Kapitein naast het schip

“Onze klanten zijn onze bazen.” Voor Albert Cools (55) is deze zin meer dan een slogan.

Sinds 1 maart is hij voorzitter van het directiecomité van de coöperatieve vennootschap Brabo. De loodsen van dit Antwerpse bedrijf begeleiden schepen achter de sluizen in alle Vlaamse havens (en gedeeltelijk ook op het Zeekanaal Brussel-Willebroek). Brabo is voor 45% in handen van de werknemers. De overige 55% wordt gedeeld door de Belgische Redersvereniging en de Antwerpse Scheepvaartvereniging. Reders en scheepsagenten, klant én baas, zorgen dat de winst van Brabo beperkt blijft. Dan zouden de klanten immers te veel betalen voor de toegang tot de haven. De omzet schommelt sinds 1996 rond de 1,15 miljard frank, de winst tussen de 7 en 42 miljoen frank.

Bij Brabo volgt Cools Constant Kennis op, die ruim twintig jaar de touwtjes in handen had. Momenteel leiden Rik Van Cotthem (intern), Robert Merckaert (financiën) en Cools (extern) de vennootschap als een triumviraat. Zonder algemeen directeur, maar met Cools als voorzitter van het directiecomité. “Op elk schip kan maar één kapitein zijn.”

Cools ging als 18-jarige aan de slag bij een Antwerps expeditiekantoor. In 1965 begon hij als bootman bij Brabo. In 1986 werd hij havenloods, twee jaar later kwam hij in het directiecomité. Sedert 1998 is hij voltijds directeur. Tussendoor werd hij secretaris van de Europese Loodsenvereniging EMPA en de Europese Vereniging van Bootmannen EBA.

De voetbalschoenen heeft Cools aan de haak gehangen, maar skiën, turnen en volleybal staan nog geregeld op het menu. In de zomer onderbreekt hij zelfs zijn vakantie om deel te nemen aan het Unicef-tennistornooi in Aartselaar. Toch zal er nog meer dan één balletje worden opgegooid over de hernieuwing van de concessie van Brabo. Die loopt af op 31 december 2002. Al ruim een jaar worden daarover onderhandelingen gevoerd met het Antwerps Havenbedrijf.

Cools wil van Brabo een modern bedrijf maken, dat klaar is voor de open markt. Kan een coöperatie opboksen tegen een buitenlandse concurrent die met zelfstandigen werkt? “Op termijn vermoedelijk niet. Misschien kan een oplossing kaderen in een reorganisatie van het loodswezen.”

Voor de sluizen op de Schelde zijn de loodsen van het Vlaams Gewest actief (zie Trends, 23 maart 2000). “Mijn droom is altijd geweest te komen tot één Vlaamse loodsdienst. Ik hoop dat we binnen EMPA tot één nationale loodsenvereniging kunnen komen. Op Europees niveau hebben we meestal gelijklopende belangen.”