‘IBA is niet te koop’

CEO Olivier Legrain drukt geruchten over de verkoop van IBA aan Philips de kop in. Die waren ontstaan na de bekendmaking dat beide bedrijven hun expertise bundelen.

De Waalse kmo Ion Beam Applications (IBA) heeft net een ingrijpende reorganisatie achter de rug. Vergeleken bij 2010 is de onderneming uit Louvain-la-Neuve voor de helft afgeslankt, zowel in omzet als in personeelsbestand. “Maar IBA maakt nu meer winst”, zegt CEO Olivier Legrain. De marge moet dit jaar boven 10 procent liggen. In 2011 was dat 4 procent.

De belangrijkste afdeling, de protonentherapie, brengt meer dan de helft van de omzet aan en heeft het grootste groeipotentieel. Met die technologie kan veel nauwkeuriger worden bestraald dan de klassieke radiotherapie. Daardoor blijven het gezonde weefsel en de organen in de buurt van de tumor gevrijwaard. IBA is wereldleider in die kankerbehandeling. Het leverde 28 van de 56 behandelingscentra voor protonentherapie in de wereld.

Maar protonentherapie is twee keer zo duur als een klassieke behandeling. “Anders had ze de radiotherapie al lang verdrongen”, aldus Legrain. Slechts 1 procent van de patiënten wordt nu met protonentherapie behandeld, maar volgens de CEO geeft “de medische wereld nu ook toe dat ze gunstige resultaten geeft”.

Leiderspositie veiligstellen

Om de protonentherapie de plaats te geven die ze verdient, bewandelt IBA verschillende wegen. Zo ondersteunt het de klinische gemeenschap om de toegevoegde waarde van die behandeling aan te tonen. Een tweede strategie is kleinere en goedkopere centra aan te bieden. Naast de klassieke centra voor de grote universitaire ziekenhuizen biedt IBA ook de Proteus One aan. Dat compacte centrum is vijf keer kleiner en kost vier keer minder (25 à 30 miljoen euro). “We produceren ook kleinere series om de levertijd en de fabricagekosten te verlagen”, stelt Legrain.

Bij de ontwikkeling van gerichte, gepersonaliseerde en goedkopere kankerbehandelingen past de samenwerking met Philips. Dat brengt daarvoor zijn expertise in medische beeldvorming in. De bedoeling is samen onderzoek te doen om oplossingen voor medische beeldvorming te introduceren in de behandelingszalen voor protonentherapie. Beide bedrijven gaan ook samenwerken in verkoop en marketing. Legrain: “We hebben al commerciële akkoorden in de Verenigde Staten, Canada, Brazilië en India.”

Beleggers zagen het partnerschap met Philips als een eerste stap naar een overname, maar Legrain is duidelijk. “IBA is niet te koop. We overwegen een verkoop pas als onze zelfstandigheid de ontwikkeling van de onderneming tegenhoudt, maar dat is niet het geval.” Met het partnerschap met Philips wil IBA zijn leiderspositie in de wereld veiligstellen. Zijn belangrijkste concurrenten zijn de Amerikaanse wereldleider in radiotherapie Varian en het Japanse Hitachi.

Een Belgisch verhaal

Paradoxaal genoeg staat in België nog geen enkel behandelingscentrum van de wereldleider van de protonentherapie. Patiënten die er gebruik van willen maken, moeten vaak naar de Verenigde Staten reizen. Maar daar komt verandering in. De KU Leuven en de UCL zijn eerder dit jaar overeengekomen een compact centrum te installeren in Leuven. Ook in Charleroi loopt een project.

CÉDRIC BOITTE – FOTOGRAFIE WIM KEMPENAERS