IJZEREN RIJN

België nu unisono.

“Door het dossier van de IJzeren Rijn en de Scheldeverdieping als eerste op tafel te gooien, gaf België eindelijk een ondubbelzinnige boodschap,” zo duidt een Belgische diplomatieke bron in Den Haag het gesprek tussen de federale premier Guy Verhofstadt (VLD) en zijn Nederlandse collega Wim Kok van verleden week. “Dat werd stilaan tijd, want de Nederlanders speelden handig in op de Vlaams-Waalse verschillen over het te volgen spoortraject tussen de haven van Antwerpen en het Ruhrgebied.”

Verhofstadts optreden wordt in Antwerpse havenkringen uiteraard positief onthaald. Die vreesden dat de IJzeren Rijn – een federaal dossier – zou worden begraven in een werkgroep met vertegenwoordigers van de ministers van Transport van België, Nederland en Duitsland. België – en eigenlijk ook Duitsland – willen dat het traject Antwerpen-Duisburg loopt over het “historisch traject”. Maar Nederland roept in dat dit traject een woon- en natuurgebied zou doorkruisen en dus moeilijk op korte tijd kan worden gerealiseerd.

“De Nederlanders hebben een verborgen agenda,” aldus een hoge ambtenaar. “Zij blokkeren de IJzeren Rijn tot zij met de concurrerende Betuwelijn Rotterdam-Duitsland klaar zijn. Bovendien weet Kok deksels goed dat de Belgen verdeeld zijn. Begin dit jaar nog waarschuwde de Waalse minister-president Robert Collignon (PS) de Nederlandse premier dat de IJzeren Rijn negatieve gevolgen heeft voor de Waalse economie, omdat die het spoortraject over het zuidelijke Montzen minder aantrekkelijk maakt. Uiteraard begrepen de Nederlanders dat gewezen Transportminister Michel Daerden (PS) zijn Waalse partijgenoten niet voor het hoofd wilde stoten. Door de kordate stellingname van Verhofstadt komt er een einde aan de Belgische dubbelzinnigheid.”

Nieuw in de discussie is ook dat de Nederlandse minister van Verkeer Tineke Netelenbos het “noordtraject” van de Betuwelijn vorige week opnieuw op de agenda plaatste. Dit traject zou een tweede verbinding moeten worden van Rotterdam met Duitsland, een eis die door Berlijn werd gesteld. “Netelenbos werd teruggefloten door Kok,” weet onze diplomatieke bron. “Maar haar pleidooi zaait verwarring in de Rotterdamse lobby. Bovendien geeft ze munitie aan Duitse politici om scherper te pleiten voor de IJzeren Rijn, eventueel met een noordelijke aftakking via Venlo. Kok is niet geneigd de Duitsers te negeren.”