IEDEREEN BUSINESSANGEL

Beleggers die via crowdfunding investeren in jonge starters, wanen zich businessangels die op zoek gaan naar het nieuwe Google of Apple. Maar hoe pakken de echte businessangels dat aan? “Je hebt geld en heel veel tijd nodig. En je mag er niet wakker van liggen dat een investering in rook opgaat.”

Wie weleens een crowdfundingevenement heeft bijgewoond, weet dat het daar niet subtiel aan toegaat. Het zijn massaspektakels met veel toeters en bellen, waar het publiek zijn oordeel kan vellen over de overlevingskansen van jonge startende ondernemingen. Iedere particuliere investeerder waant zich daar heel even een businessangel, die zoekt naar de volgende ster aan het economische firmament. En dan rijst al snel de vraag: hoe pakken echte businessangels dat aan?

Om dat te achterhalen, sprokkelden we tips op een matching event van Businessangels Netwerk Vlaanderen. Twee keer per maand organiseert het platform zo’n evenement waar een handvol jonge starters de kans krijgt zijn ideeën te presenteren voor een select publiek van businessangels.

1. Stop maximaal 15 procent van uw geld in risicokapitaal

Op een matching event gaat het er rustiger aan toe dan op een crowdfundingevent: ongeveer twintig businessangels druppelen de zaal binnen. Bijna uitsluitend mannen, en allemaal zijn ze op zoek naar beloftevolle, startende of snel groeiende ondernemingen om in te investeren. “De meeste van onze leden zijn ondernemers die hun bedrijf hebben verkocht of die niet meer de operationele leiding op zich nemen. Daardoor hebben ze zowel de tijd als de financiële middelen om te investeren in risicokapitaal”, zegt Reginald Vossen, de CEO van Businessangels Netwerk Vlaanderen.

Wie als businessangel aan de slag gaat, moet wel tegen een stootje kunnen. “We raden potentiële leden altijd aan tot maximaal 10 à 15 procent van hun beschikbare vermogen in risicokapitaal te stoppen. Als je weet dat de meeste businessangels door de jaren gemakkelijk 300.000 à 500.000 euro investeren in jonge starters, veronderstelt dat dat een businessangel enige financiële draagkracht heeft”, zegt Vossen.

Businessangels investeren ook gemiddeld in drie tot zeven ondernemingen, om de risico’s te spreiden. En zelfs dan kunnen ze maar beter nog een extraatje achter de hand houden. “Het gebeurt regelmatig dat een bedrijf na de eerste investeringsronde nog kapitaal nodig heeft om verder te kunnen groeien. Om te vermijden dat hun aandelen te sterk verwateren, moeten businessangels in staat zijn mee te stappen in een nieuwe kapitaalronde”, zegt Vossen.

2. De mensen zijn belangrijker dan het idee

Terwijl de businessangels aan de ene kant van de zaal samentroepen en beleefdheden uitwisselen, zitten vijf ondernemers aan de andere kant van de zaal, ieder aan hun eigen tafeltje, wat onwennig om zich heen te kijken. “Er is toch wel wat stress. Het is alsof we zo meteen een examen moeten afleggen”, zegt Werner Spranghers van Cryo Sauna Center. Het is een van de vijf ondernemingen die hopen met een of meer businessangels een deal te kunnen sluiten. Spranghers wil in ons land cryotherapie op de kaart zetten, een therapievorm waarbij mensen enkele minuten worden blootgesteld aan extreem koude en droge lucht van -110 graden Celcius. Het bedrijf hoopt 200.000 à 250.000 euro te verzamelen.

Twee andere bedrijven die dingen naar de gunst van de businessangels, zijn Newtechnics Group en de School for Butlers. Het eerste vraagt 775.000 euro om de verkoop van infrarood verwarming een boost te geven, de butlerschool zoekt 90.000 euro voor de uitrol van een nieuwe conciërgedienst.

De businessangels nemen plaats in een kleine afgesloten cocon in het midden van de zaal. De ondernemers krijgen ieder afzonderlijk de kans met een presentatie van een kwartier geldschieters aan hun kant te krijgen. Ze stellen zich voor, presenteren hun product en hun plannen, en stellen hun omzet voorop. De businessangels luisteren aandachtig. Heel af en toe trekken ze hun wenkbrauwen op en werpen ze de ondernemers een kritische blik toe.

Maar waar letten ze op? “Om te beginnen moet ik het product of de dienst goed begrijpen”, zegt Luc Sterckx, de gewezen CEO van SPE-Luminus en Indaver. “Vervolgens moet ik ook het gevoel hebben dat er een toekomst is weggelegd voor het product en dat het ook echt nieuw is. Als het al vijfhonderd keer is geprobeerd iets soortgelijks te lanceren, zie ik niet in waarom het nu ineens wel zou lukken.”

Of nog: “Ik stel een heel eenvoudige vraag als ik een idee moet beoordelen: does it make sense?“, zegt Guido Verswijvel. Hij is de oprichter van een financieeladviesbureau voor kmo’s, is parttime CEO van twee bedrijven in de IT- en automobielsector, en geeft les aan de prestigieuze managementschool Insead in Fontainebleau.”Ik zie soms ontzettend ingewikkelde projecten waar hele knappe koppen aan werken, maar waarvan het in de verste verte niet duidelijk is wie daarvoor zal betalen. Sommige ideeën zijn ontzettend interessant, maar dat betekent niet dat er een markt voor is.”

En bij de businessangels draait het zeker niet alleen om de business en het product: nog belangrijker zijn de mensen die erachter zitten. Dat is zonder uitzondering de boodschap van elke businessangel. “De grootste succesfactor van een start-up is niet een goed idee, want daarvan zijn er genoeg. Het draait vooral om de mensen achter een project, hoe ze samenwerken, de meerwaarde die ze bieden en de gezonde mix van dynamische en meer reflecterende profielen”, zegt Sterckx.

3. Ga niet te snel

De presentatie die de businessangels voorgeschoteld krijgen, is de eerste stap in het proces. De businessangels beschikken daarnaast over een mapje met summiere kerngegevens. Het lijkt weinig om een beslissing over vele duizenden euro’s op te baseren. “Dit is nog maar het aperitiefhapje. Als de interesse van investeerders is gewekt, moet het echte werk nog beginnen”, zegt een van de businessangels. Het proces dat na de presentaties volgt, laat zich nog het beste omschrijven als een snuffelronde: businessangels maken een kort praatje met de ondernemers op hun eilandjes, waarna de businessangels zich weer mengen met hun collega’s en de ondernemers alleen achterblijven.

Na het evenement laten de businessangels weten met welke ondernemers ze buiten de spotlights willen samenzitten. Tijdens die meeting stelt de ondernemer zichzelf en zijn product nog wat beter voor en worden de cijfers grondiger doorgenomen. Pas als de kandidaten het project helemaal hebben kunnen onderzoeken, wordt duidelijk of er nog kandidaat-investeerders overblijven.

Dan begint een nieuwe fase: het uitwerken van een deal en het opstellen van een afsprakennota met de investeringsvoorwaarden, de waardering en de exitstrategie. “Een businessangel neemt geen investeringsbeslissing in een kwartier. Het proces tot de uiteindelijke investering neemt al gauw drie à zes maanden in beslag”, zegt Vossen.

4. Neem financiële prognoses met een korreltje zout

Ondernemers die op zoek zijn naar vers kapitaal, kunnen maar beter een stevig financieel plan opstellen. Dat hebben de bedrijven op het matching event goed begrepen. In de map die de businessangels krijgen, zit telkens een luikje met enkele financiële kerncijfers zoals de omzet, de brutomarge, de personeelskosten en de ebitda, met prognoses tot 2017. “Van een bedrijf dat nog alles moet opstarten en nog maar aan het begin van het begin zit, zijn alle cijfers voor interpretatie vatbaar”, waarschuwt Sterckx. “De cijfers bieden vooral houvast als een onderneming al een aanzienlijk klantenbestand heeft opgebouwd en een trackrecord kan voorleggen.”

Nog meer dan in de vooropgestelde omzet blijken businessangels geïnteresseerd in het kostenplaatje voor de komende jaren. “Een omzetprognose zegt iets over de groeimogelijkheden, maar die moet je dan ook kunnen realiseren. Het gaat er dus vooral om op welke manier een onderneming haar activiteiten wil uitrollen en welk kostenpatroon dat met zich meebrengt”, zegt Vossen.

Om de cijfers beter te kunnen interpreteren hechten de businessangels groot belang aan een persoonlijk gesprek met de ondernemers. “Alleen zo kun je doorgronden hoe een ondernemer redeneert en met welke bril hij naar zijn dienst of product kijkt. Zo kun je de cijfers correct interpreteren”, zegt Verswijvel. “Van een ondernemer die enkel blauwe lucht ziet, kun je verwachten dat ook zijn financiële prognoses wat opgeklopt zijn. Ik geloof veel meer in een ondernemer die zich bewust is van de uitdagingen en kan uitleggen waarom er toch een markt bestaat.”

5. Laat je niet verblinden door een droomrendement

“Je wordt beter geen businessangel als je alleen op zoek bent naar financieel rendement. Want dan zijn er echt wel andere alternatieven die veel minder tijd opslorpen”, zegt Sterckx. De meeste businessangels beschouwen zich nu eenmaal als veel meer dan enkel een kapitaalverschaffer. Het zijn coaches die hun eigen kennis en netwerk gebruiken om de onderneming waarin ze investeren vooruit te stuwen. Ze streven er niet naar zelf in de cockpit te kruipen, maar als bestuurslid willen ze toch minstens een goed zicht hebben op het hele gebeuren en langs die weg zaken bijsturen waar dat nodig is.

Maar hoe zit het met het rendement van de investeringen? “Ik denk echt niet dat het investeren in jonge starters de strategie bij uitstek is om vermogend te worden”, nuanceert Sterckx. “Je moet uitgaan van een rendement van gemiddeld 10 à 15 procent. Maar dat mag ook wel, aangezien het gaat om uiterst risicovolle investeringen. Sommige van je investeringen zullen een veel hoger rendement halen, terwijl je bij andere je hele kapitaal kunt kwijtspelen. Je moet echt wel in verschillende ondernemingen investeren. Intussen zou je nooit wakker mogen liggen van het geld dat je kunt verliezen.”

Met die gedachte loopt de zaal stilaan leeg. De businessangels laten alle presentaties, cijfergegevens en gesprekken even bezinken. Intussen is het voor de ondernemers bang afwachten. De wetenschap dat slechts 20 tot 25 procent van hen een businessangel over de streep trekt, bezorgt de ondernemer misschien wel een slapeloze nacht.

SVEN VONCK, FOTOGRAFIE KRIS VAN EXEL

“Je wordt beter geen businessangel als je alleen op zoek bent naar financieel rendement”