Honger naar meer en beter

Het Rijk van het Midden maakt kennis met het Magic Kingdom van Disney. Dat is meer dan een voetnoot in zijn geschiedenis.

Het meest ambitieuze Disney-themapark buiten Florida gaat eind 2015 open in China. Wanneer Disneyland Sjanghai de deuren opent, betekent dat meer dan louter de intocht van ‘s werelds best gemarkete knaagdier in het Rijk van het Midden. Het bevestigt ook de spectaculaire opgang van de middenklasse van het land.

China’s staatsgeleide model van economische ontwikkeling promootte investeringen boven consumptie. Functionarissen oefenden ‘financiële repressie’ uit, met banken die de werkende bevolking schrale of zelfs negatieve reële intresten boden op haar spaargeld, en hun winsten gebruikten om gesubsidieerd kapitaal af te leiden naar staatsondernemingen en nationale industriekampioenen.

Gelukkig voor de bevolking varen de leiders de jongste tijd een andere koers. Ze zijn er nu op gebrand het verbruik aan te moedigen in een poging de economie naar een duurzamer groeipad te leiden. Dat betekent een snelle toename van diensten die de behoeften van de consumenten invullen. Denk aan kleinhandel, toerisme, financiële diensten en gezondheidszorg.

In ontwikkelde landen vormen diensten zo’n twee derde van het bbp, in de Verenigde Staten zelfs bijna vier vijfde. In China lopen de diensten nog altijd achter, maar de sector is er sinds 1980 wel meer dan verdubbeld in omvang. Zijn groei overtreft nu die van de verwerkende industrie en de dag nadert dat de diensten meer dan de helft van het bbp van China vertegenwoordigen. In Sjanghai is het al 60 procent.

De snelle uitbreiding van de dienstensector kan een goudmijn worden voor privéfirma’s, misschien zelfs voor buitenlandse. Stephen Roach van de universiteit van Yale voorspelt dat de groei van de dienstensector tegen 2025 wellicht 12 biljoen dollar kan opleveren. Afhankelijk van de mate waarin het land zich openstelt en hoeveel van die diensten verhandelbaar zijn, schat hij dat buitenlandse firma’s in China een nieuwe markt van 4 tot 6 biljoen dollar kunnen vinden.

De recente liberalisering in de gezondheidssector, bijvoorbeeld, betekent dat in 2015 een vloed van privékapitaal naar chique ziekenhuizen kan stromen. Nu reizen rijke mensen voor medische verzorging nog vaak naar Hongkong of Singapore. Zelfs de Cleveland Clinic in de Verenigde Staten zag het Chinese medische toerisme onlangs verdubbelen. Het is veelzeggend dat het ziekenhuis nu voor hersenchirurgie samenwerkt met een ziekenhuis in Peking.

De Chinese middenklasse is de minderwaardige dienstverlening meer dan beu. Haar opgekropte vraag naar betere diensten kondigt een innovatieboom aan, van droogkuis tot fijnproeversvoeding en entertainment. Mickey keurt dat beslist goed.

De auteur is redacteur Chinese bedrijven van The Economist.

VIJAY VAITHEESWARAN