Klanken uit het Hoge Noorden

Na de oriëntaalse invloeden van vorig jaar krijgen we ditmaal “Noorderstof” in de oren gegoten tijdens de Nacht van Radio 3. Er zit zelfs muziek van de Groenlandse Inuït bij. Maar geen Sibelius.

Omdat vorig jaar de oriënt aan bod kwam, omdat de landen rond de Middellandse Zee en hun componisten al goed gekend zijn, en ook wel een beetje omdat Kopenhagen dit jaar culturele hoofdstad is, richt de Zevende Nacht van Radio 3 de oren naar het noorden, zo vertelt Pieter Andriessen, hoofd van Radio 3, ter introductie van wat er op 7 september in deSingel (Antwerpen) te horen zal zijn. “Denemarken heeft de beste big band van Europa, Finland creëert meer eersteklasdirigenten dan alle Midden-Europese landen samen, Zweden heeft niet alleen het oude operatheater van Drottningholm maar ook een pleïade jonge zangers. Meer dan genoeg stof voor een schitterende Zevende Nacht.” Het gaat daarbij om een losse greep uit wat er zoal leeft rond het Kattegat (en wijde omstreken, tot IJsland en Groenland). Het jaarlijkse feest waar de luisteraars en de radiomakers elkaar ontmoeten, wil geen didactisch overzicht geven, het is ook niet opgebouwd rond “nationale scholen”. Zo komt het dat Finlands meest bekende componist Jan Sibelius (van o.a. De zwaan van Tuonela) uiteindelijk helemaal tussen de plooien is gevallen omdat aan andere, minder bekende muziek de voorrang wordt gegeven.

Uit Finland krijgen we alvast iets exclusiefs te horen : de Piae cantiones ecclesiasticae et scholasticae veterum episcoporum, liederen in het Latijn uit de 11de tot de 15de eeuw, gebundeld en gedrukt in 1582, een verzameling die van groot belang is voor de musicologie van Noord-Europa. Met drie mannenstemmen, een vrouwenstem en traditionele instrumenten combineert het ensemble Retrover de oude Finse muziektraditie met typische klanken uit de Middeleeuwen en de Renaissance. Dit zou wel eens, in navolging van de sefardische muziek van Sarband vorig jaar, het succesnummer van de avond kunnen worden.

Maar de keuze is ruim. Uit Groenland komen liederen met trombegeleiding van de Inuït, een repertoire dat nog vertelt van de oude gebruiken, de iglo’s, de jacht, het animisme, maar ook geënt is op de modernere tijden ; Denemarken vaardigt het Jazzorkest van de Deense Radio af ; er is een klarinettenkwartet, een piano- en vioolduo, nickelharpa-muziek (een oud Zweeds strijkinstrument), en uiteraard laat ook het BRTN Filharmonisch Orkest zich van zijn noordste zijde horen : geleid door de Finse dirigent Ari Rasilainen en met de Zweed Bengt-Ake Lundin aan de piano wordt onder meer het Concerto in a opus 16 van Edvard Grieg vertolkt, één van de knapste werken van die Noorse componist.

RAF PAUWELS

De Zevende Nacht van Radio 3, op 7 december vanaf 19 uur in deSingel, Desguinlei 25, 2018 Antwerpen. Vooraf reserveren (zo snel mogelijk) is noodzakelijk. Tel.(03)248.38.00.

Radio 3 luistert naar het noorden. Op 7 december in deSingel.