Imec is de beste start-upbegeleider ter wereld

Het acceleratieprogramma voor start-ups van het Leuvense onderzoekscentrum imec kreeg in 2015, 2017 en 2019 al een plaatsje in de wereldtop. Het is nu ook voor het eerst uitgeroepen tot winnaar in de categorie World Top Business Accelerator – Linked University.

“Die erkenning geeft veel voldoening”, zegt Sven De Cleyn, programmadirecteur van imec.istart. Imec.istart is de businessaccelerator van imec, maar het is wel de hele start-up- en spin-offwerking van het Leuvense hightechonderzoekscentrum imec dat in de ranking is opgenomen. “De laatste vijf jaar hebben we nog meer ingezet op de creatie van goede bedrijven”, zegt Sven De Cleyn. “Zelfs in niet-evidente covidtijden hebben we in fundraising alle records gebroken. Ook in tewerkstelling zijn we blijven groeien, en we hebben weinig bedrijven verloren.”

De ranking is gebaseerd op de UBI Global World Benchmark Study, ‘s werelds grootste screening van universiteitsincubatoren en -acceleratoren. Acceleratoren zijn korte intensieve begeleidingsprogramma’s die start-ups klaarstomen voor de volgende fase in hun groei. Er waren 1.895 deelnemers, waaruit 109 programma’s uit 56 landen werden geselecteerd voor een meer diepgaande analyse. Daarbij keek UBI vooral naar de impact op het ecosysteem, de waarde van het programma en die van de start-ups. Onder meer het Gentse techbedrijf Deliverect, dat ondertussen meer dan 1 miljard euro waard is, werd door imec.istart begeleid.

Dat imec verkozen wordt tot beste accelerator ter wereld, is allerminst vanzelfsprekend. Doorgaans trekt een accelerator uit het groot land aan het langste eind. Een van de redenen is dat hoe groter het land is, hoe meer kans er is dat goede start-ups instromen. “Hoewel we minder goed scoren in aantal start-ups die instromen, doen we het wel goed als we kijken naar de vervolgfinanciering die we ophalen”, legt Sven De Cleyn uit. Als je alle rondes samentelt van de 290 techbedrijven die langs imec.istart passeerden, kom je aan een totaal van 705 miljoen euro opgehaald kapitaal en 2.800 gecreëerde banen.

Economische turbulentie

Sven De Cleyn ziet vanaf de eerste rij hoe het investeringsklimaat het afgelopen jaar is omgeslagen door de economische turbulentie. “Het geïnvesteerde volume kapitaal is enorm aan het dalen, maar we zien nog altijd mooie rondes. In het eerste kwartaal is slechts de helft opgehaald van vorig jaar”, analyseert Sven De Cleyn. “Investeerders kijken meer naar de winstgevendheid en de bewezen omzetgroei. Maar er wordt nog altijd geïnvesteerd. Fondsen moeten het geld dat ze hebben opgehaald, ook besteden.”

De Cleyn, die doctoreerde op de succesfactoren van een spin-offbedrijven die uit kennisinstellingen ontstaan, maakt de vergelijking met de huizenmarkt. De macht verschoof er van de verkoper naar de koper. “Ook voor investeringen is de macht een beetje verschoven”, zegt De Cleyn. “Tot anderhalf jaar geleden hadden de ondernemers de keuze uit meerdere partijen. Nu ligt er meer macht bij de investeerders, zij kunnen langer wachten met beslissen.”

Het betekent zeker niet dat de programmadirecteur van imec.istart pessimistisch gestemd is. “Er is nog altijd veel geld beschikbaar. De gestegen rente zorgt dat er voor investeerders nu meer interessante beleggingsmethodes bij zijn gekomen. Maar het geld is er nog altijd en dat moet zijn weg vinden naar bedrijven. Ik verwacht een verbetering in de tweede jaarhelft. Voor start-ups die kapitaal willen ophalen, is het belangrijker dan ooit dat ze commercieel momentum kunnen tonen en hun kasstroom goed beheren, zodat ze niet met hun rug tegen de muur komen te staan.”

Deeptech

Op een markt waar steeds meer acceleratoren kiezen voor specialisatie, door zich bijvoorbeeld op één sector te richten, blijft imec.istart kiezen voor een brede portfolio. “Start-ups kunnen veel leren van start-ups uit andere sectoren”, legt Sven De Cleyn uit. “We zorgen wel voor inhoudelijke specialisatie via onze dertig coaches en een breed netwerk aan specialisten en mentoren.”

Wel zie je dat imec inzet op deeptechbedrijven. Dat soort techbedrijven ontwikkelt technologie waar jaren onderzoek en ontwikkeling aan voorafgaat. Aangezien imec een wereldvermaard onderzoekscentrum is in het domein van nanotechnologie en digitale technologie, is dat een logische keuze. Al benadrukt Sven De Cleyn wel dat deeptech meer is dan hardware. “Deeptech wordt meestal met hardware geassocieerd, maar voor mij kan het ook software zijn. Denk aan software voor diepgaande artificiële intelligentie.”

Fondsen

De afgelopen vijf jaar investeerde imec in 27 deeptechbedrijven die voortbouwen op innovaties van de onderzoekers van imec. Die 27 bedrijven zijn nu samen meer dan 350 miljoen euro waard. Imec heeft zelf de nodige fondsen om te kunnen investeren. Bedrijven die tot de accelerator worden toegelaten, krijgen 50.000 euro zaaigeld in ruil voor aandelen van het bedrijf. Dat geld komt uit het rollende imec.istartfonds van 30,5 miljoen euro. Daarnaast heeft imec investeringskruit zitten in twee grote fondsen. In 2017 werd het eerste imec.xpandfonds opgericht, dat 117 miljoen euro ophaalde. In 2022 werd er een tweede imec.xpandfonds opgericht, goed voor 150 miljoen euro. Binnenkort volgt de tweede sluiting van dat fonds.

Zowat een kwart van de aanvragen om deel te nemen aan de accelerator komen uit het buitenland, maar bij de start-ups die worden toegelaten tot imec.istart ligt dat percentage lager. “Zolang de kwaliteit van de binnenlandse start-ups hoog blijft, zijn we tevreden.” Wel is imec.istart zelf aan uitbreiding in het buitenland begonnen. Dat er ondertussen een uitgebreide werking in Nederland is, was al bekend. Imec werkt er samen met Novel-T, de drijvende kracht achter Technische Universiteit Twente.

Naast Nederland is imec.istart nu ook aanwezig in Italië. Hoewel het de derde economie van de Europese Unie is, loopt de Italiaanse techwereld wat achterop. Het Italiaanse start-upecosysteem moet nog een inhaalbeweging maken. Het in Milaan gevestigde investeringsfonds Pariter Partners vroeg imec.istart voor een partnerschap. “We zetten daar nu onze eerste stappen”, zegt Sven De Cleyn. “We werken intensief samen met het investeringsfonds, wij zorgen voor de begeleiding van hun start-ups. De werken vooral samen rond robotica. RoboIT heet het project.”