Huawei richt zijn blik op Europa

Huawei wordt in de VS de deur gewezen. Daardoor investeert de Chinese telecomfabrikant meer in Europa. Net op het moment dat Europees commissaris Karel De Gucht de groep wil aanpakken voor dumpingpraktijken.

Hoe hoger de boom, hoe meer wind. Toen Huawei in 2004 offertes indiende voor een revolutionair netwerk voor British Telecom, had het een omzet van 3,8 miljard dollar. Vorig jaar klokte de Chinese groep af op 35,4 miljard dollar. Bij BT was er herrie omdat de Britse fabrikant Marconi niet aan de bak kwam. Nu staan alle Europese fabrikanten onder druk. Huawei (spreek uit ‘hwa-wei’) moest vorig jaar alleen nog nipt het Zweedse Ericsson laten voorgaan in netwerkinfrastructuur voor operatoren. Alcatel-Lucent en Nokia Siemens Networks zijn ver teruggeslagen.

De opgang van Huawei in Europa begon in Nederland met het Telfort-contract uit 2004. In België ging Mobistar in 2006 overstag. Vandaag draait Mobistar zowat helemaal op Huawei-apparatuur. Belgacom bestelde in 2007 een optisch transmissiesysteem en vanaf 2009 antennes en basisstations. Daarmee bellen nu 9,5 miljoen Belgen via Huawei.

Europa maakte vijftien jaar geleden nog de dienst uit in telecom. Nu is de Chinese dominantie een doorn in het oog van Karel De Gucht, Europees commissaris voor Handel. China neemt volgens hem meer dan de helft van alle EU-import in telecom voor zijn rekening. Het is volslagen eenrichtingsverkeer. China exporteerde vorig jaar voor 39,8 miljard euro aan telecommateriaal naar de EU. In de omgekeerde richting werd er voor 2 miljard geëxporteerd. De Gucht liet verstaan dat hij aan een dumpingklacht werkte.

Geavanceerde netwerking is een van de terreinen waarin China een dominante positie ambieert. Klanten van Huawei kunnen van Chinese banken goedkope financiering krijgen. In een rapport van 2006, besteld door de Europese Commissie, stelt telecomeconomist John Ure dat Huawei en het eveneens Chinese ZTE steevast offertes indienden die 20 tot 30 procent lager waren dan die van hun buitenlandse concurrenten. “Dat soort niveaus suggereert strategische prijszetting om markttoegang te krijgen”, schrijft Ure. In januari 2011 noemde het European Centre for International Political Economy, een denktank over internationale handel, de goedkope exportkredieten ten voordele van Chinese technologiebedrijven zoals Huawei “de spil” van hun strategie om marktaandeel te winnen.

Geen enkele Europese netwerkfabrikant heeft al een klacht ingediend. Ericsson had in 2012 bijna 1,5 miljard euro omzet in China, Alcatel-Lucent bijna 1,1 miljard. Zij vrezen vergeldingsacties als ze klikken. De Europese ministers schuiven een beslissing voor zich uit.

Focus op O&O

De vraag is of antidumpingheffingen veel zullen veranderen. Huawei moet het niet meer hebben van lage prijzen. Vorig jaar ging 13,7 procent van zijn omzet, omgerekend 3,6 miljard euro, naar onderzoek en ontwikkeling. Dat was een stijging met 27 procent. Ongeveer 45 procent van de 150.000 werknemers is betrokken bij onderzoek en ontwikkeling. Huawei vroeg vorig jaar 830 octrooien aan bij het Europees Octrooibureau. Het bezit een vijfde van de ‘essentiële’ LTE-octrooien voor de nieuwste generatie mobiele telefonie, volgens een recente studie van Peter Quies van Micronomics.

Innovatie is de speerpunt van het bedrijf. “Als het Huawei-filiaal HiSilicon niet voorkomt in onze top van LTE-chipsetproducenten, dan is dat omdat zijn productie louter binnenshuis wordt gebruikt”, noteert Philip Solis van ABI Research.

De knowhow van Huawei vertaalt zich in cash. Het was eind 2012 de leverancier van 78 van de 163 LTE-netwerken in de wereld. Nog eens 56 contracten waren in uitvoering. Huawei levert niet alleen de hardware, maar vaak ook de management- en facturatiesystemen.

“Huawei maakt het verschil in zijn groei en financiële stabiliteit. Dat is belangrijk voor operatoren”, meent Peter Jarich van de marktonderzoeker Current Analysis, na de tiende Global Analyst Summit van Huawei vorige maand in Shenzhen.

Complexloze ambitie

Huawei groeide in 2012 met 8 procent. Bijna driekwart van omzet komt uit producten voor operatoren, maar in 2011 breidde de groep haar ambities uit naar bedrijven en consumenten. Vorig jaar brachten die respectievelijk 5 en 22 procent van de omzet binnen. Daarmee probeert Huawei iets wat geen enkele fabrikant sinds de liberaliseringsgolf in de jaren tachtig heeft gedaan: succes boeken op die drie terreinen tegelijk. Zelfs Eric Xu, een van drie roterende co-CEO’s van Huawei, gaf in Shenzhen toe dat succes op die drie terreinen tegelijk “een mirakel” zou zijn.

Dat soort onbevreesde ambitie tekent het bedrijf. Net als het researchcentrum voor draadloze technologie in Sjanghai, waar Huawei een gigantisch, één kilometer lang complex voor 10.000 onderzoekers heeft neergezet, of het twee vierkante kilometer grote bedrijvenpark in Shenzhen, met zijn 40.000 werknemers. ‘Dare to dream. Make it possible‘ is de slogan waarmee Huawei zich een naam wil maken in smartphones.

Merknaam creëren

Het bedrijf mikt hoog. Vorig jaar al was het de ambitie om 60 miljoen smartphones te verkopen, schrijft de website Engadget. Huawei eindigde op 32 miljoen. In Shenzhen legde chief marketing officer Shaoyang uit waarom. Tot 2010 ontwikkelde Huawei zijn smartphones voor rekening van operatoren, die ze onder hun eigen label verkochten. Toen Huawei zijn smartphones zelf wou ontwerpen en onder eigen merk verkopen, dumpten de operatoren Huawei massaal. De groep rekende erop dat de operatoren een alternatief wilden voor het duopolie van Sam-sung en Apple. Huawei zette door, lanceerde nieuwe modellen, mocht van het strafbankje af en werd in het vierde kwartaal volgens IDC-cijfers even wereldwijd het nummer 3 in aantal geleverde merk-smartphones (10,6 miljoen stuks tegen 63,7 miljoen voor Samsung). In het eerste kwartaal van 2013 nam LG die plek weer over, maar slechts nipt. Het doel blijft 60 miljoen smartphones dit jaar.

Dat wordt niet gemakkelijk, gaf Shaoyang, de chief marketing officer van de Devices Group, toe. “We hebben geen marketingbudget van 12,5 miljard dollar zoals Samsung. Marketingtalent is een zwak punt. En we moeten nog een relatie bouwen met het publiek. Om eerlijk te zijn, het is echt zeer moeilijk.” Maar Huawei heeft zijn stappenplan: eerst de vernieuwende hardware onderstrepen, volgend jaar de Emotion-interface in de verf zetten, daarna de integratie in de cloud. Geen massale reclame, wel promotie via public relations, onlineacties en in de kleinhandel.

Een gelijkaardig verhaal zijn de producten voor grote ondernemingen. Huawei is er in twee jaar van 0 naar 1,85 miljard euro omzet gegaan, maar tempert nu zijn ambitieuze doelstellingen tot 7,6 miljard euro tegen 2017. Huawei spiegelt de strategie van zijn grote rivaal Cisco, bouwt datacenters, levert unified communication en ontwikkelt opslagsystemen. Wie zware opdrachten heeft, kan bij Huawei terecht. Het onderzoekscentrum CERN, met de gigantische hoeveelheden data van zijn deeltjesversneller, is voor opslag met Huawei in zee gegaan.

Blijft de vraag of Huawei kan uitbreiden buiten China en buiten zulke speciale gevallen. “Het grote gevecht van de komende jaren draait om merkherkenning in het datacenter. Huawei heeft een probleem van visibiliteit”, zegt Mike Spanbauer van Current Analysis. Huawei had vorig jaar al 260 datacenters gebouwd. De snelle technische evolutie vormt een uitstekende kans voor Huawei om een bruggenhoofd te vestigen op dat terrein.

Sinofobie

Probleem is dat niet iedereen happig is om voor Huawei als referentie te dienen. De VS niet. “De eerste keer dat ik Huawei hoorde vermelden als een veiligheidsprobleem, was in 2008. Het jaar van de financiële crisis”, zegt Joe Kelly, de voormalige communicatiedirecteur van BT Wholesale die enkele maanden geleden door Huawei naar Shenzhen werd gehaald.

Kelly is niet de enige die protectionisme ziet in de hetze tegen Huawei in de VS. In zijn boek ‘Sinophobia, The Huawei Story‘, doet onderzoeker Eric Anderson het ontnuchterende verhaal van de Amerikaanse aantijgingen tegen Huawei. Anderson werkte zelf als Amerikaans inlichtingenofficier. Dat ontwikkelaars van Huawei omstreeks 2003 wel heel goed naar de machines van Cisco hadden gekeken, neemt hij voor waar aan. Cisco en Huawei regelden de zaak buiten de rechtbank in 2004. De meest gangbare verdachtmakingen — onder meer dat Huawei en zijn oprichter Ren Zhengfei een speciale relatie zouden hebben met het Chinese leger — haalt hij onderuit.

Het belet Amerikaanse politici niet om loze aantijgingen tegen Huawei te blijven herhalen, onder meer dat Huawei aan de Taliban zou hebben geleverd, of aan Saddam Hoessein. CFIUS, het comité dat investeringen door buitenlandse bedrijven moet goedkeuren, verhinderde Huawei om zijn Amerikaanse partner 3Com over te nemen en om de patentenportefeuille van 3Leaf te kopen. Sprint en andere grote Amerikaanse operatoren is duidelijk gemaakt dat ze niet bij Huawei mogen kopen als ze nog overheidscontracten willen. Een rapport van het inlichtingencomité van het Huis van Afgevaardigden in oktober was een echo van het sinofobe ‘Cox rapport’ uit 1999 en de spreekwoordelijke druppel. “Wij zijn niet meer geïnteresseerd in de Amerikaanse markt”, zei executive vice president Eric Xu vorige maand in Shenzhen aan Reuters, hoewel Huawei dat later afzwakte.

Meer Europa

Huawei focust nu op regio’s waar het nog wel welkom is. In december beloofde de groep 70 miljoen dollar voor een O&O-centrum in Finland, in januari 50 jobs voor een ontwikkelingspool in Ierland. “In Europa hebben we nu 7500 werknemers. Daar komen er 5500 bij in de komende vijf jaar”, zegt mediaverantwoordelijke Scott Sykes. Hij noemt Europa “het tweede thuis van Huawei”. In september was stichter Ren Zhengfei nog bij de Britse premier om voor 1,54 miljard euro aan investeringen en aankopen in innovatiecentra te tekenen. Dat moet het aantal Britse banen bij Huawei bijna verdubbelen tot 1500. Huawei levert er het LTE-netwerk van operator EE en heeft er ook een Cyber Security Evaluation Center opgezet, samen met de Britse overheid. Dat moet verdachtmakingen ontkrachten dat Huawei-materiaal als uitvalsbasis zou dienen voor Chinese spionage. In België werken ongeveer 170 mensen voor Huawei.

De versterkte handelsrelaties van Huawei met zo veel landen, maken het moeilijk voor De Gucht om zijn antidumpinggeschut in stelling te brengen. “We gaan door met het verzamelen van bewijsmateriaal. Of we echt een zaak beginnen, hangt af van de verzamelde feiten”, besluit woordvoerder John Clancy.

BRUNO LEIJNSE IN SJANGHAI EN SHENZHEN

Geen enkele Europese netwerkfabrikant heeft al een klacht ingediend. Zij vrezen vergeldingsacties als ze klikken.

Huawei moet het vandaag niet meer hebben van lage prijzen, maar van innovatie.