Is vader tevreden?

Vorige week werd gemeld dat Telenet, de Vlaamse aanbieder van telefonie- en internetdiensten via de kabel, exclusieve onderhandelingen start met het Amerikaanse Callahan Associates International. Daarmee komt een einde aan de maandenlange zoektocht naar een ‘technologische partner’ ter vervanging van MediaOne. MediaOne beliste na de overname door AT&T zijn niet-Amerikaanse belangen – onder meer de 25% die het had in Telenet – af te stoten. Aan het eind van de rit bleven slechts twee gegadigden over: naast Callahan was er ook de combinatie UPC/NTL. Maar de voorkeur van de huidige aandeelhouders – de Investeringsmaatschappij voor Vlaanderen (Gimv), de intercommunales voor tv-distributie, en een consortium van banken en privé-investeerders – ging dus uit naar Callahan. Bedoeling is om voor het eind van de zomer tot een akkoord te komen waarbij dat Amerikaanse bedrijf een particatie van 55% in de operator zou nemen. Precieze cijfers werden niet vrijgegeven, maar het bod van Callahan zou Telenet (zonder de netwerkinfrastructuur, want die is altijd eigendom gebleven van de intercommunales) op 70 tot 80 miljard frank waarderen.

Hoe wordt deze evolutie gesmaakt door de geestelijke vader van Telenet, Vlaams volksvertegenwoordiger Luc Van den Brande (CVP), die medio de jaren ’90 als minister-president van de Vlaamse regering de aanzet gaf tot het Telenet-project?

Luc Van den Brande (CVP). Ik vind de beslissing die nu is genomen verstandig. Van bij de start met het concept Telenet in 1994 zat er een doorgroeistrategie in vervat. Het was de bedoeling dat Telenet zou doorgroeien tot een Europese speler, eventueel door zich te associëren met een partner. Wel, nu is dat moment dus aangebroken.

Financieel bekeken, stel ik vast dat met Telenet, vertrekkend van een startplatform van 100 miljoen frank vanwege de Vlaamse overheid, in goed vijf jaar tijd voor tientallen miljarden frank aan toegevoegde waarde werd gecreëerd.

Maar het is niet Telenet dat een Europese speler wordt, het is Callahan. Hebt u er als fervent bepleiter van de ‘verankering’ geen moeite mee dat Telenet een buitenlandse meerderheidsaandeelhouder krijgt?

Toegegeven, wild enthousiast ben ik daar niet over. Maar het ging niet alleen om de financiële overname van een participatie van – aanvankelijk – 25%, waarvoor men eventueel ook in Vlaanderen de nodige middelen had kunnen zoeken. Men moest vooral ook opnieuw de expertise, de knowhow van een technologische partner in huis halen. En daarbij bleek, in de internationale context, dat dan ook een ‘meerderheid’ uit handen moest worden gegeven. ‘Op je eieren blijven zitten’ zou in de snel evoluerende telecomsector de slechtste optie zijn geweest.

Bovendien zal Telenet binnen de Callahan-groep (met ook operaties in Spanje, Frankrijk en Duitsland) het kenniscentrum zijn voor nieuwe technologieën en diensten (zoals breedbandinternet). Dat onderzoek & ontwikkeling hier gebeurt, is zeer belangrijk voor Vlaanderen. En ten slotte, je mag die 45% die in Vlaamse handen blijft, niet minimaliseren. Tenminste, als de Gimv en de intercommunales zich blijven toeleggen op ‘sturing’ van het toekomstige Telenet-beleid.

Waar moeten die dan concreet op aansturen?

Ze moeten ervoor zorgen dat de opgebouwde technologie zo nuttig mogelijk wordt aangewend voor de omringende, Vlaamse economie. En ze moeten zich concentreren op het aanbod van Telenet/Callahan aan de gebruikers. Daarmee doel ik zowel op het ‘sociale’ aspect van de dienstverlening – die moet universeel toegankelijk blijven, alle Vlaamse huisgezinnen moeten een basisaanbod kunnen genieten – als op het ‘culturele’ – het invullen met Vlaamse content. Om dat te garanderen, moet de overheid mede-eigenaar blijven van Telenet. Ik hoor dat de Gimv eraan denkt zich later in fasen terug te trekken. Dat is verkeerd. De Vlaamse regering, vandaag toch nog voor 70% aandeelhouder van de Gimv, moet op dat punt duidelijk haar stem verheffen, zich meer pro-actief opstellen.

Want Telenet heeft nu wel een belangrijke stap gezet om een volwaardige telecomspeler te worden, maar het zou zich ook moeten ontpoppen tot een Vlaams gewortelde multimediaonderneming met Europese envergure. Daar zijn we nog ver van af. En precies op dat punt, het stimuleren van het ontluikende multimediagebeuren, kan de Gimv een grote rol spelen. Je mag zo’n strategisch project niet om het lieve geld op het schap zetten.

De gemengde intercommunales – waarin privé-partner Electrabel mee zetelt – tonen zich bereid 55% van hun kabelnetwerken te verkopen aan Callahan. De zuivere willen 100% eigenaar blijven van hun netwerk. Is zo’n hybride toestand in de praktijk werkbaar?

Ik begrijp de bekommernis van de zuivere intercommunales wanneer ze stellen dat dat de enige manier is om nog een vinger in de pap te houden. Maar in het belang van het aanbod dat gerealiseerd moet worden, en gelet op de technologische ontwikkelingen, zou het beter zijn tot een volledige integratie te komen. Anders kan je niet echt iets van formaat tot stand brengen.

Nu, ik ben daar niet pessimistisch over. Er zullen tussenformules worden gevonden, en in een wat latere fase zal ook de houding van de zuivere intercommunales op dat punt wijzigen.

De Gimv moet absoluut in Telenet blijven ‘sturen’, maar van de gemeenten vindt u wel dat ze een exit kunnen voorbereiden?

Ja. Uit Telenet, net als uit Dexia, uit Electrabel, uit de intercommunales voor waterdistributie, voor afvalverwerking enzovoort. Dat zijn allemaal zeer versnipperde participatietjes. Het lijkt mij beter ‘uit te cashen’ en die middelen dan te bundelen in zoiets als een Vlaams pensioenfonds voor het gemeentelijk en provinciaal niveau, dat tegelijk als beleggingsfonds economisch productief kan optreden, en bijvoorbeeld aandeelhouder van de Gimv zou kunnen worden, als strategische belegging.

raf pauwels