“Ik verwacht geen catastrofe in China”

TRENDS. Blijft u optimistisch over de Chinese groei? Sommige experts verwachten daar op termijn een aantal zware schokken. Zoals een vergrijzing, die er zelfs harder zal toeslaan dan in Europa.

MARTIN WOLF (FINANCIAL TIMES). “China wordt ouder, maar heeft nog een lange periode te overbruggen vooraleer dat een probleem wordt. Vandaag heeft China de interessantste bevolkingspiramide uit de geschiedenis, omdat er niet veel oude mensen zijn, maar ook niet veel kinderen. De groep van mensen die werkt is dus zeer hoog. Hun aantal zal dalen, maar dan wel vanuit een zeer interessante startpositie. In 2050 zal de afhankelijkheidsratio niet hoger zijn dan vandaag. De eerste 25 jaar zijn er sowieso geen problemen.

De Chinezen zullen er op dezelfde manier mee moeten omgaan als wij: langer werken en in een land waar arbeid minder en minder fysiek belastend zal zijn, kunnen ze dat ook daadwerkelijk doen. Ik verwacht geen catastrofe in China, ook al denken sommigen er anders over. Akkoord, China heeft geen socialezekerheidssysteem zoals in Europa, maar dat weten ze ook. Dat verklaart waarom Chinezen zoveel sparen.”

China kampt ook met grote inkomensverschillen en politieke instabiliteit. Leeft het land niet op een tijdbom?

WOLF. “Laten we duidelijk zijn: in China heerst veel corruptie en armoede. De lokale regeringen behandelen de bevolking op het platteland zeer slecht. Er zijn dus veel redenen tot protest. Het is echter zeer moeilijk om in zo’n groot land een nationale protestbeweging op touw te zetten. Dat kan enkel in Peking, maar na het neerslaan van het protest op het Tiananmenplein laat de regering geen enkele ruimte. Verder dan lokale protesten komt het niet. Paradox: de grootte van het land maakt het makkelijker te beheersen.

“De ongelijkheid neemt in China toe, maar dat is het gevolg van het feit dat de meeste mensen er beter voor staan, maar vooral van het feit dat een groep veel sneller rijk wordt dan de anderen. De arme families krijgen ook nieuwe kansen. Ze kunnen werken in fabrieken in plaats van als arme boeren te leven met hongersnood als constante dreiging. En ook in de arme provincies neemt de verstedelijking toe. Chinezen weten dat hun kinderen het beter kunnen hebben. En familie is belangrijk voor een Chinees.”

Chinese bedrijven zoeken nu ook overnameopportuniteiten in het buitenland, omdat ze niet langer de fabriek van de wereld willen zijn: een goede keuze?

WOLF. “De Chinese regering wil een aantal Chinese wereldspelers tot stand brengen. Dat heeft ze in tegenstelling tot landen als Zuid-Korea of Japan nog niet kunnen doen. Na de Maoperiode koos de Chinese regering ervoor om het land te ontwikkelen door buitenlands kapitaal en technologie aan te trekken. Ze koos eerder voor een Zuidoost-Aziatische strategie dan een Noordoost-Aziatische: China stelde zijn arbeidskrachten ter beschikking van de wereld, zoals Indonesië en Thailand deden. Dat was belangrijk, omdat ze beseften dat hun nationale staatsbedrijven niet konden meespelen op de wereldmarkt. Daar komt nu verandering in. Binnen 20 jaar zal China wereldspelers hebben zoals het Zuid-Koreaanse Samsung of Hyundai.”