Hij leerde zijn volk cognac drinken

Wist u dat cognac duizenden smaken heeft? Dat de grote merken in de supermarkten niet kunnen tippen aan wat de kleine cognacboeren presteren? Dat cognac een drank is die u moet leren drinken? Dat een goede sigaar de smaak van de allerbeste cognac naar de knoppen helpt? Dat België sinds kort een cognatheek heeft? En dat die maar één betrachting heeft: het volk cognac leren drinken?

De kronkelende straten van dit hoekje Antwerpen – tussen de Kloosterstraat en de Nationalestraat – doen denken aan de grillige bedding van de rivier de Charente; de vruchtbare ader die door de cognacstreek stroomt. Van Angoulême naar Jarnac, van Cognac naar Rochefort en dan naar de oceaan. En daar houdt de vergelijking niet op. In de cognatheek in het hartje van de metropool prijken zowat alle waardevolle brandewijnen die de cognacstreek (département Charente) te bieden heeft. Bovendien is de cognatheek uniek in zijn soort: behalve in de stad Cognac zelf, kent deze speciaalzaak in België en omringende landen geen branchegenoot.

“De grote namen zal u bij ons niet vinden,” zegt Ivo Kerstens, die samen met zijn zoon Johan het gloednieuwe concept uit de grond probeert te stampen. “Wij verkopen uitsluitend cognac van de kleinere producenten. Maar dan wel van de top van de kleinere producenten. Met die huizen hebben we een exclusiviteitscontract afgesloten. Niet voor al hun dranken natuurlijk, maar voor een selectie. Want dit is heel belangrijk. Alle dranken die wij in de winkel verkopen, hebben we geproefd en geselecteerd. Er is geen enkele cognac waar wij dus niet achter staan. We kennen de drank en zijn producent. Weten alles over de productiewijze, van het behandelen van de wijngaarden tot en met het bottelen.”

Ook cognac blijkt onderverdeeld in cru’s. “Dat is logisch als je weet dat de streek Cognac – in het westen van Frankrijk, ten noorden van Bordeaux – uit zes verschillende districten bestaat die allemaal verschillende cognac produceren,” aldus vader Kerstens.

Vijf cru’s.

“Wij hebben vertegenwoordigers van vijf cru’s in huis: Grande Champagne, Petite Champagne, Borderies, Fins Bois en Bons Bois. De zesde cru, Bois Ordinaires, hebben we aan onze neus laten voorbijgaan. Dat heeft zo zijn reden: we vinden de cognac van Bois Ordinaires (de kuststreek en de eilanden Oléron en Ré) gewoonweg niet goed genoeg. Of laat me het zo stellen: de meeste cognacsoorten uit dat gebied zijn voer voor toeristen en die kun je alles verkopen. Maar het klopt. Achter de grote namen als Martell, Courvoisier, Hennessy en Rémy Martin gaat werkelijk een paradijs schuil. En dat paradijs, dat proberen we hier voor een deel te onthullen.

En onthullen is waarschijnlijk de enige, juiste term, want om het geheim van cognac te leren kennen, moet je nieuwsgierig zijn. Je moet willen weten welke aroma’s en smaken in de goudgele drank gevangen zitten.

Cognac moet je dus leren waarderen. Omdat het een ambachtelijk product is, vol kennis en ervaring. Omdat er cognac bestaat die een mensenleven lang gerijpt heeft. Omdat cognachuizen meestal eeuwenoude familiebedrijven zijn…

In de winkel lonken meer dan honderd soorten cognac en vijftig soorten pineau des Charentes, keurig in rekken gestald.

Benaming.

De flessen staan gerangschikt volgens merk en ouderdom. De kleur van de drank gaat van lichtgeel tot dieprood; de flessen tref je aan in alle vormen en formaten. Van rank en slank tot dik en bolvormig. “De kleur heeft louter en alleen betrekking op het delicate rijpings- en distillatieproces en niet op de druivensoort. Cognac wordt namelijk vrijwel altijd van de ugni-blancdruif gemaakt. En over de ouderdom van cognac valt ook nog wat te zeggen. Een brandewijn die twee en een half jaar heeft gelegen, kan officieel prat gaan op de titel cognac Very Superior of Drie Sterren. Blijft diezelfde wijn vier en een half jaar liggen, dan mag hij Very Superior Old Pale of Réserve genoemd worden. En ligt hij zes jaar, dan kan de wijnteler hem noemen zoals hij wil. Napoléon, XO, Extra en zelfs Hors d’Age. Dat is natuurlijk belachelijk. Wij verzetten ons zeer categoriek tegen deze toch wel ‘malafide’ gang van zaken. Want een goedgelovige klant kun je natuurlijk alles wijs maken. Maar welke cognac van zes jaar oud is de titel Hors d’Age waardig? Geen enkele. Weet je wanneer wij een cognac Hors d’Age noemen? Als hij echt ouder dan vijftig jaar is. En een VS, die is bij ons tussen drie en negen jaar oud. Een VSOP gaat naar de vijftien jaar, en een Napoléon zal om en bij de twintig jaar oud zijn. De inhoud moet de lading dekken, zo eenvoudig is dat. Wij vermelden trouwens altijd het jaartal van de cognac; iets wat lang niet altijd en overal het geval is. Of onze prijzen interessant zijn? Absoluut. Kijk en vergelijk. Maar vooral: proef en geniet.

De Cognatheek, speciaalzaak voor cognac en pineau des Charentes, Steenhouwersvest 27 in 2000 Antwerpen, Tel. (03)232.88.90.

Margot Vanderstraeten