‘Als nieuwkomer vind je hier moeilijk een job’

Asielzoekers moeten meteen aan de slag kunnen, ook tijdens hun asielprocedure. Dat vindt Unizo-topman Karel Van Eetvelt. Nu mogen vluchtelingen pas werken als ze erkend zijn als asielzoeker of zes maanden in België zijn. Jan Denys, arbeidsmarktspecialist bij Ranstad waarschuwt: die asielzoekers kunnen niet zomaar op de arbeidsmarkt worden ingezet.

Wat vindt u van de oproep van Unizo-topman Karel Van Eetvelt om asielzoekers zo snel mogelijk een job aan te bieden?

JAN DENYS: “Het is op zich niet slecht dat de ondernemers een signaal geven dat ze niet ongevoelig zijn voor wat er nu in Europa gebeurt. Je kunt ze moeilijk in de hoek duwen van diegenen die zeggen dat de vluchtelingen ‘allemaal profiteurs zijn die afkomen op onze royale sociale zekerheid’. Karel Van Eetvelt zegt terecht dat er veel mensen tussen zitten die graag en onmiddellijk willen werken. Maar tegelijk ben ik ook sceptisch. Bijna niemand van de asielzoekers kent Nederlands. En zelfs hun kennis van het Engels is vaak zeer beperkt, om niet te zeggen onbestaande. Dat is een probleem op de werkvloer.”

Werkgevers halen het argument van de krappe arbeidsmarkt van onder het stof.

DENYS: “Waren die vluchtelingen hier in 2008 binnengekomen, dan zou je een totaal ander verhaal hebben gehoord. We hebben de conjunctuur mee en de arbeidsmarkt trekt aan. Bedrijven moeten alle zeilen bijzetten om hun vacatures ingevuld te krijgen. Ik begrijp dat sommige ondernemingen een beroep willen doen op die asielzoekers. Maar in dit debat wordt humanitaire migratie verward met economische migratie. Haal die twee niet uit elkaar. We hebben nu te maken met humanitaire migratie. Het is trouwens tamelijk gemakkelijk om een geschoold profiel vanuit het buitenland via de klassieke kanalen van economische migratie naar België te halen. Terwijl er bij de kwalificaties van de asielzoekers toch vragen moeten worden gesteld.”

Van de asielzoekers die hier tien jaar geleden binnenkwamen had na een paar jaar amper 20 procent een job. Ondertussen is dat ongeveer de helft. Een slecht voorteken?

DENYS: “Het is in elk geval te kort door de bocht als men beweert dat die mensen onze werkzaamheidsgraad substantieel zullen doen stijgen. De Belgische arbeidsmarkt is een insider-arbeidsmarkt. Het is voor niet-werkenden zeer moeilijk om aan een job te raken. Daarom willen ze ook allemaal graag naar Groot-Brittannië. Hun kansen op die flexibelere arbeidsmarkt zijn veel groter. Een bijkomend nadeel voor asielzoekers is dat in onze economie het lagelonensegment amper nog voorkomt.”

En kunnen hooggeschoolden zoals ingenieurs of artsen hier sneller aan een job raken?

DENYS: “Normaal wel, maar de standaarden liggen hier wel hoger dan in de conflictlanden waar de asielzoekers vandaan komen. Vaak is bijscholing vereist. En dat heb ik het niet alleen over bijvoorbeeld een arts uit het Midden-Oosten. Ook in Oost-Europa liggen de kwalificatienormen niet zo hoog als hier.”