Hoeveel olie is er nog?

Francis Perrin is directeur van het Arab Petroleum Research Center. Hij schetst zijn visie op de recente ontwikkelingen in de oliesector.

Prijsbepaling voor ruw. “De olieprijs is het resultaat van marktwerking. Geen oliegroep of staat, ook Saudi-Arabië niet of de Opec (het kartel van olieproducerende landen), heeft een beslissende invloed. Al zal de Opec – en daarin vooral de Saudi’s – streven naar afzwakking van al te grote prijsfluctuaties door regulering van het marktaanbod.”

Opec. “Ondanks zijn zware invloed kan Saudi-Arabië zijn wil niet eenzijdig opdringen binnen dit oliekartel. Beslissingen worden genomen bij unanimiteit. Hier is ‘stabiliteit en consensus’ het motto, conform het buitenlandbeleid van Saudi-Arabië dat streeft naar goede relaties met de buurlanden in de Golf en met Iran. Slechts uitzonderlijk deden de Saudi’s een forcing, zoals in 1985-86 om de prijs naar beneden te drukken tot 10 dollar.”

Enige ‘swing producer’. “Opec heeft in 2004 het saturatiepunt in zijn capaciteit bereikt, en niet-Opec-landen draaien sinds jaren op maximale kracht. Wereldconsumptie en -productie zijn nagenoeg gelijk (85 miljoen vaten per dag). Alleen Saudi-Arabië houdt vast aan een reservemarge van 1,5 à 2 miljoen vaten per dag, of 2 à 3 %. Om die reservecapaciteit te kunnen behouden, wordt fors geïnvesteerd in capaciteitsuitbreiding, zodat deze kan stijgen van de huidige 9,5 miljoen vaten per dag tot 11 à 12 miljoen in 2008.”

Structureel hoge olieprijs. “2004 was een keerpunt door de onvoorziene stijging van de vraag wegens de groei van China en Zuidoost-Azië, onzekerheid rond terrorisme en speculatieve aankopen op futures-markten. Zonder al die factoren zou de prijs vandaag rond 35 dollar schommelen, maar tussen juni 2004 en juni 2005 steeg de olieprijs met 51 %. De piek naar 61 dollar is vooral het gevolg van tekorten aan raffinagecapaciteit, vooral in de VS, maar ook in Europa. Ik zie de olieprijs voor ruw niet meer dalen onder 40 dollar, niet noodzakelijk boven de 50 dollar, maar dat is een structureel gegeven.”

‘Peak oil’-theorie. “Ik ben minder pessimistisch dan Colin Campbell, een prominente aanhanger van de peak oil-theorie. Die stelt dat de mensheid in 2005 de helft van alle beschikbare olie op deze planeet opgebruikt zal hebben. De olieproductie kan van nu af alleen nog maar afnemen. Ik denk dat we ongetwijfeld werk moeten maken van alternatieve brandstoffen, maar dat we nog heel wat oliereserves zullen kunnen aanboren dankzij nieuwe technologie. Al decennia kondigt men aan dat onze oliereserves opgebruikt zijn en telkens opnieuw verschuift die tijdshorizon met dertig à veertig jaar. Dat zal zo nog wel een paar decennia doorgaan. Ik verwacht de peak eerder rond 2030 dan nu.”

En Europa? “De Europese Unie is voor Saudi-Arabië niet meer dan een interessante handelspartner. Met de VS is die relatie intenser, ze bestaat al zestig jaar en ik zie dat ondanks 9/11 niet veranderen. Alleen Amerika kan de veiligheid van Saudi-Arabië en de Golf waarborgen.”