Je tijd verprutsen op het werk

HEB JE OOK DE INDRUK dat je maar weinig productief bent op je werk? Als je ‘s avonds thuiskomt en je partner vraagt: ‘hoe was je dag?’, durf je dan wel eens te antwoorden: ‘Niets gedaan vandaag’? Dan heb je geen strips gelezen in de hangmat, maar heb je wel heel naarstig getracht te werken aan de belangrijke dingen, om voortdurend vast te stellen dat je werd onderbroken door dringende aangelegenheden.

DAT VERVELENDE GEVOEL – ‘vandaag weer vooral onze tijd verprutst’ – komt waarschijnlijk door een volkomen misplaatst gevoel dat we in theorie op een gewone werkdag zouden beschikken over acht productieve uren. In de Verenigde Staten rapporteren werknemers dat ze slechts een drietal uren echt productief geweest zijn. Efficiëntie-experts willen je er daarom natuurlijk zo snel mogelijk van overtuigen hun methodes te volgen om acht uur op acht nuttig bezig te zijn. Let wel even op voor je naar de sirenezangen van deze dames en heren luistert. De burn-outepidemie is vooral veroorzaakt doordat we nu al op ons tandvlees zitten, omdat we geen ‘nuttige overtolligheid’ meer ervaren, om de woorden van vriend en ex-collega Herman Van den Broeck te citeren. Snij te veel vet van het werk en de mensen geraken uitgeput. De mens is nu eenmaal niet op zijn best als hij urenlang geconcentreerd geestelijke arbeid moet verrichten.

EN JA, er is Brits onderzoek bij 2000 werknemers waaruit blijkt dat een werknemer meer dan een uur per dag verprutst aan het bezoeken van ‘leuke’ websites, drie kwartier aan sociale media en veertig minuten aan kletsen met collega’s. Tel daar nog de enkele minuten eten bereiden, smikkelen en roken bij, de privételefoontjes, het toiletbezoek en … een klein half uur per dag voor het zoeken naar een nieuwe baan. Waarschijnlijk zoeken vele Britten dan een baan waar ze minder moeten werken. Maar je mag niet vergeten dat Britten al decennialang aan elkaar moeten aantonen dat ze niet gemaakt zijn om te werken, maar om te leiden. Uit internationaal vergelijkend onderzoek blijkt dat Vlaamse werknemers heel wat productiever zijn dan hun Britse of Amerikaanse collega’s.

MOCHT JE TOCH WENSEN je productiviteit of die van je medewerkers op te drijven, weet dan dat we productiever zijn op maandag dan op dinsdag, op dinsdag productiever dan op woensdag enzovoort. En dat september, oktober en november de meest productieve maanden zijn, januari de minste. Ook Bloom en Van Reenen hadden in zowat de beste studie naar managementpraktijken vastgesteld dat mensen aan het eind van de week de dingen positiever zien. Meteen weet u dat u het best met de glimlach mensen vrij geeft op een vrijdag in januari en ze op stal houdt elke maandag van de herfst. Bovendien waak je er het best over dat mensen ‘s ochtends (als ze veel productiever zijn) wegblijven van de koffieautomaat om daar te kletsen met collega’s, en als je ze op een maandagochtend kunt weghouden van video’s over jonge poesjes of fora over ‘Wie is de mol?’, je een flinke bijdrage hebt geleverd tot de bedrijfsproductiviteit.

EN CYNICI ZOUDEN natuurlijk ook opmerken dat je ze het best weghoudt van Britten (die deze column gelukkig niet lezen), maar daar zullen ze na de brexit wel zelf voor zorgen. Mocht je denken dat ik hier gewoon wat roddels verspreid, onderzoek eens de productiviteitscijfers van de Britse economie, vraag eens aan Britse economen wat er fout is met de Britse economie. Neen, niet de innovatiekracht, niet de handelsgeest, maar heel eenvoudig, een gebrek aan elementaire productiviteit. Soms denk ik dat een land met een te sterke theecultuur nooit productief kan zijn, maar dan verslik ik mij in mijn kop koffie en denk ik aan de Italianen en aan de Japanners. Zo eenvoudig is het nu ook weer niet. Een eerlijk gezegd, ik ben wat verbaasd over mezelf, bij het schrijven van deze column ben ik slechts vier keer onderbroken, waarvan drie keer door mezelf, en één keer door een journalist voor zijn artikel over leiderschap.