Amerikaans minister van Financiën Steve Mnuchin is met zijn historisch belastingplan de tovenaar van Trump

De belastingen verlagen zonder het gat in de begroting te verdiepen? Het kan, volgens Steve Mnuchin, de Amerikaanse minister van Financiën. Maar zelfs zijn eigen partij gelooft hem amper.

Steven Mnuchin heeft best al wat voor mekaar gekregen in zijn leven. In 2015 bijvoorbeeld incasseerden hij en enkele kompanen een slordige 3,4 miljard dollar dankzij de opkuis en doorverkoop van een failliete Californische hypotheekbank. Het was een vingeroefening voor de klus die Mnuchin vandaag te wachten staat, in de rol van Amerikaans minister van Financiën. Hij moet het geld zien te vinden voor een belastingverlaging die de Amerikaanse overheid naar schatting 5500 miljard dollar zal kosten in de komende tien jaar.

Het gapende tekort op de Amerikaanse begroting indachtig, rekent Mnuchin op een bekende toverformule: terugverdieneffecten. Zijn drastische belastingverlaging voor vennootschappen en particulieren zou de economie doen groeien met jaarlijks 3 procent, wat de schatkist aan de nodige inkomsten moet helpen. Bovendien komt er een eenmalige belasting van 10 procent op bedrijfswinsten die in het buitenland geparkeerd staan, ter ontwijking van het hoge Amerikaanse tarief.

Mnuchin ontvouwde zijn plan vorige week, onverwacht vroeg, allicht onder druk van Donald Trump. Die had dringend nood aan goed nieuws, na de vele miskleunen tijdens zijn eerste honderd dagen als president. De haast maakt dat veel details in het belastingplan ontbreken. Mnuchin had ook niet de tijd om het plan grondig door te spreken met zijn Republikeinse partijgenoten in het parlement. Een harde kern in de partij koestert wantrouwen. De Texaanse senator John Cornyn vatte de kritiek het beste samen: “Ik hou van lage belastingtarieven, maar we weten niet hoe we dat moeten betalen.”

Ironie

Uiteraard is Mnuchin geen dommerik. De geboren New Yorker wiens Russisch-Joodse overgrootvader een diamanthandelaar was in België; liep universiteit aan het befaamde Yale. Daarna werkte hij zeventien jaar voor de beruchte zakenbank Goldman Sachs, waar zijn vader vennoot was geweest. Mnuchin is niet de eerste minister van Financiën uit de stal van Goldman Sachs. Maar als het Trump echt te doen was geweest om topklasse, dan had hij gekozen uit een rijk aanbod van gerenommeerde academici of ervaren politici. Mnuchin heeft geen kaas gegeten van overheidsfinanciën, noch heeft hij ervaring met het politieke spel in Washington.

De echte reden voor zijn aanstelling is ongetwijfeld zijn geslaagde optreden als fondsenwerver voor Trumps kiescampagne. Die beloning is niet zonder ironie. Tijdens zijn kiescampagne lanceerde Trump meerdere aanvallen op Goldman Sachs, de voormalige werkgever van Mnuchin. Na zijn passage bij de zakenbank startte Mnuchin het hefboomfonds Dune Capital Management op. Dat gebeurde uitgerekend met geld van investeerder George Soros, een notoire sponsor van Trumps aartsrivaal Hillary Clinton. En in het verleden doneerde Mnuchin zelf aan Hillary Clinton en Barack Obama.

Avatar

Mnuchin en Trump kennen elkaar van de zakenwereld. Zo heeft Dune Capital Management geïnvesteerd in vastgoedprojecten van Trump. De twee hadden zelfs een juridisch geschil, maar konden een schikking treffen. Tijdens zijn kiescampagne had Trump weinig goede woorden over voor managers van hefboomfondsen. “Ze schuiven met papier en hebben geluk”, zei hij in tv-interview. “Ze maken fortuin, en betalen geen belastingen. Het is belachelijk.” Nauwelijks enkele maanden later koos Trump een manager van een hefboomfonds als minister van Financiën.

Mnuchin staat niet bekend als ideologische scherpslijper. Volgens vrienden is ambitie zijn enige ideologie. Dat heeft ook zijn minder fraaie kanten. Bij de opkuis van de Californische hypotheekbank werden mensen hardhandig uit hun huizen gezet, wat uitliep in enkele geruchtmakende processen. Het bezorgde Mnuchin de bijnaam ‘the foreclosure king‘, of de koning der uithuiszettingen. In 2011 stonden manifestanten op het gazon voor zijn huis in Los Angeles met opschriften als ‘Stop taking our home’.

Onderweg liefhebberde Mnuchin als filmproducer. Hij financierde populaire titels als Mad Max: Fury Road. Hij zat ook mee achter Avatar, een van de grootste kassuccessen aller tijden. Vorige week noemde Mnuchin zijn plan “de grootste belastingverlaging in de geschiedenis van de VS.” Uitkijken of dat ook een kassucces wordt.