Het autoalarm loeit weer

De sluiting van Opel Antwerpen is een pijnlijke illustratie van het afnemende belang van de industrie in de Belgische economie. Die trend valt niet te keren, maar wel af te remmen. Als de overheid mikt op werkgelegenheid en groei.

In het zog van het economische herstel zat ook de autoverkoop de voorbije maanden stevig in de lift. In de laatste maanden van 2009 versnelde het tempo van het aantal inschrijvingen van nieuwe wagens tot ruim een kwart op jaarbasis. Dat positieve nieuws wordt overschaduwd door de beslissing van GM om Opel Antwerpen te sluiten. Daardoor gaan rechtstreeks 2300 jobs verloren, met daarbovenop allicht nog een gelijkaardig aantal bij de toeleveranciers. Die sluiting was al lang aangekondigd en past in een lange reeks van gelijkaardige verhalen.

Elke sluiting heeft haar eigen verhaal, redenen en drama’s, maar past in de ruimere tendens van het afnemende belang van de industrie in de Belgische economie. De reële productie van transportmiddelen lag in 2008 zo’n 13 procent lager dan gemiddeld in de tweede helft van de jaren negentig. Het aandeel in de totale bruto toegevoegde waarde zakte daardoor van zo’n 1,5 tot 1 procent. Dat bleef uiteraard niet zonder gevolgen voor de werkgelegenheid in de sector. In 1995 werkten nog 63.400 mensen in de sector (of 2 % van het totale aantal werknemers), maar dat was in 2008 teruggezakt tot 48.200.

Ongetwijfeld volgen nu weer heel wat ronkende verklaringen uit politieke hoek, maar uiteindelijk kan de regering aan elk specifiek geval weinig doen. De klemtoon moet op korte termijn gelegd worden op de herscholing en de herinzet van de mensen die hun job verliezen. Daarnaast moet de overheid de inspanningen opvoeren om de algemene concurrentiepositie van de Belgische economie te verbeteren. Fiscaliteit, loonkosten, opleidingsniveau, infrastructuur, enzovoort maken daar allemaal deel van uit. Een hele reeks structurele hervormingen in dit kader is al langer bekend, maar wordt steevast uitgesteld.

De gevolgen van onvoldoende aandacht voor dit soort factoren worden niet altijd onmiddellijk zichtbaar, maar komen op termijn onvermijdelijk tot uiting in het groeipotentieel en de werkgelegenheid van een economie. Ongeacht de inspanningen zal de overheid er zo goed als zeker niet in slagen om de neerwaartse industriële trend te keren, maar het tempo kan wel afgeremd worden. Daarnaast moet de focus verschuiven naar nieuwe opportuniteiten. Een uitgebreid structureel hervormingsprogramma blijft meer dan ooit aan de orde om de economische uitdagingen op te vangen.

trends.be

Blaast Azië zeepbellen?