KLOONAUTO’S

De auteur is directeur van Autopolis Consultancy en medeauteur van ‘Model Change: The Future of the Global Automobile Industry’, dat in 2004 verschijnt bij Cambridge University Press.

Martin Poste lachte gewoon: “Zouden ze in China ooit namaakauto’s kunnen maken? Neen, auto’s zijn niet hetzelfde als horloges of cd’s. Het ontwerpen en bouwen ervan is technisch te moeilijk om zomaar te kopiëren.”

Dat was in 1996, toen Poste aan het hoofd stond van Volkswagen China, met 65 % marktaandeel de grootste buitenlandse autoconstructeur in dat land. Nog geen vier jaar later kreeg hij al ongelijk. Vandaag zijn er onder meer klonen van Volkswagen, Toyota, Mercedes en modellen van General Motors. In 2004 zal de productie van kloonauto’s de hoogte ingaan.

Eind 2001 verscheen de eerste kloon van de Jetta van Volkswagen, met een ander logo, een lichtjes gewijzigd uiterlijk en een prijskaartje dat zo’n 20 % lager lag dan het originele model. Het kwaliteitsniveau kwam aardig in de buurt, om de eenvoudige reden dat de auto werd gemaakt in een VW-fabriek. Seat, VW’s Spaanse dochter, had een autofabriek verkocht aan een Mexicaanse groep, die ze had doorverkocht aan een bedrijf in China. De koper, AnhuiChery, was voor 20 % in handen van VW’s belangrijkste joint-venturepartner in het land, Shanghai Auto Industry Corporation ( SAIC). Ondanks protest van VW, heeft Chery al meer dan 100.000 van die auto’s geproduceerd, bijna de helft van de hoeveelheid Jetta’s die VW zelf heeft gebouwd.

Midden 2003 deed Chery een nog gewaagdere zet. Het introduceerde de QQ, een kloon van een auto die zelfs nog niet was uitgebracht. Die auto stond op het punt geïntroduceerd te worden als de Chevrolet Spark door SAIC’s andere belangrijke buitenlandse partner, GM. Nog een ander bedrijf, Zhejiang Jili Geely, heeft drie modellen geproduceerd die een opvallende gelijkenis vertonen met auto’s van Toyota’s dochter Daihatsu.

Die ontwikkelingen hadden de autoconstructeurs moeten zien aankomen. Hetzelfde patroon kon de afgelopen tien jaar al herkend worden in talrijke andere sectoren. Bovendien had de Chinese regering dat gewoon aangekondigd. Plannen uit 1994 en de decreten die eruit voortvloeiden zijn opgesteld om de volledige technologische overdracht van joint-venturepartners naar lokale bedrijven aan te moedigen. De paar pogingen om via gerechtelijke weg het klonen te stoppen, stellen niet veel voor. De buitenlandse constructeurs willen het risico niet lopen om uit ‘s werelds snelst groeiende markt gezet te worden.

Graeme Maxton