussen op deze beurs voor moderne en hedendaagse kunst die na een bescheiden begin haar plaats op de Europese kalender heeft verworven.

Tijdens het weekend van 20 tot 23 april kan je in Brussels Expo weer terecht voor het puikje van de hedendaagse kunst op Artbrussels. In totaal 123 galeries uit twintig landen – van IJsland tot Spanje, van de Verenigde Staten tot China – tonen er werk van gevestigde waarden en jonge kunstenaars.

Artbrussels kan zich de jongste jaren verheugen in een geweldige populariteit en de wachtlijst bij de deelnemers neemt enorme proporties aan: niet minder dan 340 galeries dienden een aanvraag in, maar slechts 123 gevestigde huizen kregen groen licht. Het selectiecomité bestaat uit zeven internationale galeries die zelf tot de deelnemers behoren, wat de onafhankelijkheid natuurlijk een stuk minder maakt. Dat belet niet dat de meeste deelnemers over de nodige adelbrieven beschikken en tot de kruim van hun sector behoren.

Vorig jaar bracht Artbrussels 30.000 bezoekers op de been – of gemiddeld 7500 per dag, een aantal waar veel organisatoren alleen van kunnen dromen. Interessant is nog de statistiek dat de gemiddelde bezoeker zes uur op de beurs doorbrengt. Potentiële kopers nemen dus ruim de tijd om door de tentoonstelling te struinen.

Leven en dood

Wanneer u moderne kunst koopt, laat dan in eerste instantie uw buikgevoel spelen, maar besef dat kunst geen belegging is en koop alleen datgene wat u graag ziet. Niet elke kunstenaar heeft het potentieel om tot een nieuwe Luc Tuymans uit te groeien, maar beschouw het esthetische genot van een kunstwerk als uw dagelijks dividend.

Jan Fabre behoort tot de lichting hedendaagse Belgische kunstenaars die het internationaal hebben gemaakt. De wereld is zijn speelterrein. Welke andere sterveling heeft evenveel sterren verdiend als tekenaar, operamaker, choreograaf, performancekunstenaar, beeldhouwer, filmproducer en schilder? De bijna 50-jarige Antwerpenaar heeft geen angst voor de grote verhalen van leven en dood, het offer, de opstanding en de mislukking. Geef uw ogen de kost met Les messagers de la mort décapités/Symbole du réconfort uit 2006, een hele mondvol, maar tevens een must op de stand van Daniël Templon.

Voormalige lelijke eendjes

De fotografie, decennialang het lelijke eendje onder de schone kunsten, is de jongste jaren aan een terechte opmars bezig. Daarbij pakken tal van kiekjestrekkers met enorme formaten uit. Galerie Simoens toont het pakkende Portrait XXXIII (Turban vert) van Jean-Baptiste Huynh uit 2002. Dieter Appelt (°1935), een fotograaf met een flinke staat van diensten, brengt een hommage aan Andrej Tarkowky (2002) op de stand van Paviot.

Ook de beeldhouwkunst, die vaak in de schaduw van de schilderkunst staat, is aan een herontdekking bezig. Een andere Duitser, Wolfgang Laib (°1950), een telg uit een artsenfamilie, werkt met lijf en leden aan monumentale beeldhouwwerken in marmer. Hij wordt vaak gerekend tot de ‘land art’, maar zijn werk vertoont ook minimalistische trekken. De meeste bekendheid geniet hij door zijn zogenaamde Milchsteine, grote blokken marmer die slechts minimaal worden uitgeslepen en die dagelijks met melk worden gevuld. Galerie Buchmann, de gangmaker van Wolfgang, brengt dit jaar Reishaus mee naar Brussel.

De Engelsman Tony Cragg (°1949), ook te bekijken in het Antwerpse Middelheim, behoort tot de beeldhouwers die het hebben gemaakt. Galerie Sandström toont van de kunstenaar die nu in Duitsland leeft en werkt de brons Points of view.

Leuk

Dat hedendaagse kunst niet saai moet zijn, bewijst de Spanjaard Santi Moix (°1960), een kunstenaar die ook leuke grafiek maakt. Dels Angels presenteert het grote schilderij Homeless (138 x 222 cm) uit 2005. Let op de uitstekende compositie en het fraaie, niet schreeuwerige kleurenpalet.

Ook de werken van de Chinese kunstenaar Wu Minghzhong ademen iets grappigs uit, zoals het grote doek L’état actuel de la matière primaire, kakelvers want geschilderd in 2007. Wie in het algemeen niet van Chinese kunst houdt, krijgt hier misschien een aha-erlebnis en roept uit: niet met alle Chinezen, maar wel met deze. Galeriehouder Xingdong Cheng houdt in ieder geval van Chinezen.

De Amerikaan Dennis Oppenheim (°1938) kan je niet in een hokje stoppen, al zijn landart, conceptual art en bodyart drie vakjes waarin hij zijn sporen heeft verdiend. Ooit liet hij zich bewust zo bruin als een kip bakken in de felle zon, een staaltje van bodyart. Fabian & Claude Walter bakken het minder bruin met zes scènes uit de film Compression Poison Oak uit 1970. De meer traditionele schilderkunst vindt in Guy Van Bossche (°1952) een prima vertegenwoordiger, al maakt deze Vlaming figuratief ogende doeken die inhoudelijk een loopje nemen met de werkelijkheid. De scènes komen immers rechtstreeks uit de verbeelding van de artiest.

Galeriehouder Eric Mulier kan waarschijnlijk meer vertellen over Interrupting her siesta. De gevoelige werken van de Fransman Martin Barré (1924-1993) behoren tot het abstracte lyrisme én bekoren. Nathalie Obadia toont een tamelijk vroeg werk Roos met twee streken zwart en oranje (1960).

Eigen kunstenaars eerst?

Dat is zeker niet het motto van Artbrussels, maar er is natuurlijk niets op tegen dat de beurs aan steengoede Belgische kunstenaars een podium biedt om zich aan een internationaal publiek te presenteren. Zo laat Hans Op de Beeck op alle bezoekers zijn video ‘All together now’ los, terwijl Jan De Cock in de beurs een installatie bouwt met de nogal pompeuze titel ‘Denkmal 1 artbrussels, Belgiëplein 1, Brussel, 2007’. Kris Martin leverde dan weer een ontwerp voor de draagtassen van Artbrussels – een ontwerp dat vatbaar is voor uiteenlopende interpretaties. Ann-Veronica Janssens is een creatieve meid, want ze bouwt voor de gelegenheid een recent ‘bollespiegelontwerp’ om tot velgen voor de wagens die de vips vervoeren. Met dit project zorgt ze voor een unieke aanwezigheid van de beurs in het stadsbeeld.

Last but not least geeft Eric Duyckaert, die België op de komende Biënnale van Venetië vertegenwoordigt, acte de présence op de vernissage van 19 april met een performance.

Etienne Langerwerf