Wat doen de rijke Belgische familiale aandeelhouders achter AB InBev met hun geld?

Het gaat goed met AB InBev, en dus gaat het ook goed met zijn aandeelhouders. De Belgische brouwersfamilies cashten de jongste drie boekjaren via hun Luxemburgse spilholding bijna 2,2 miljard euro aan dividenden. Wat spoken ze uit met al dat brouwersmanna?

Pour vivre heureux, vivons cachés. Het spreekwoord zou in grote zichtbare letters op elke gevel van de – doorgaans bijzonder riante – optrekjes van de Belgische adellijke AB InBev-telgen moeten prijken.

Weinig families zijn discreter. Zelfs met de enorme versnippering van het aandeelhouderschap, dat inmiddels tot in de zevende generatie nakomelingen telt, blijft dat familiale discretiepact gehandhaafd. Het aandeelhoudersclubje bestaat vandaag uit 200 mensen, maar allen hullen zich stevig in de mantel der zwijgzaamheid.

“Dit is ons privéleven, en dus onze zaak”, meldt een aandeelhouder. “Moet de buitenwereld nu echt weten wat we doen?”, vindt een andere. “Mijn band met het bedrijf AB InBev is vrij vaag. Ik kan je dus maar weinig zeggen”, vindt een vijfdegeneratietelg Sébastien Delloye (41), de zoon van barones Magdeleine de Mevius, en een Waalse filmproducent. Voor nog anderen lijkt het aandeelhouderschap wel een vieze ziekte. “Daar wil ik echt niets mee te maken hebben”, klikt een klassieke violist meteen de telefoon toe. De nieuwste telgen vinden zich dan weer te jong voor een mediagesprek.

De aandeelhouders werken niet in de brouwerij. De families controleren de wereldbrouwer enkel via de raad van bestuur. Ze mogen geen operationele functies opnemen. Die beslissing stamt uit 1989, toen de brouwerijen van Stella Artois (Leuven) en Jupiler (Jupille) fuseerden.

Maar dat is niet helemaal waar. De families kunnen minstens tijdelijk aan de slag bij AB InBev. Twee familieleden waren de voorbije jaren operationeel actief bij de brouwer. William Reyntiens (27), een vijfdegeneratietelg van de familie de Mevius, volgde in 2008-2009 een managementopleiding bij Labatt, het Canadese filiaal van de brouwer.

Florent Timmermans (26), zoon van Marie de Mevius en eveneens van de vijfde generatie, was twee jaar aan de slag bij de AB InBev. Hij volgde zelfs het fel begeerde global management trainee-programma, een topkaderopleiding gefinancierd door de brouwer (vorig jaar waren er bijna 100.000 kandidaten, van wie 147 werden geselecteerd). In oktober vorig jaar verliet Florent Timmermans AB InBev, nadat hij een nieuwe commerciële strategie voor de horeca in Brussel had uitgewerkt.

Racen en kunst

Is er leven mogelijk buiten de brouwerij? Uiteraard, zeker met een gulle dividendenstroom van circa 2,2 miljard euro de jongste drie boekjaren via de Luxemburgse spilholding EugéniePatriSébastien (zie kader Inspraak heeft limieten). Zeven generaties betekent een enorme uitzaaiing en een bijzonder brede waaier aan activiteiten.

Het spectrum bij de AB InBev-telgen is zeer divers. Met autoracers, paardenfokkers, striptekenaars, actrices, beroepsmusici, een sopraan, uiteraard ook financiers en vermogensbeheerders, zelfs een voormalige dakwerker annex boomhakker.

De dividenden stutten soms chronisch onrendabele en bijzonder kapitaalintensieve activiteiten. Zoals autoracen, een passie van diverse familiale aandeelhouders. Vierdegeneratieman Grégoire de Mevius (53) werd twee keer vierde op het wereldkampioenschap rallyrijden. Ook zonen Ghislain en Guillaume, beiden twintigers, zijn racepiloten.

Al even uitgesproken is de racelust bij de familie Van der Straten Ponthoz, met drie professionele autoracers en een gulle sponsor. Door de vrij geringe versnippering in die familiale tak – vier mensen van de vierde generatie – hebben zij recht op een aanzienlijke dividendenstroom. Graaf Marc Van der Straten Ponthoz (67) timmerde daarmee aan zijn eigen raceteam, Marc VDS Racing. Ook zijn vader Rodolphe had al een legendarisch raceteam.

“Het zit in de genen. Ik ben geboren met schroefbouten in het lijf”, verklapte de graaf in 2010 aan het Franstalige dagblad La Dernière Heure, bij de opstart van zijn race-atelier vlak bij de luchthaven van Charleroi. Dit jaar won zijn team de 24 uren van Spa, en werd het tweede in de 24 uren van de Nürburgring. “Een internationaal topteam”, oordeelt Christophe Weerts van BMW België. “Ze rijden met BMW-sportwagens. Marc VDS Racing is een van de vier teams in de wereld die BMW erkent. Marc VDS Racing heeft uitstekende piloten. En we ondersteunen hen met onze eigen fabriekspiloten.”

Alleen: de vennootschap achter Marc VDS Racing, Belgian Racing SA, is chronisch deficitair. In 2011 had de onderneming een overgedragen verlies van bijna 15 miljoen euro. Daarna volgde een kapitaalverhoging met 8 miljoen euro door haar gulle financier Marc Van der Straten Ponthoz. In het jongste boekjaar 2013 leed het bedrijf alweer een bedrijfsverlies van ruim 6 miljoen euro.

Al even genetisch bepaald lijkt de kunstzinnigheid bij de families de Mevius en de Spoelberch. Ze tellen opvallend veel (professionele) beoefenaars met een groot kunstenaarshart. Cineasten, actrices, beeldhouwers, striptekenaars, klassieke muzikanten en zangers, animatiefilmontwerpers, interieurbedenkers, galeriehouders, literatuurverkopers. Als er al vennootschappen verbonden zijn aan die activiteit, gaat het zelden om een financieel florissante bezigheid. Een uitzondering is de filmproducent Sébastien Delloye, die met zijn vennootschap Entre Chien et Loup solide cijfers neerzet. De vennootschap was coproducent van de film Time of my Life van Nic Balthazar.

Diversificatie

Maar de familie de Spoelberch laat zich ook opmerken door een bedachtzaam diversificatiebeleid, volgens het motto ‘leg nooit al je eieren in één mand’. Met de alweer Luxemburgse holding Vedihold – goed voor 1,3 miljard euro financiële belangen in haar jongste balans – investeert de familie, soms samen met Frédéric de Mevius (56), in Carmeuse, de Belgische wereldleider in kalk, of in blauwsteengroeves in Henegouwen.

Met Armonea is de familie de Belgische marktleider in rusthuizen. En via de investeringsholding Cobepa, waar de familie de meerderheid van de aandelen heeft, zijn de de Spoelberchs een belangrijke aandeelhouder van de vermogensbankier Bank Degroof.

Diversifiëren gebeurt door wel meer familiale takken. De meest mediagenieke diversificatie is wellicht die van de derdegeneratieman Alexandre Van Damme (53) bij de voetbalploeg RSC Anderlecht. De bijzonder discrete AB InBev-bestuurder wordt er almaar meer als het feitelijke nummer één gespot. Maar Van Damme diversifieert nog meer. Vooral via de Luxemburgse holding Société Familiale d’Investissements, waarvan het maatschappelijke kapitaal hoofdzakelijk bestaat uit AB InBev-aandelen.

Een van de opvallendste investeringen was een belang van 17 procent in de koffiemaker Douwe Egberts in 2013. De ambities zijn groot, want na nog bijkomende overnames werd de koffiemaker het wereldwijde nummer twee. Het Luxemburgse vehikel heeft daarnaast nog ruim een half miljard euro verzameld in buitenlandse fondsen. Wellicht steekt een deel van dat geld in de fastfoodketen Burger King, waar Alexandre Van Damme bestuurder is.

Société Familiale d’Investissements is ook de hoofdaandeelhouder van Natural Resources Value Fund. Die Luxemburgse bevek kocht 10.000 hectare landbouw- en bosgebied in Roemenië. De bevek verkoopt hout en landbouwproducten zoals graan, tarwe en zonnebloem. Maar voorlopig blijft het Roemeense avontuur verlieslatend, al gaat de productiviteit op de akkers en in de bossen in sneltreinvaart vooruit. In de jongste twee boekjaren werd ruim 9 miljoen euro bedrijfsverlies bijeen geploegd.

Sportieve verliezers

Niet alles wat de aandeelhouders aanraken verandert dus in goud. Van Damme startte drie jaar geleden een rechtszaak tegen Ageas voor de Brusselse rechtbank, via de inmiddels ontbonden Luxemburgse vennootschap Patripart. Die bezat Fortis-aandelen en slikte een waardevermindering van 199 miljoen euro.

Ook bij die andere familietak, Sébastien, weten ze iets van waardeverminderingen. In de lente van 2012 namen enkele leden van de familie, via de vennootschap Adrien Invest, een belang in Upignac, tot dan gecontroleerd door de stichtende familie Petit. Maar de ganzenleverproducent uit Eghezée maakte de voorbije jaren alleen maar verlies. Eind juni dit jaar gooiden de AB InBev-familietelgen, onder wie de brouwersbestuurder Paul Cornet (47), de handdoek in de ring.

Via een kapitaalverhoging stopte Adrien Invest zelfs nog eens 3,2 miljoen euro extra in Upignac. De familie verloor 9 miljoen euro aan het ganzenleveravontuur. “We wensen de familie Petit veel succes”, zegt de vijfdegeneratie-aandeelhouder Alexandre de Pret (32), die een jaar bij Upignac werkte als algemeen vicedirecteur, sportief. “We deden die kapitaalverhoging, zodat Upignac zeker met voldoende geld kon verdergaan.”?