Hoe lang blijft Ryanair?

Oostende en Antwerpen kijken jaloers toe hoe het Waals Gewest in de luchthaven van Charleroi investeert. Met het Ierse Ryanair haalt het zijn eerste dikke klant binnen, en er zouden er nog meer volgen. Hoelang de Ieren in ‘Brussels South’ blijven, is echter wel de vraag.

16 februari, 11.30 uur. Op het kabinet van Waals minister van Economie Serge Kubla (PRL-FDF) ratelt de fax met de definitieve bevestiging van de komst van Ryanair (zie blz. 66). De excellentie is er enkele dagen later als de kippen bij om het nieuws te lekken, nog voor de beursgenoteerde Ieren dat aan de beleggers wilden laten weten.

De komst van Ryanair moet de definitieve doorbraak van Gosselies bij Charleroi als luchthaven betekenen, en de bevestiging van de succesvolle Waalse luchthavenpolitiek. “Ryanair is de eerste, maar er gaan nog maatschappijen volgen. We onderhandelen momenteel met een grote industriële groep die zijn Europees hoofdkwartier zou overplaatsen,” pocht een zelfverzekerde woordvoerder Yves Vander Cruyssen.

Op de regionale luchthavens van Oostende en Antwerpen wordt lijdzaam gekeken naar de miljarden die het zuidelijke landsgedeelte in zijn regionale luchthavens stopt. Het Waals Gewest pompt de komende twintig jaar 4,5 miljard frank in Charleroi, 3,5 miljard in Luik-Bierset en investeert in die luchthavens respectievelijk 2 en 8 miljard om klachten over geluidsoverlast bij de omwonenden in te dijken of af te kopen.

In Brussels South Charleroi Airport (BSCA) wordt de landingsbaan van 2550 meter naar 3200 meter verlengd, komt er een nieuw terminalgebouw en wordt de parking tot 2400 plaatsen verdubbeld. Ook wordt aan een rechtstreekse treinverbinding met Brussel gedacht. Volgens de oorspronkelijke planning moest tegen 2020 de kaap van 2 miljoen passagiers per jaar worden gerond, wat volgens internationale standaarden 2000 jobs in de regio moet opleveren. “Elke job die we in de staalindustrie zijn kwijtgespeeld, compenseren we hier. Ryanair stationeert hier 120 man. Dat levert 600 jobs op bij de busmaatschappijen, winkels, financiële diensten enzovoort,” zegt Vander Cruyssen.

Maar hoelang blijft Ryanair? “De hoge kosten in Dublin dwingen Ryanair om een nieuwe basis in Brussel te openen,” titelde het perscommuniqué voor de Ierse journalisten. In Charleroi haastte chief executive officer Michael O’Leary zich om te beklemtonen dat Ryanair niet terugplooit op Dublin, eens daar een regeling is gevonden.

Wel vecht Ryanair sinds drie jaar een privé-oorlog uit met de Ierse regering. Die zou te veel steun verlenen aan luchthavenuitbater Aer Rianta.

Gekozen wegens financiële beloftes?

Waarom kozen de Ieren voor Charleroi? De concurrentieslag met de andere mogelijke knooppunten – Beauvais, Stockholm, Pisa en Hähn bij Frankfurt – spitste zich toe op een wedstrijd België-Duitsland. “We vlogen al langer op Charleroi en we vonden Brussel, met de Europese Commissie, een logischer basis,” dixit O’Leary.

In de coulissen wordt echter gemord over de financiële beloftes die Ryanair van het Waals Gewest zou hebben gekregen. Ryanair zou sommige taksen zelfs helemaal niet moeten betalen. Het kabinet van Kubla voerde sinds september persoonlijk de onderhandelingen. Kabinetschef Luc Vuylsteke ontkent in alle toonaarden. “De passagierstaks in Zaventem stijgt naar 700 frank, hier gaat hij van 200 waarschijnlijk naar 350 of 400 frank. De landingsrechten bedragen 200 frank per ton, het wettelijke minimum. Dat is niet veel, zeker niet in vergelijking met andere luchthavens. Maar we kijken wel uit om niet door Europa op de vingers te worden getikt.” Zegt financieel directeur Michael Cawley van Ryanair: “Laat de concurrentie maar komen. Wij hebben geen voorkeursbehandeling nodig.”

De luchthavendirectie van Charleroi heeft een businessplan uitgetekend voor de komende 25 jaar. “Sinds kort hebben we een officiële concertatiecommissie, die de driemaandelijkse contacten met de buurtbewoners vervangt. Zó maak je een beleid, niet door de omwonenden in het ongewisse te laten of er al dan niet een verlenging van de startbaan komt, zoals in Deurne,” zegt voorzitter Guy Préaux van de raad van bestuur van BSCA.

Luc Huysmans