Van Groningen tot Aarlen werd in 2015 de 200ste verjaardag van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden gevierd. De portretten van koning Willem-Alexander en koningin Mathilde hangen aan de muur in de scholen. Vele Walen zijn goed tweetalig. En het Atomium? Dat staat in Antwerpen.
Pure fictie. Maar toch had het zo kunnen lopen door een paar minieme wendingen in de geschiedenis. Dat is de teneur in Ons 200-jarige koninkrijk van de stand-upcomedian en auteur Bert Kruismans. Hij schreef een ander scenario voor Nederland en België. Het boek is een voorbeeld van de watals-geschiedschrijving, een discipline die hier amper bekend is. Vorig jaar verscheen met Het land dat nooit was al een eerste Nederlandstalige werk dat onder die noemer valt. In dat boek worden alternatieve scenario’s voor de Belgische geschiedenis geanalyseerd.
Kruismans pakt het anders aan. Hij laat zonder echte duiding feiten en fictie in elkaar overlopen. De historische feiten worden in een zwart lettertype afgedrukt, de historische fictie in het blauw. Het maakt het boek vlot leesbaar. Aanvankelijk volgt de auteur de historische feiten. Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden valt in 1830 uiteen in Nederland en België. Alles verandert in 1870 met de Frans-Duitse oorlog. In tegenstelling tot wat echt gebeurd is, worden het neutrale België en Nederland meegesleurd in die oorlog. Frankrijk schendt de Belgische neutraliteit en de Belgen krijgen steun van Pruisen. Leopold II heeft zijn oog laten vallen op het Groothertogdom Luxemburg, op dat moment met de Nederlandse Willem III als staatshoofd. Willem III wil dat vermijden en valt België aan. De grootmachten keren zich tegen Nederland en na de Frans-Duitse oorlog mag België Nederland aanhechten waardoor het Verenigd Koninkrijk opnieuw een feit is, met Leopold II als staatshoofd.
Na zijn dood in 1909 wordt Elisabeth van Beieren regentes, want haar zoon Leopold is nog minderjarig. In het verhaal van Kruismans is Elisabeth de weduwe van Albert, neef van Leopold II. Albert komt in 1902 om bij een aanslag door een Italiaanse anarchist.
In 1914 raken de Nederlanden betrokken bij de Eerste Wereldoorlog en regentes Elisabeth capituleert in Antwerpen voor de Duitsers. Na de Eerste Wereldoorlog is ze niet langer welkom als staatshoofd van de Nederlanden en komt Wilhelmina terug, de dochter van Willem III. Opnieuw zijn de Oranjes staatshoofd van het Verenigd Koninkrijk. Juliana, Beatrix en Willem-Alexander volgen Wilhelmina op. Willem-Alexander huwt in 2002 met Mathilde d’Udekem d’Acoz. De Nederlanden zijn dan een regionale grootmacht en een van de welvarendste economieën van de wereld met de metropool Antwerpen als centrum. De voetbalploeg is in 2014 op de Wereldbeker in Brazilië met Robin van Persie, Wesley Sneijder, Eden Hazard en Kevin De Bruyne onklopbaar. De alternatieve geschiedenis van Kruismans is soms wat bij de haren getrokken, maar voor wie van geschiedenis houdt is het boek een pareltje.
Bert Kruismans, Ons 200-jarig koninkrijk. 1815-2015, Manteau, 365 blz., 22,50 euro
ALAIN MOUTON
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier