Een beleggersactivist die ondernemer wordt. Beursgenoteerde bedrijven van de schroothoop redden, en ze laten ontpoppen tot een heel ander bedrijf. Peter Paul de Vries houdt wel van onverwachte wendingen. En hij wil voor nog veel meer verrassingen zorgen.
“Hotel Van Der Valk in Eindhoven”, sms’t Peter Paul de Vries anderhalf uur voor onze afspraak. Het tijdstip kregen we een dag eerder via e-mail.
De Vries zit aan een tafeltje in de bar met een ondernemer te praten. Geroezemoes op de achtergrond. Schemerlamp op een klassiek wit tafellaken. Dit soort gesprekken zitten De Vries in de vingers. Als de grote wijzer van de klok rond is, zitten de volgende gesprekspartners klaar, twee tafels verder. Het voelt een beetje als speeddaten, niet als serieuze gesprekken tussen potentiële investeerders en ondernemers. “De fase van het uitpluizen van de jaarverslagen ben ik voorbij”, zegt De Vries. “Je moet de mensen die aan de knoppen zitten ontmoeten.”
De voormalige beleggersactivist werkte zichzelf en zijn investeringsmaatschappij Value8 in het nieuws door een belang te nemen in de plantageholding Sucraf. De adellijke aandeelhoudersfamilie Kronacker was van plan Sucraf op te doeken, tot De Vries op de proppen kwam. De holding was al enkele jaren een zombie, nadat haar Congolese suikerrietplantage en -raffinaderij verwoest en onteigend werden.
Value8 is niet aan zijn proefstuk toe. De investeringsmaatschappij kocht de voorbije jaren verschillende lege beursschelpen en bracht via een omgekeerde overname van die schelpen bedrijven zoals Snowworld, een uitbater van skipistes, naar de beurs. Value8 gebruikte ook zelf deze binnenweg naar de beurs. “Op 24 september 2008”, brengt De Vries in herinnering. “Vlak na de val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers en vlak voor de val van Fortis. Het kapitalistische systeem daverde op zijn grondvesten.”
Hoe kwam u op het idee beursschelpen te kopen en er vervolgens de activiteiten van niet-beursgenoteerde bedrijven in onder te brengen?
PETER PAUL DE VRIES. “Voor mij is een beursnotering geld waard. Ik ben deze investeringsmaatschappij in 2008 samen met Gerben Hettinga begonnen. Wij wilden eerst iets opbouwen en daarna naar de beurs trekken. Maar het is helemaal anders gelopen. We zagen onze kans in de nakende beursexit van het elektronicabedrijf Exendis. Het management van de fabrikant van batterijsystemen wilde van de notering af. Wij wilden — op termijn — een notering. We kwamen vrij snel met de adellijke aandeelhoudersfamilie Jankovic tot een vergelijk. Zij konden de kosten van een exit besparen en wij de kosten van een introductie.
“In de maanden daarna kwamen er minstens tien bedrijven bij ons aankloppen om onze beursnotering over te kopen. Wij stonden graag op de beurs, dus was het antwoord neen. We hebben wel altijd in het achterhoofd gehouden dat er vraag naar was. En er is nog altijd interesse in zo’n reverse listing. Het belangrijkste argument is de snelheid en de zekerheid. Het heeft niets te maken met regelgeving. Die bedrijven moeten uiteindelijk aan dezelfde regels als alle beursgenoteerde bedrijven beantwoorden.”
Welk bedrijf willen jullie via een overname van Sucraf naar de beurs brengen?
DE VRIES. “Ik kan u nog niet zeggen waar we zullen eindigen. Er is een bepaalde volgorde die we moeten respecteren. Eerst moeten we de controle verwerven. We hebben nu een participatie van 26 procent in Sucraf en we hebben een zitje in de raad van bestuur gevraagd. Daarna moeten er statuten wijzigen om nieuwe aandelen te kunnen uitgeven en de financiën op orde te zetten. Het bedrijf moet voldoende eigen vermogen hebben vooraleer we nog maar kunnen spreken over een omgekeerde beursgang. Het kan best zijn dat wij een bedrijf aandragen, maar het kan ook een externe partij zijn.”
Weet u iets van de geschiedenis van Sucraf?
DE VRIES. “We hebben de verslagen gelezen over de bezoeken aan Congo, de meetings met de minister, de ontbrekende onafhankelijkheid van rechtbanken, de moord op hun advocaat… Het is bijna een komisch verhaal, als het niet zo treurig was.
“Mijn interesse voor plantageholdings kent een lange historie. Ik begon in 1989 — op mijn 22ste — te werken voor de Vereniging der Effectenbezitters (VEB). Mijn toenmalige baas, Robert de Haze-Winkelman, zat op dat moment op vinkenslag om aandelen te kopen van een van de talrijke in België, Luxemburg of Frankrijk genoteerde plantageholdings. Ik heb — net als mijn baas — aandelen gekocht van de plantageholding Socfin. Twee jaar later stapte de Franse zakenman Vincent Bolloré in het kapitaal. Achteraf bekeken was dat een van die kansen die zich maar een keer in een mensenleven voordoen.”
Had u ook plannen met het noodlijdende groenestroombedrijf Thenergo?
DE VRIES. “We hebben enkele jaren geleden inderdaad naar Thenergo gekeken. We hadden er een belang in genomen en zijn naar de aandeelhoudersvergadering geweest. Het was meteen duidelijk dat het niet goed ging met dat bedrijf. We hebben die aandelen direct — en zonder kleerscheuren — weer verkocht. Toen Thenergo de facto geen activiteiten meer had, hebben we ons gemeld voor een omgekeerde beursgang. Het management heeft ons vriendelijk laten weten dat ze al met iets anders bezig waren en dat ze er weinig nut in zagen met ons te spreken.”
Thenergo gaat — na een omgekeerde overname — door het leven als de bodemonderzoeker ABO Group. Het is het duurste aandeel op de Brusselse beurs. Vindt u dat het management van een bedrijf beleggers moet waarschuwen als de koers te hoog oploopt?
DE VRIES. “Ik heb drie keer gewaarschuwd dat de koersstijging van Value8 overdreven was. Er was toen amper handel in het aandeel. Er werd maar twee keer per dag een koers gevormd. Vandaag kan je continu handelen in het aandeel Value8, is er een gezond volume en zijn we opgenomen in de Small Cap Index van de Nederlandse beurs. Er is nu geen reden meer om ons over de koers uit te laten. In principe vind ik dat beleggers en analisten verstandig genoeg zijn om zelf hun mening te vormen. De beurskoers is een uiting van de combinatie van die meningen.”
Als bedrijven langs de achterdeur naar de beurs moeten trekken, zit de beurs dan niet met een gigantisch probleem?
DE VRIES. “Ik zou het niet de achterdeur noemen. Een zijdeur misschien. Maar in ieder geval staat de voordeur niet wagenwijd open. En daar kunnen de beurzen beter iets aan doen.
“In Frankrijk werkt de Marché Libre prima. Er zijn daar veel gespecialiseerde kleine zakenbanken die beloftevolle kleine bedrijven helpen door te stromen naar meer gereglementeerde marktsegmenten. Ze slagen er ook in beleggers warm te maken voor die kleine ondernemingen. In België en in Nederland werkt het niet.
“Voor de reputatie van een beurs is een beursintroductie van een grote multinational als Nationale-Nederlanden (de verzekeraar die van ING werd afgesplitst, nvdr.) natuurlijk veel belangrijker. Daar valt ook meer mee te verdienen. En toch is het voor de beurs belangrijk dat de spoeling niet te dun wordt. Er moet opnieuw enthousiasme komen voor beleggen, na alle grote trauma’s van de voorbije tien jaar. Het is leuk om te investeren in een ondernemer met een goed product. Een groot bedrijf is vaak saai om in te investeren.”
Wat vindt u van het beursklimaat?
DE VRIES. “Ik vind dat de toezichthouder een waarschuwing mag sturen over obligaties. De financiële waakhond stuurt regelmatig persberichten om beleggers te waarschuwen voor risicovolle producten. In mijn ogen zijn obligaties vandaag zowat de meest riskante belegging die er is. Ik heb altijd geleerd dat de rente op obligaties de inflatie plus een premie van 2 procentpunt moet zijn. De rente is vandaag kunstmatig laag, door al het geld dat de centrale banken in de markten hebben gepompt. Dat is doping. Op een bepaald moment gaan die centrale banken aan de kant staan en dan gaan we gewoon terug naar een normale rente. Beleggers zitten dan opgescheept met een hoop schuldpapier dat veel minder opbrengt dan de inflatie en ze worden zienderogen armer.
“Ik begrijp ook niet dat centrale banken streven naar meer inflatie. Ze zouden er net voor moeten zorgen dat ons geld niet te veel aan waarde verliest. De economie aanwakkeren door de inflatie op te poken, dat heeft toch geen zin. Mensen en bedrijven moeten opnieuw investeren om de economie te laten draaien.”
Bent u tevreden met wat u tot nu toe hebt bereikt met Value8?
DE VRIES. “We hebben ongelooflijk veel fouten gemaakt. Maar ik kan elk jaar bij mijn nieuwjaarspeech zeggen dat we gegroeid zijn en dat we verder staan dan een jaar eerder. Als de uitslag van een voetbalmatch 5-2 is, dan heb je met ruime voorsprong gewonnen. Niemand maalt erom dat je twee doelpunten tegen hebt gekregen. Zo is dat met investeren ook. Soms lukt het om bedrijven te bouwen, soms lukt het niet. We leren van onze fouten en gelukkig hebben onze grote participaties het tot nu toe goed gedaan. De missers waren vooral kleinere participaties. Maar mijn ambities reiken nog veel verder.”
Droomt u er stiekem van in één adem met Warren Buffett en Vincent Bolloré genoemd te worden?
DE VRIES. “Dat zou fijn zijn (lacht). Ik ben een echte Buffettiaan. Ik ben in mei samen met 40.000 anderen naar Omaha afgezakt voor de jaarvergadering van zijn holding Berkshire Hathaway. Ik heb me laten meeslepen door die enorme show. Commercieel is dat fantastisch gedaan. Sommige mensen vroegen mij achteraf: waarom rekent Buffett geen entreegeld aan? Hij hoeft dat niet te doen. Hij nodigt iedereen uit in zijn juwelierszaak en in zijn meubelzaak en die bedrijven draaien in die paar dagen ongelooflijk veel omzet.
“Maar eerlijk gezegd: ik verkies Bolloré boven Buffett. Bolloré beantwoordt meer aan mijn ideaalbeeld van een grote belegger. In Nederland kan ik dat natuurlijk niet zeggen, want niemand kent Bolloré daar. Bolloré speelt korter op de bal dan Buffett. Berkshire Hathaway is te groot geworden om de groei uit het verleden voort te zetten.
“En heb ik Buffett nodig om te beleggen in Coca-Cola, of in een van de andere grote succesvolle beursgenoteerde bedrijven uit zijn portefeuille? Neen. Wil ik twintig keer de winst neertellen voor Berkshire? Neen.”
ILSE DE WITTE
“Toezichthouders waarschuwen voor riskante beleggingen. Ze zouden moeten waarschuwen voor obligaties”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier