Techanalist Benedict Evans over de AI-rage: ‘Dit is zoals de opkomst van het internet in 1997’

De gerenommeerde techanalist Benedict Evans legt al jaren zijn oor te luisteren bij de slimste en machtigste mensen in Silicon Valley. Ook 2025 zal in het teken staan van artificiële intelligentie, stelt Evans. Maar waar die technologie naartoe zal leiden, valt moeilijk in te schatten. “Het is alsof je het Apollo-programma maakt zonder te weten hoe ver de maan ligt.”

Eind maart is Benedict Evans te gast op de Antwerpse techconferentie Supernova. Zijn deels betalende nieuwsbrief over technologie heeft 175.000 abonnees. Hij wordt vaak gevraagd door grote bedrijven, van de luxegigant LVMH tot Google-eigenaar Alphabet, om aan het personeel uit te leggen hoe de toekomst er zal uitzien. Voor hij een onafhankelijk analist werd, was hij nog jarenlang partner bij het gerenommeerde investeringsfonds Andreessen Horowitz. Het speelde een cruciale rol bij de opstart van Facebook, Airbnb en andere Amerikaanse techgiganten. De oprichter, Marc Andreessen, was het brein achter Netscape, de eerste internetbrowser.

De techsector is volledig in de ban van artificiële intelligentie (AI). Volgens Evans is de strijd nog lang niet gestreden. “Generatieve AI zal de komende vijf tot tien jaar belangrijk blijven, maar we hebben geen zicht op hoe de technologie zal veranderen. Vorig jaar moest je over 1 miljard dollar beschikken om een eigen model zoals GPT-4 van OpenAI te hebben, maar die prijs zal zakken.”

Hoe heeft u de techwereld de afgelopen jaren zien veranderen?

BENEDICT EVANS. “Het beleid met gratis geld is voorbij, waardoor bedrijven hun waarderingen niet altijd meer waard zijn. De beslissing van Meta om minder streng op te treden tegen bepaalde berichten is ook het gevolg van een cultuurshift. Veranderingen gebeuren in cycli. De periode van 2008 tot 2018 was het tijdperk van de smartphone, maar daarna ontstond een vacuüm. Zou het tijdperk van de virtuele realiteit aanbreken? Crypto? Het internet der dingen? Drones? Intussen weten we dat AI de volgende stap zal zijn, en dat die volgens sommigen zelfs meer zal worden dan zomaar een nieuw platform. Bill Gates zei dat hij in zijn leven twee revolutionaire demo’s van technologie heeft gezien: eind jaren zeventig de eerste grafische interface waar je klikt met een muis op icoontjes en vensters, en ChatGPT.”

Er zijn veel hypes. Welke vindt u over- en ondergewaardeerd?

EVANS. “We hebben de neiging verandering op korte termijn te overwaarderen en op lange termijn te onderwaarderen. ChatGPT zal in één jaar niet alles veranderen. Ik was analist in mobiele telefonie in 2000. Het duurde tien jaar voor de sector grondig verschoof. Dat ChatGPT aan lijkt te slaan, komt doordat de investeringskosten voor de gebruiker zo laag zijn. Toch gebruiken veel mensen de tool één keer en laten ze die vervolgens links liggen, omdat ze niet zien wat de impact op hun eigen leven kan zijn.”

Hoe gebruikt u de tool zelf?

EVANS. “Ik gebruik die eerlijk gezegd nauwelijks. Ik schrijf geen code, ik heb geen beeldgenerator nodig en ik hoef mijn notities niet samen te vatten in bullet points. Als ik journalist bij een regionale krant was en tien stukken per dag zou moeten schrijven, dan zou ik het wel gebruiken. Voor veel mensen moet ChatGPT worden omgevormd tot een tool die een directe impact op hun leven heeft voor ze die technologie gaan gebruiken. Het is een beetje zoals een accountant in de jaren tachtig die voor het eerst een spreadsheet zag.”

Zullen die large language models op een dag alle andere software vervangen?

EVANS. “We kunnen theoretisch wel uitleggen waarom die modellen werken, maar we weten niet wat er exact zal gebeuren als ze tien keer groter zijn. We kunnen ook niet goed verklaren hoe de menselijke intelligentie exact werkt. Het is alsof je het Apollo-programma maakt zonder te weten hoe ver de maan ligt.”

Stevent AI af op een ontnuchterend moment, zoals de dotcombubbel begin jaren 2000 ook knapte?

EVANS. “In het boek This Time is Different beschrijven Carmen Reinhart en Kenneth Rogoff hoe we denken dat elke financiële crisis anders is. In zekere zin is dat ook zo, want de dotcombubbel was anders dan de crisis van pakweg 1987. Maar het was nog altijd een bubbel. Tegelijk waren heel wat bedrijven in de jaren negentig gewoon te vroeg, maar zou hun businessmodel nu wel werken. Pets.com (een e-commercebedrijf dat producten voor huisdieren verkocht aan consumenten, nvdr) leek toen een grap, maar nu doet een bedrijf als Chewy precies hetzelfde. Het verschil met de AI-hype is dat er nu weinig beursgangen zijn van businessmodellen die nog niet werken. Bovendien gebeuren de investeringen vooral door bedrijven die heel veel cash genereren. Er zijn wel zware investeringen in infrastructuur die misschien niet op deze schaal nodig zullen blijken. Toch doen bedrijven als Microsoft het, omdat het erger is als ze deze boot missen dan dat ze te vroeg zijn.”

Wat zou u doen als Belgische kmo? Je innovatiebudget is niet oneindig en je likt net je wonden nadat je geld hebt uitgegeven aan je eerste metaverse- en blockchainprojecten. Hoe weet je of AI het waard is?

EVANS. “Dat hangt af van de sector waarin je actief bent. Voor wie in marketing werkt, is dat heel belangrijk, en wie machines bouwt, focust beter op elektrificatie. Het is zoals de opkomst van het internet in 1997. Op de reissector heeft het internet een impact gehad, maar uiteindelijk draait die industrie nog altijd grotendeels om hetzelfde en heeft de technologie gewoon de toegang ertoe veranderd.”

Ook voor Europa wordt het een cruciaal jaar. Hoe kijkt u naar deze regio?

EVANS. “Europa is helaas niet één markt. Het Verenigd Koninkrijk is voor de techsector groter dan Frankrijk en Duitsland samen. De digitale adoptie is in sommige Europese landen heel hoog, andere lopen een decennium achter. Vóór de pandemie had bijvoorbeeld amper een derde van de Italianen ooit een onlineaankoop gedaan. Hier kun je niet, zoals in de Verenigde Staten, een dienst lanceren in Londen, Milaan, Berlijn en Madrid tegelijk. Het zijn andere landen, met andere wetten en andere talen. Als je in Krakau of Porto woont, kun je niet zomaar naar Athene verhuizen om er als softwareontwikkelaar aan de slag te gaan. De Europese regulering schiet ook vaak haar doel voorbij. Met de GDPR hoopte men dat niemand nog data zou willen verzamelen. De realiteit is dat we cookiebanners met driehonderd opties kregen.”

Is er nog hoop voor Europa?

EVANS. “Die vraag gaat over meer dan enkel de technologische sector. Er zijn zeker regels in delen van de Europese Unie die het moeilijk maken om een start-up te hebben, zoals de regeling rond aandelenopties. We moeten nadenken over welke wetten voorkomen dat Europa kan concurreren met techclusters uit andere regio’s.”

U zit al zo lang in de business. Kunt u nog ergens verbaasd over zijn?

EVANS. “Ik word nog altijd opgewonden van producten die relevante problemen oplossen. Voor mijn nieuwsbrief probeer ik me steevast in te denken wat ik een CEO van een groot bedrijf in tien minuten tijd zou kunnen vertellen. Ondernemers ontmoeten die een sterke visie hebben, is een van de leukste dingen die er zijn. Er zijn musea waar alles een meesterwerk is, maar er zijn ook kleine musea waar je veel goede schilderijen en één uitschieter hebt. Wanneer je een werk van Jan van Eyck naast een schilderij van Rogier van der Weyden ziet hangen, besef je waarom Van Eyck zo subliem is. Zo voelt het om een écht goede ondernemer te spreken.”