Deze week blijkt hoe zwaar de communautaire loodjes wegen. Bange Belgen luiden de noodklok. Separatisme is “egoïstisch, gesloten en destructief”, zei een ondertekenaar van een manifest dat België wil redden. Vlaanderen wordt Beieren aan de Noordzee, een monoculturele mini-economie. Axelle Red en andere paniekzaaiers kopen best een vliegtuigticket richting Reykjavik. Net geen 300.000 IJslanders bewijzen dat “klein” geen synoniem is van “eng”.
Robeco Bank België huist voortaan onder het dak van Kaupthing Bank. Het behoort met Landsbanki, Baugur, FL Group en Glitnir tot de IJslandse financiële ondernemingen die al 10 jaar de markt afschuimen naar overnameprooien. The Economist noemt IJsland “een gigantisch private-equityfonds”, gefinancierd door pensioenfondsen met een immense reserve (120 % van het bbp). Vikingkapitalisten investeren vandaag 7,1 miljard euro in het buitenland; 122 keer meer dan in 1998.
Verzekeraar Sjóvá-Almennar kocht Zuiderpoort Office Park. Bottelaar Sunco behoort tot FL Group. Jon Asgeir Johannesson bewerkt vanuit Luxemburg met Immo Croissance (weggekaapt voor Cofinimmo) de continentale vastgoedmarkt. Zijn holding Baugur wil de grootste retailinvesteerder in Europa worden (zie blz. 76).
Vijftien jaar geleden teerde IJsland op de visvangst. Toen het in 1994 lid werd van de Europese Economische Ruimte, openden de deuren. Een vlaktaks van 18 %, de liberalisering van de economie en goedkope energieprijzen leidden verleden jaar bijna tot een oververhitting (nu onder controle). IJsland, ooit het armste land in Europa, behoort nu bij de wereldtop 5 inzake bbp per capita.
Ondernemers als Jon Asgeir, Björgolfur Thor Björgolfsson (Samson) en Hannes Smarason (FL) zijn een rolmodel voor IJslandse jongelui. Ze zijn recht voor de raap en dat maakt van hen even grote vedetten als Björk en Sugar Ros, ook IJslanders die regels breken als statement. De IJslandse cultuur breekt uit haar grenzen. Op het filmfestival in Reykjavik hoorden we deze maand meer Engels en Spaans dan Scandinavische talen. In februari-juni 2008 brengt Bozar Iceland on the Edge. Is IJsland klein, dus achterlijk?
IJsland – zelf afgescheurd van Denemarken in 1944 en onmiddellijk door de VS erkend – knoopte als eerste diplomatieke betrekkingen aan met de onafhankelijke Baltische staten. “Ons hoor je dus niet vertellen dat Vlaanderen te klein is om onafhankelijk te zijn,” grinnikt een IJslandse diplomaat. CD&V’er Etienne Schouppe verdedigde verleden weekend het Rijnlandmodel. Na elke communautaire opstoot wordt het IJslandmodel echter geloofwaardiger als alternatief.
Hans Brockmans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier