Nogal wat bedrijven en overheidsdiensten kampen met een probleem van ziekteverzuim, maar bedrijfsleiders en hr-chefs krijgen ook geregeld met het omgekeerde te maken: presenteïsme ofwel mensen die ziek op het werk verschijnen.
“In sommige organisaties is het verdacht als je niet komt opdagen”, zegt de Franse socioloog Denis Monneuse. “Mensen durven dan soms geen ziekteverlof te nemen, uit vrees voor roddels over hun bekwaamheid of weerstandsvermogen. Ze willen betrokken, plichtsbewust en gemotiveerd overkomen.” Andere risicoprofielen zijn mensen die hun job met passie beoefenen, zelfstandigen die bezorgd zijn om hun omzet en ‘solidaire’ werkers, die een hechte band hebben met hun klanten of patiënten. Artsen zijn hiervan het typevoorbeeld.
Presenteïsme kan nefaste gevolgen hebben, zowel voor de persoon zelf als voor de organisatie waarin hij werkt. Organisaties denken al langer na over ziekteverzuim, maar fenomenen als presenteïsme of lusteloze medewerkers, die wachten tot de dag om is, zijn minder bekend. Dat komt omdat het makkelijker is te controleren hoeveel uur iemand op het werk aanwezig is, dan te kijken naar de kwaliteit van het geleverde werk. Iemand die hard werkt, maar te laat komt, zal sneller problemen krijgen dan iemand die stipt op tijd komt, maar de hele dag geen klap uitricht.
Tips om de valkuilen van presenteïsme te vermijden
Persoonlijk
1 Stel je prioriteiten
2 Neem op tijd een paar dagen vrij
3 Reserveer activiteiten voor jezelf
4 Bepaal je grenzen, bekijk je doelstellingen opnieuw
Professioneel
5 Pas de werkorganisatie in het team aan
6 Spreid de deadlines
7 Zorg ervoor dat medewerkers zich nuttig en verantwoordelijk voelen
8 Luister, bied steun als coach
Anne-Cécile Huwart
