Het wonder van Knokke

Komen de sociale partners tot bezinning ? Danny Geerts van de KB-studiedienst legt uit wat moet veranderen. Op niet eens dertig lijnen schrijft hij het langverwachte sociaal pact neer.

Het sociale overleg in België zit muurvast. Door de budgettaire perikelen van de overheid kunnen de sociale partners niet langer de financiële consequenties van hun akkoorden op die anonieme staat afwentelen. Het gevolg daarvan is dat er helemaal geen akkoorden meer worden afgesloten.

Om deze patstelling te doorbreken, is een grondige mentaliteitswijziging nodig, zo argumenteert Danny Geerts in het jongste nummer van de KB Weekberichten. Met deze publicatie neemt Geerts afscheid als directeur van de studiedienst van de Kredietbank. Terwijl Edwin De Boeck de leiding van de studiedienst overneemt, schuift Danny Geerts door naar de afdeling Internationaal Risicobeheer.

Geerts doet in deze testamentaire analyse aan sociaal-economische science-fiction : hij schrijft het Akkoord van Knokke neer (in het kaderstuk hiernaast vindt u de volledige tekst), een sociaal pact dat op 2 mei 1999 de auteur acht het weinig waarschijnlijk dat vóór die datum een vergelijk mogelijk is wordt afgesloten. Tegen die tijd kan niemand er nog naast kijken dat het met de werkloosheid zo niet verder kan. Danny Geerts : “Iedereen die bij de tewerkstellingsproblematiek is betrokken, moet ervan overtuigd raken dat loonmatiging op termijn tot nieuwe werkgelegenheid leidt. Hoe nadrukkelijker iedereen één zeel trekt, hoe minder concrete punten er in dat nieuwe sociaal pact moeten staan. In België houden de diverse betrokken partijen krampachtig vast aan hun voordelen op korte termijn, zonder daarbij oog te hebben voor het feit dat op langere termijn iedereen daarvan slechter wordt. Het gebrek aan geloof in de heilzame effecten van loonmatiging verplichtte de overheid de voorbije vijftien jaar diverse malen tot rechtstreekse ingrepen in de loonvorming.”

LANGE TERMIJN.

De parallel met het fameuze Akkoord van Wassenaar uit 1982 ligt voor de hand. Ook dit akkoord voor velen de basis van het huidige succes van het Nederlandse model (zie ook Tweespraak, blz. 3) was bijzonder kort én algemeen. Danny Geerts : “De sociale partners vonden elkaar in Nederland, niet het minst omdat zij de voortdurende inmenging van de overheid in de loonvorming behoorlijk beu waren. Het Nederlandse voorbeeld toont ook aan dat het hier om een strategie gaat die op korte termijn weinig zoden aan de dijk zet, maar op langere termijn bijzonder efficiënt werkt. De Nederlandse vakbonden hebben bijvoorbeeld nooit onmiddellijke en waterdichte garanties inzake nieuwe jobs geëist van de patroons. Pas ruim tien jaar na het Akkoord van Wassenaar is men beginnen praten over Nederland als rolmodel.”

Kan er in een heelal met Wassenaar en Knokke als dominante planeten nog plaats zijn voor onze automatische indexering ? Danny Geerts : “Neen, maar men kan er wel creatieve zaken rond bedenken zoals bijvoorbeeld in de jongste CAO voor de houtsector. De lonen mogen over 1997 en 1998 met niet meer dan 4,5 % stijgen. Einde 1998 maakt men de rekening : stijgen de lonen via indexering met minder dan 4,5 %, dan komt er een compensatie voor de werknemers. Stijgt het percentage boven die 4,5 %, dan komt er een additionele inhouding.”

JVO

DANNY GEERTS (KREDIETBANK) Iedereen moet ervan overtuigd raken dat loonmatiging op termijn tot nieuwe werkgelegenheid leidt.