Herman Van Rompuy, geen belastofiel

Iedereen die het goed voorheeft met de toekomst van dit land slaakte de afgelopen week een zucht van opluchting toen minister van Begroting Herman Van Rompuy liet weten dat bij de opmaak van de begroting van 1996 “prioritaire aandacht moet gaan naar de overheidsuitgaven, zowel in de rijksbegroting als bij de sociale uitkeringen”. In de dagen voordien leek het er immers steeds meer op dat het een uitgemaakte zaak was dat de regering-Dehaene II ook de laatste rit naar de 3 % begrotingstekort voorzien in het Verdrag van Maastricht zou volmaken op een fiets aangedreven door belastingverhogingen.

Minister van Financiën Philippe Maystadt pleitte voor de invoering van een algemene sociale bijdrage op alle inkomens en SP-voorzitter Louis Tobback orakelde dat billijkheid in deze barre tijden noodzaakt tot de invoering van een vermogensbelasting. Met dit soort van voorstellen speelden beide heren weloverwogen in op het feit dat premier Dehaene zelf in het interview dat hij net voor zijn vakantie aan Le Soir en De Morgen toestond, méér dan de indruk wekte dat hij zowat alles zou accepteren om die 3 %-norm te halen.

Als het aan Herman Van Rompuy ligt, zal het dus bij de begrotingsopmaak helemaal anders lopen. Vraag is echter of hij met deze stellingname alleen staat dan wel of er in deze regering ook ploegmaats zitten die bereid zijn om samen met hem tegen de wind in van de belastofielen te fietsen. Bovenal is er natuurlijk de vraag waar Dehaene zelf staat in deze diskussie. Als hij een schijn van trouw aan zijn Sleutelplan wil ophouden, zal hij zeer dicht in de buurt van zijn minister van Begroting moeten postvatten en Tobback, Maystadt & Co. dienen terug te fluiten.

Het weerstaan aan de op termijn voor de groei zo noodlottige belastingverhogingen zal er niet makkelijker op worden nu de cijfers over die groei tegen een hoog tempo neerwaarts herzien worden. Herman Van Rompuy ziet de vooropgestelde 2,8 % voor 1996 niet meer haalbaar en gaat uit van 2,3 %. Mede door deze groeiverzwakking zal de regering niet 85 miljard maar wel minstens 100 miljard moeten vinden om de heilige 3 % te halen.

Behoren het soort van verbale schermutselingen zoals die zich de voorbije dagen afspeelden klassiek tot de opwarmers naar de ultieme begrotingsspurt toe, dan kan men er toch niet aan voorbij dat deze keer de zaken toch wel erg scherp gesteld worden. Zo wil Herman Van Rompuy 9 miljard bijkomend besparen in de gezondheidszorg terwijl Louis Tobback in La Libre Belgique zeer uitdrukkelijk stelde dat er geen sprake van kan zijn nog één frank bijkomend te besparen in de sociale zekerheid. Wie gaat hieromtrent zijn woorden opeten ?

Vooral voor Herman Van Rompuy staat er nu qua reputatie veel op het spel. Met Dehaene I heeft hij zijn stokpaardje van de fiskale stop op een méér dan flagrante wijze op stal moeten zetten, iets wat b.v. iemand als PS-voorzitter Philippe Busquin maar al te graag oprakelt. Als Herman Van Rompuy zich nu weer, zoals met de begrotingen van Dehaene I, akkoord verklaart met een begroting die spijkerhard is op het vlak van de belastingverhogingen maar qua uitgavenbesparingen aanhangt van de losse flodders, dan zal hij nog maar bitter weinig geloofwaardigheid overhouden. Maar wie ligt daar na de verkiezingsuitslag van 21 mei nog wakker van ?

JVO