Vlaamse communist bij de Walen

De toenemende populariteit van PTB/PvdA-kopstuk Raoul Hedebouw maakt de Wetstraat zenuwachtig. Hem pakken op de vroegere adoratie van de partij voor linkse dictators lukt niet. De aanval verschuift nu richting het irrealistische economische programma van de partij.

Op maandag 19 december houdt de Parti Socialiste (PS) een speciaal partijbureau met één thema: de almaar betere scores van de radicaal-linkse PTB/PvdA in de peilingen. De partij zou in Wallonië 18 procent halen. Boegbeeld en Kamerlid Raoul Hedebouw klimt in de Waalse populariteitspolls naar de derde plaats, na PS-voorzitter Elio Di Rupo en premier Charles Michel (MR). De PS zit gewrongen met het succes van Hedebouw. Di Rupo negeert hem. “Hij heeft in de Kamer nog geen woord tegen mij gezegd”, zegt Hedebouw.

De Franstalige socialisten stuurden tot nu toe tegenstrijdige signalen de wereld in over de PTB. Een PS-kopstuk: “Hedebouw is de glimlach waarachter zich nog altijd een totalitaire ideologie verbergt.” Andere Waalse socialisten vinden dan weer dat de PTB snel in een coalitie moet worden opgenomen om de partij “politiek te verbranden”. Maandag wil het PS-partijbureau een eenduidige strategie afspreken om de radicaal linkse golf tegen te houden.

Roots in Ruddervoorde

Raoul Hedebouw laat het niet aan zijn hart komen en geniet van zijn toenemende populariteit, ook in Vlaanderen. Getuige daarvan zijn optreden in De Slimste Mens ter Wereld. Zijn aanwezigheid in de media en zijn verbaal talent doen velen denken dat Hedebouw de voorzitter is van de PTB/PvdA, terwijl dat de Antwerpenaar Peter Mertens is.

Hedebouw heeft een eenvoudige verklaring voor zijn succes en dat van zijn partij: de PS heeft tot 2014 in de federale regeringen een te rechts beleid gevoerd. Vooral de beperking in de tijd van de inschakelingsuitkeringen (de vroegere wachtuitkeringen voor schoolverlaters) en de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen – maatregelen van de regering-Di Rupo – hebben veel Walen zich doen afkeren van de PS. Voorts benadrukt Hedebouw dat de PTB het terrein probeert te bezetten dat de PS stilaan verlaten heeft: de oude volkshuizen, de werkvloer, de stakingspiketten.

Het is de biotoop waarin Hedebouw is opgegroeid. Zijn grootouders waren actief in de christelijke arbeidersbeweging. Vader Hubert, afkomstig uit Ruddervoorde, was een stuk radicaler en sloot aan bij Amada, de voorganger van de PTB/PvdA. Trouw aan de marxistisch-leninistische ideologie stopte hij zijn studies psychologie om in de Waalse staalindustrie te gaan werken. Moeder Paula Hertogen kwam uit Limburg. In Herstal, waar Raoul Hedebouw opgroeide, bleef de thuistaal Nederlands. Hedebouw trad al zeer jong in de syndicale voetsporen van zijn ouders. Toen zijn moeder in 1992 ontslagen werd bij een Amerikaans chemiebedrijf wegens haar vakbondsactiviteiten, was dat voor de jonge Raoul een schok.

Als scholier nam Hedebouw deel aan het protest tegen de besparingen in het Franstalige onderwijs. In 1997, nog geen twintig jaar oud, stond hij aan Forges de Clabecq op het podium naast Roberto D’Orazio. De perfect tweetalige Hedebouw moest diens toespraken in het Nederlands vertalen. Hedebouw was toen nog een tijdlang een bekende dj in het Luikse uitgaansleven. Na zijn studies biologie en een korte periode als leraar trok Hedebouw naar Congo. Hij verbleef er bij oud-PvdA-voorzitter Ludo Martens, de man die met Een andere kijk op Stalin een apologie van de Sovjetdictator schreef. Hedebouw deed er officieel aan ontwikkelingshulp, maar moest eigenlijk in Congo een linkse beweging uit de grond stampen. Wat niet lukte. Terug in België werd Hedebouw in 2005 partijwoordvoerder. 2008 was een scharnierjaar. De PTB/PvdA bleef marxistisch, maar brak met de stalinistische en maoïstische ideologie.

Tegenstanders proberen de partij op dat verleden te pakken. Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten en de Franstalige liberalen denken aan een cordon sanitaire. De ULB-politoloog Pascal Delwit waarschuwt voor de twee gezichten van de PvdA: “Het probleem blijft dat er achter een sympathiek links imago voor de buitenwereld een rigide interne partijlijn bestaat. Voor de oprichters of hun kinderen blijft de socialistische revolutie een doel.”

Kostprijs: 50 miljard euro

Maar de duistere jaren van de partij kunnen de PTB/PvdA niet destabiliseren. De kritiek richt zich sinds kort meer op het economische programma van de partij. Hedebouw zegt: “Ik sta links van links. Omdat de socialisten veel te veel in de liberale richting zijn opgeschoven.” Een miljonairstaks, een werkweek van 30 uur, hogere pensioenen en nationalisering zijn de pijlers.

Links populistisch en onverteerbaar, zeggen critici. De als links bekend- staande econoom Ive Marx twitterde vorige week nog: “Leuk dat Hedebouw de PS de stuipen op het lijf jaagt, maar helaas wel met verkeerde gevolgen: robottaksen, protectionisme, vierdagenweek,…” Philip Defeyt, een gerespecteerde Waalse econoom ter linkerzijde en oud-voorzitter van Ecolo, berekende de kostprijs van het PTB/PvdA-programma: 50 miljard euro. Jaarlijks. Dat cijfer zullen Hedebouw en co de komende maanden meer dan eens om de oren geslagen krijgen. Alain Mouton, Illustratie Jens Claessens