Re-integratie langdurig zieken op arbeidsmarkt verloopt te traag

De kans dat een werknemer effectief terugkeert naar zijn werk na een langdurige ziekte, vermindert naargelang de duur van de afwezigheid toeneemt. Mensen die langer dan drie maanden afwezig zijn op het werk, hebben minder dan 50 procent kans terug te keren naar hun werk. Volgens een onderzoek laat de re-integratie van langdurig zieken op de arbeidsmarkt te wensen over.

HR-specialist Acerta en IDEWE, de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, voerden samen een onderzoek naar de kenmerken van het chronisch ziekteverzuim. De grote meerderheid van zieke werknemers hervatten spontaan het werk binnen de maand: 98 procent van het totaal aantal gerapporteerde afwezigheden bij Acerta ten gevolge van ziekte duren minder dan een maand, bij IDEWE is dit 74 procent.

Het onderzoek van Acerta en IDEWE focust zich op werknemers die tussen 1 maand en 12 maanden afwezig zijn door ziekte. Uit cijfers van Acerta blijkt dat de helft van de verzuimepisodes 1 tot 2 maanden duurt. 30 procent leidt tot een periode van 2 tot 3 maanden niet kunnen werken, en één vijfde zorgt voor een langdurige periode van 3 maanden tot 1 jaar arbeidsongeschiktheid. In dit laatste geval spreken we over chronisch ziekteverzuim of langdurige ziekte. “Deze groep werknemers heeft bijkomende ondersteuning nodig om te kunnen reïntegreren in het werkveld,” stelt Chris Wuytens, Managing Director van Acerta Consult vast.

Angst en onzekerheid belemmeren terugkeer

Lode Godderis, professor aan de KULeuven, en onderzoeker bij Groep IDEWE, verklaart waarom zo weinig langdurig zieken terugkeren: “Werknemers die langer dan drie maanden afwezig zijn op het werk door ziekte ondervinden vaak moeilijkheden bij de terugkeer naar het werk. Niet alleen door de aandoening, maar ook door een toenemende onzekerheid en angst voor de terugkeer. De kans om opnieuw aan de slag te gaan neemt af met de duur van de ongeschiktheid. Na drie maanden is die kans gedaald tot 50 procent. 80 procent van de werknemers die langer dan zes weken afwezig zijn, vragen een ondersteuning bij de terugkeer naar werk. Het is dan ook van groot belang dat deze mensen voldoende bijstand krijgen om hun werk te kunnen hervatten. Deze ondersteuning kan best tussen maand één en maand drie van afwezigheid opgestart worden, om snel te beantwoorden aan de ondersteuningsbehoefte en de evolutie naar de chronische fase te vermijden.”

“De werkgever speelt een cruciale rol in de ondersteuning van werknemers die afwezig zijn door ziekte. Het is essentieel om op regelmatige basis contact te houden met de werknemer in kwestie, zodat je als werkgever zijn of haar behoeften en bekommernissen zo goed mogelijk kan capteren”, merkt Chris Wuytens op. “Maar dan moeten uiteraard zowel werkgever als werknemer hiervoor open staan. Een succesvolle re-integratie komt van beide kanten.”

Individuele aanpak: integratie moet snel starten

“Het lijkt logisch om zieke werknemers thuis te houden tot wanneer ze volledig genezen zijn. Maar hierdoor start in België de begeleiding bij de terugkeer naar het werk doorgaans te laat,” stelt Godderis vast, “Hoe langer je afwezig bent, hoe meer ondersteuning je bovendien nodig hebt.” IDEWE pleit er dan ook voor om in de eerste maand van afwezigheid al actie te ondernemen om zieke werknemers te begeleiden. “De arbeidsgeneesheer gaat dan kijken wat de gezondheidstoestand en ondersteuningsbehoeften bij de werknemer zijn. Kan werk helpen in het herstel en zijn er aanpassingen nodig?”, aldus Lode Godderis.

Chris Wuytens ziet vanuit werkgeversstandpunt een re-integratiecomité bijdragen aan een goede terugkeer na langdurige afwezigheid: “Dit comité, samengesteld uit HR-verantwoordelijken en adviseurs rond HR-beleid zoeken via een gezamenlijke aanpak hoe de werknemer zijn talenten maximaal tot zijn recht kan laten komen bij de re-integratie. Maar tot slot is voorkomen nog altijd beter dan genezen. Betrek als werkgever zoveel mogelijk de werknemers in hun takenpakket en in de organisatie. Via flexibel werken kan de tevredenheid van werknemers bijvoorbeeld gemakkelijk verhoogd worden.”