Kan het wat stiller?

Waarom moet mijn buurman toch altijd zijn gras maaien op het ogenblik dat ik een tukje wil doen in de tuin? Het was een vaak gehoorde opmerking bij de leden van de Europese Commissie. En dus spitst Europa voortaan de oortjes.

De Europese Commissie heeft een nieuwe richtlijn uitgewerkt waardoor het leven in de toekomst ietsje stiller zou moeten worden. De richtlijn – onder referentie 598PC0046 – zorgt ervoor dat grasmaaiers, heggenscharen, graskantsnijders en cirkelzagen voortaan overal in Europa een gecontroleerd aantal decibel zullen voortbrengen.

Het voorstel van richtlijn aan het Europees Parlement en de Raad inzake de harmonisatie van de wetgevingen der lidstaten betreffende de geluidsemissies van materieel voor gebruik buitenshuis is maar een van de vele Europese bepalingen die lawaaioverlast binnen de perken proberen te houden. Totnogtoe waren er negen richtlijnen die het toelaatbare geluidsniveau bepaalden. Ze hadden vooral betrekking op bouwmachines en gazonmaaimachines. Met de uitbreiding van het toepassingsgebied is er evenwel nood aan een harmonisering in één nieuwe regelgeving.

Normen.

Geluidshinder wordt door de Europese Commissie als een van de prioritaire milieuproblemen in stedelijke omgevingen gezien. Om het welzijn van de burger te verhogen en zijn gezondheid te verbeteren, moet het geluidsniveau van materieel voor gebruik buitenshuis omlaag of in ieder geval bekend zijn. Het geluidsniveau moet worden vastgelegd in normen die door de fabrikanten (en hun verkopers) moeten worden nageleefd. Die normen zullen duidelijk en volgens de voorschriften (gebaseerd op EN Iso 3744:1995 of EN Iso 3746:1995) op het materieel worden aangebracht en worden gecontroleerd door een speciale instelling.

Van de lidstaten wordt verwacht dat ze geen specifieke maatregelen treffen die het vrije verkeer (de verkoop) van dit geluidscorrecte materieel belemmeren. Producten die niet voldoen aan de criteria mogen uit de handel worden genomen. Ten slotte voorziet Europa dat de normen na verloop van tijd kunnen worden aangepast aan de steeds gevoeliger wordende oortjes van de stedelijke en landelijke burgers.

De lidstaten krijgen een jaar om de richtlijn om te zetten, 24 maanden om hem in te voeren en 72 om iedereen op dezelfde lijn te brengen. Daarna mag het niet-conforme materieel uit de handel worden genomen.

Drie jaar na de publicatie van de richtlijn moet het eerste landelijke rapport over de toepassing ervan klaar zijn. Europa verwacht ook voorstellen om het aantal decibel te verlagen en nieuwe producten aan de lijst toe te voegen. Vanaf het ogenblik dat de nieuwe richtlijn van toepassing is (maximaal na twee jaar) worden de negen bestaande richtlijnen die betrekking hebben op specifiek materieel – zoals bouwmachines en torenkranen – ingetrokken. Het lawaai dat door personenwagens en andere voertuigen wordt voortgebracht, wordt apart geregeld en maakt nu deel uit van een ruim overleg dat de Commissie op gang wil brengen tussen onder meer de autoconstructeurs, de bandenfabrikanten en de wegenbouwers.

CE-merking.

Vooraleer ze haar normering opstelde, definieerde Europa eerst welk materieel onder de richtlijn zal vallen. Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat alleen grastrimmers en graskantsnijders aangedreven door een verbrandingsmotor worden bedoeld, terwijl voor heggenscharen alle krachtbronnen in aanmerking komen, inclusief de elektrische. Dat laatste geldt trouwens ook voor grasmachines.

Wat en hoe er moet worden getest, werd eveneens vastgelegd. Glascontainers – die men best niet vlak aan zijn voordeur geparkeerd krijgt – worden getest op een plat reflecterend oppervlak van beton of niet-poreus asfalt. Met een microfoon op sterkte 10 meet men dan het geluidsniveau van de twintig flessen die eerst in een lege bak worden gegooid en vervolgens in een bak die tot een hoogte van 25 cm al met flessen is gevuld.

Het resultaat van al dat meetwerk en het bewijs dat het product aan de normen voldoet, wordt vastgelegd in een EG-verklaring van overeenstemming. De consument zal dat alles merken aan de CE-merking met de vermelding van het geluidsniveau op het materieel dat hij aankoopt. Op een strookje van minstens 2 cm moet het woord Geluidsemissie voorkomen met daarbij de letters LWA en een getal. Of de koper dan nog enigszins weet wat het verschil is tussen een LWA 106 en een LWA 98 is twijfelachtig, hoewel dit juist de bedoeling is van de richtlijn.

Markttoezicht.

Aangezien een wet geen zin heeft als er geen toezicht op wordt uitgeoefend, is er in artikel 4 een stelsel van markttoezicht uitgewerkt. Dat moet niet alleen nagaan of de labels wel op de juiste manier en in de juiste vorm zijn aangebracht, maar ook of het toestel wel degelijk aan de vermelde CE-norm beantwoordt. Er kunnen dus tests worden gedaan terwijl de toestellen in gebruik zijn. Met een efficiënte werking van het systeem voor ogen, zullen de lidstaten de resultaten van hun verificatie meedelen, zodat hetzelfde toestel niet nodeloos nog eens wordt gecontroleerd.

Als uw buurman in de toekomst dus met een CE-gemerkt toestel buitenshuis werkt, dan kunt u hem wel erg vervelend vinden, maar er erg weinig tegen beginnen. Tenzij hij dat zou doen in een gemeente waar het verboden is om bijvoorbeeld op zondag het gras af te rijden, dorre bladeren op te zuigen of hout te verspanen. Want die regelingen blijven wel van kracht. Zo kunnen de kustgemeenten ook blijven opleggen dat er tijdens de maanden juli en augustus niet op de dijk wordt gebouwd. De lidstaten hebben in het algemeen het recht om het gebruik van materieel in door hen als gevoelig beschouwde zones te reglementeren, inclusief de mogelijkheid om de periode waarin het materieel in bedrijf is te beperken. Dat is misschien nog de beste garantie om ongestoord een dutje te kunnen doen op uw pas gemaaid gazon.

Huib Crauwels