Kruis over de Kruispuntbank?

De oprichting van de Kruispuntbank voor Ondernemingen heeft geen wettelijke basis, geen uitvoeringsbesluiten en de coördinatie loopt mank. De actoren van de hervorming luiden de noodklok.

“Wij weten het niet meer,” zucht Frans Vandenabeele van de West-Vlaamse Kamer voor Ambachten en Neringen, die vandaag instaat voor de behandeling van de opstart van zelfstandige ondernemingen. “De regering kondigt grootscheepse hervormingen aan voor onze kamers en het handelsregister. De oprichting van een Kruispuntbank voor Ondernemingen zou binnen twee maanden moeten starten. En wat merken we op het terrein? Niets. Geen wet, geen uitvoeringsbesluiten en geen overheidscommunicatie, behalve onbegrijpelijke berichten in de pers.”

De regering streeft ernaar om de front-office van de handelsregisters en de kamers per arrondissement over te laten aan zogenaamde ondernemingsloketten, die alle informatie over ondernemingen (oprichting, wijzigingen van de structuur) bijhouden. Dat moet uiteindelijk leiden tot de Kruispuntbank. Een onderneming hoeft dan nooit méér dan een keer identieke informatie te verstrekken om allerhande administratieve formaliteiten te vervullen. Ook zou een onderneming één nummer krijgen, in plaats van de verschillende registratiegegevens bij de RSZ, de BTW-administratie en het handelsregister. “Een prachtig idee, maar voorlopig meer een wensdroom dan een concrete realisatie,” vreest Vandenabeele.

Snel-snel voor de verkiezingen

De loketten zouden na een gunningsprocedure worden uitbesteed aan professionele organisaties, die hiervoor een vzw moeten oprichten. Unizo, Securex, SD Worx, Union des Classes Moyennes en de kamers van koophandel zijn geïnteresseerd. Kleinere organisaties die zo’n loket willen inrichten via een vzw, hebben het moeilijker. Het is onduidelijk of ze mogen deelnemen aan de aanbesteding en pas achteraf financiële partners mogen zoeken om de werking te laten financieren.

“Je kan alleen een ondernemingsloket starten met een ernstig businessplan,” redeneert Kris Peeters van Unizo. “Het lijkt me niet wenselijk dat je eerst de toelating voor zo’n loket krijgt en dan achteraf de boer op gaat om het te laten functioneren. Of kleinere organisaties gediscrimineerd worden? Welnee. Ze kunnen toch onderling of met kleinere verzekeringskassen samenwerken? Of met ons.”

Peeters wijst erop dat het echt niet de bedoeling is om winst te maken ten koste van startende ondernemingen. “Voor ons is de deelname een garantie dat KMO’s de juiste dienstverlening krijgen,” zegt hij. “Door onze roeping als zelfstandigenorganisatie zijn we verplicht eraan deel te nemen.”

Ook de Unizo-topman laakt de manier waarop de hervorming totstandkomt. De financiering is onduidelijk en de wijze waarop aanpassingen binnen een onderneming worden ingebracht in het bestand evenzeer, net als de werking van de loketten. “Snel-snel wil de regering de Kruispuntbank realiseren, het liefst vóór de verkiezingen,” zegt hij. “Het gevaar is reëel dat er veel verkeerd loopt en dat wij de hete aardappel krijgen toebedeeld.”

In de zomer besliste de regering om de inrichting van de zogenaamde ondernemingsloketten met zes maanden uit te stellen, tot juli 2003. Wel zouden ze proefdraaien vanaf mei 2002. De Kruispuntbank zelf zou functioneren vanaf begin 2003. De premier zou dus de verkiezingen kunnen ingaan met deze ‘prioriteit’. “Toegegeven, er zijn heel wat andere prioriteiten,” aldus een topmedewerker die het dossier volgt.

Binnen de regering was er een probleem over het kabinet dat de hervorming zou coördineren: dat van de premier of dat van minister van Economie Charles Picqué ( PS). Picqué won het pleit. Ook werden de intercommunales plots genoemd als mogelijke instellingen die de ondernemingsloketten kunnen organiseren. “Een eis van de PS, die zowat de Waalse intercommunales beheerst,” weet een insider.

Erwin Depue van de Dienst voor de Administratieve Vereenvoudiging ontkent: “Intercommunales vullen de witte plekken in waar de privé-sector de taak niet aankan.” Depue coördineert de juridische afwikkeling van het dossier. Hij wijst erop dat de wet die een en ander mogelijk moet maken, begin deze maand werd ingediend en goedgekeurd moet worden vóór november. De 38 uitvoeringsbesluiten die de wet moeten ondersteunen, zijn nog niet klaar. Maar: “De minder belangrijke besluiten, zoals de werking van de Kruispuntbank in tijden van oorlog, kunnen wel even wachten.”

Incompatibele systemen

Wat de informatisering van de Kruispuntbank betreft, dreigt de coördinatie mank te lopen omdat het zopas gemoderniseerde systeem van Justitie niet compatibel is met dat van Economische Zaken. Voeg daarbij de informatica van het Rijksregister en je hebt drie afzonderlijke systemen naast elkaar. “Geen probleem,” sust Depue. “Moderne informatica-instrumenten, zoals een interface, kunnen dat oplossen. Dit dossier is een zaak voor Fedict, de federale dienst die de ICT van de overheid beheert.”

Depue erkent dat er nog politieke knopen moeten worden doorgehakt over de financiering. Hij blijft echter bij de timing van juli 2003 voor de start van de loketten. Of er in de tussentijd een vacuüm ontstaat, zoals sommigen vrezen? “Neen,” ontkent Depue. “De hervorming verloopt in grote lijnen zoals gepland. Vanaf januari zullen alle nieuwe ondernemingen één nummer hebben.”

Depue heeft begrip voor de ongerustheid die bij verschillende actoren over de hervorming ontstaat. “Vroeger was er eerst een principebeslissing voor belangrijke hervormingen, dan volgde de wet en de uitvoeringsbesluiten, daarna stroomlijnde de administratie de procedures, waarop de technici in actie kwamen,” zegt hij. “Nu verloopt dit proces parallel op alle niveaus. Dat is nieuw en maakt heel wat medewerkers en ambtenaren schuw. Maar ik ben er gerust in.”

Hans Brockmans [{ssquf}]

De informatica dreigt mank te lopen omdat het zopas gemoderniseerde systeem van Justitie niet compatibel is met dat van Economische Zaken.