De Belg Jean-Yves Charlier staat voor de grootste uitdaging in zijn carrière: VimpelCom weer naar winst voeren.
Als je wilt heropbouwen, bel je Jean-Yves Charlier. Dat weten ook de bestuurders van de Russische operator VimpelCom, die hem deze maand binnenhaalden als CEO. “Hij is de man van de uitdagende turnarounds”, zegt Henri van der Vaeren, de managing director van SAP France, Belux en Noord-Afrika. Charlier overtuigde Van der Vaeren in 2004 om van Belgacom over te stappen naar Colt en er in zijn nieuwe team te starten. “Hij had visie en een sterke dosis enthousiasme”, zegt Van der Vaeren.
Colt is een Europese zakelijke operator die onder Charliers voorganger zwaar had gesaneerd en met kapitaal van Fidelity de dotcomcrash had overleefd. Charlier verschoof de backoffice naar India en probeerde de afkalving van de spraakminuten op te vangen met inkomsten uit nieuwe datadiensten. De geplande groei kwam er niet echt, maar Charlier kon wel een eerste winstgevend kwartaal en een kapitaalronde van 450 miljoen euro op zijn conto schrijven. Toen hij er na dertig maanden vertrok, was Colt financieel gezond.
Interactieve lesmiddelen
Niet alles wat hij aanpakt, is zo’n succes. Beleggers beleefden weinig plezier aan de beursgang van het Britse Promethean in maart 2010. Het ontwikkelde interactieve lesmiddelen zoals aanraaktafels, terminals voor leerlingen en een onderwijs- en evaluatieomgeving. Charlier werd er CEO in 2007 en breidde Promethean uit tot een winstgevend bedrijf met 235 miljoen pond omzet (nu 325 miljoen euro), met een productie in China en activiteiten in honderd landen.
Het verse kapitaal van de IPO diende vooral om de schuldenberg terug te betalen, die groter was dan de omzet. Nauwelijks maanden na de beursgang begonnen de resultaten tegen te vallen. Promethean botste wereldwijd op de krimpende onderwijsbudgetten. Al snel was er ook de iPad, waardoor scholen hun investeringen gingen herzien. In 2011 kreeg Charlier nog een vergoedingspakket van 1,2 miljoen pond (waaronder ruim 340.000 pond voor zijn verhuizing naar de hoofdmarkt, de Verenigde Staten). In 2012 vertrok hij er zonder premie. Het aandeel was meer dan 80 procent gezakt, net zoals dat van aartsrivaal Smart Technologies.
Autonomie en vertrouwen
Een zachte glimlach, een strakke blik, de kin iets omhoog. Vertrouwenwekkend de uitdaging tegemoet ziend. Zo laat de Belgische topmanager zich graag fotograferen. Jean-Yves Charlier is de zoon van Julien Charlier, de patron van Cockerill-Sambre in de jaren zeventig, die na de nationalisatie naar Frankrijk verhuisde. Hij haalde een bachelor summa cum laude aan het American College in Parijs en een MBA aan Wharton Business School.
Charlier doet geen half werk. Toen hij in 2002 de operationele leiding kreeg van het gedemoraliseerde BT Global Services – dat toen 17.000 werknemers had – haalde hij 1200 managers voor een oppeppende vierdaagse training naar Disneyland Parijs. “JYC is professioneel tot en met. Geen ruimte voor tierlantijntjes. Hij weet goed waar hij naartoe wil, communiceert daar duidelijk over en geeft zijn naaste medewerkers veel autonomie en vertrouwen”, mailt voormalig Belgacom-directeur Michel De Coster, die bij BT nog onder Charlier heeft gewerkt. Vorig jaar werkte hij opnieuw met hem samen, als commercieel directeur van de business-to-businessdivisie van SFR.
Het Franse Vivendi haalde Charlier na Promethean binnen als verantwoordelijke voor zijn telecomactiviteiten, waaronder de tweede Franse mobiele operator, SFR. Vivendi wilde die kwakkelende activiteit verkopen om zich op Canal+ en Universal Music te concentreren. Charlier kende het huis. Hij was er sinds 2008 bestuurder en voorzitter van het strategische comité. Zijn grote verdienste bij SFR, schrijft het Franse magazine Challenges, is “het brio waarmee hij de roadshows leidde: altijd elegant, glimlach op de lippen, perfect tweetalig in het Engels, rimpelloos”. Vivendi verkocht SFR uiteindelijk voor 17 miljard euro aan de holding Altice van de Israëlisch-Franse miljardair Patrick Drahi.
Ook beleggers in VimpelCom, dat merendeels eigendom is van de Israëlisch-Russische tycoon Mikhail Fridman en zijn Alfa Group, kunnen een inspirerende CEO gebruiken. Met zijn 221,6 miljoen abonnees in het voormalige Sovjetblok – maar ook in Pakistan, Bangladesh, Algerije en Italië – is VimpelCom de op zes na grootste mobiele operator ter wereld. Door de gedevalueerde roebel en de oorlog in Oekraïne leed de groep in 2014 een verlies van omgerekend 633 miljoen euro.
