HOGESCHOLEN TONEN DE WEG

SCHAALVOORDELEN.

De 29 fusie-hogescholen verwerken momenteel nog hun eerste boekjaar sinds de hervorming van 1 januari 1996. Van dan af mochten ze zelf een ontvangen enveloppe beheren om werking en personeel te betalen. Bij de Hogeschool Gent kennen ze het resultaat voor het boekjaar 1996 al : een overschot van 220 miljoen frank op een ontvangen enveloppe van 1,86 miljard. Goed voor 10 % van het totale overheidsbudget voor het Hoger Onderwijs, maar met meer dan 9000 studenten is de Hogeschool Gent dan ook de grootste. Nog eens 183 miljoen gepuurd uit onder andere inschrijvingsgelden en werkingsopbrengsten vullen het budget aan. “Interpreteer dit nu niet alsof onze enveloppe te hoog is. Dat moet bekeken worden in het licht van het opstellen van een beginbalans,” nuanceert algemeen directeur Guy Aelterman.

In Gent vindt men het een goede zaak dat men nu zelf een budget kan beheren om de werking en het personeel te financieren. De schaalvergroting kan op nog meer applaus rekenen. Financieel directeur Jos Terwecoren : “We evolueren nu naar een situatie waar de loonkosten van de lesgevers nog maar 80 % van de ontvangen enveloppe uitmaken. Scholen die boven de 85 % uitstijgen, moeten een saneringsplan opmaken. We hadden wel het geluk dat we een pak lesgevers op een natuurlijke wijze konden laten afvloeien. Nog 70 % van het personeel is vastbenoemd maar ook daar is een dalende trend naar de decretale norm van 64 %. Dat is trouwens nodig, want de enveloppe stijgt dit jaar met 1,6 % terwijl de loonkost met 3,6 % de hoogte ingaat. Die 2 % moet je opvangen door af te slanken of weggaand personeel niet te vervangen.”

Hogescholen uit het katholieke net kampen vaker met een hoger percentage vastbenoemden waardoor de enveloppe er dikwijls nog voor 85 à 95 % naar de loonkosten vloeit. Ook de schaalvergroting is er minder uitgesproken wat de resultaten in negatieve zin zal beïnvloeden.

“Werken voor eigen rekening rendeert pas tenvolle bij voldoende schaalgrootte,” weet Guy Aelterman. “Dan schept de 80 %-norm voldoende beleidsruimte naar de algemene werking. Ook kan je je personeelsbeleid optimaliseren. In de ingenieursrichting was de voorbije jaren bijvoorbeeld een variatie van 40 % op het aantal studenten merkbaar. Op de 13 samengevloeide scholen is die variatie nu nog 2 %. Vroeger kreeg je zoveel leerkrachten voor zoveel lesuren. Die gebruik je natuurlijk want de overheid betaalde toch. Nu hebben we een intern doorstromingssysteem voor het personeel tussen de 11 gevormde departementen.”

De Hogeschool Gent maakt gebruik van zijn zelfstandigheid en grootte. “De school ontwikkelde een nieuwe dynamiek. We kunnen de studenten nu sociale voorzieningen en studie-advies aanbieden. Een centrum voor technologisch onderzoek werd uit de grond gestampt en brengt intussen al ettelijke miljoenen op. We maken ook werk van internationalisering en het uitwisselen van docenten,” illustreert Aelterman.

Ook een professioneel management schiet wortel. Jos Terwecoren : “De aankoop is gecentraliseerd wat verlaagde prijzen oplevert. Sommige diensten doen we niet langer zelf, maar besteden we uit. We willen ons vooral gaan concentreren op onze core-business : het aanbieden van degelijk onderwijs.”