In tien jaar is de overheidsdotatie voor het voedselveiligheidsagentschap FAVV met zowat een kwart gedaald, en er zijn nog meer besparingen op komst. Dat verhoogt het risico op incidenten, waarschuwt Herman Diricks dit weekend in Trends Talk. Diricks leidt het FAVV sinds 2014 en gaat eind deze maand met pensioen.
Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) werd opgericht in de nasleep van de dioxinecrisis 25 jaar geleden. Toen kwamen dioxines in dierenvoeding terecht, en via die weg ook in de voedselketen. De dioxinecrisis trof niet alleen de consumenten, die bang werden voor wat ze aten, maar betekende ook een enorme reputatieschade voor de Belgische voedingsindustrie, een belangrijke exportsector. Heel wat voedingsbedrijven zagen hun export geblokkeerd, ook al hadden ze niks te maken met het dioxineschandaal.
Het FAVV heeft jarenlang hard moeten werken om het buitenlandse vertrouwen in de Belgische voedingsindustrie én in het Belgische systeem van voedselveiligheidscontrole te herstellen, volgens Herman Diricks. Hij was van bij het begin bij het agentschap betrokken en werd in 2014 CEO. Eind deze maand neemt hij afscheid van het FAVV.
Besparingen
Hoewel strikte voedselcontrole cruciaal is voor de veiligheid van de consument en voor de reputatie van de Belgische voedingsexport, is de jaarlijkse overheidsdotatie voor het FAVV sinds 2014 met 23 procent gedaald. Vandaag bedraagt de dotatie 115 miljoen euro. De komende jaren staan nog meer besparingen op het programma. Neemt de overheid een risico? “Ik zou het zo sterk niet stellen”, zegt Diricks dit weekend in Trends Talk. “Maar mensen moeten beseffen: minder middelen betekent minder inspecteurs. Dan is de kans groter dat er iets misloopt.”
Diricks toont weliswaar begrip voor de besparingen. Ook andere federale overheidsinstellingen moeten besparen, en het FAVV moet zijn duit in het zakje doen. “We zullen proberen met beperkte middelen zo goed mogelijke resultaten te halen, en dat niet alleen om de consument te beschermen. Want als de dioxinecrisis ons iets geleerd heeft, dan is het dat zulke incidenten ook een economische impact hebben.”
Retributies
Behalve over een overheidsdotatie beschikt het FAVV ook over eigen inkomsten. Elk bedrijf in de voedingsketen betaalt een heffing aan het FAVV, en daarnaast ontvangt het agentschap ook zogenoemde retributies. Dat zijn vergoedingen voor diensten aan bedrijven, zoals certificering van exportproducten of de keuring van vlees in het slachthuis. Het totale budget van het FAVV is ongeveer gelijk verdeeld tussen overheidsdotaties en eigen inkomsten. “Door de bank genomen ontvangen we voor elke euro van de overheid één euro van bedrijven”, zegt Diricks.
In ruil voor hun bijdragen aan het FAVV krijgen de bedrijven een controlesysteem dat naar behoren werkt, maakt Diricks zich sterk. “Vorig jaar hebben we 107.000 inspecties uitgevoerd en daarnaast 67.000 monsters genomen van producten op de Belgische markt. En we scoren heel mooi. Voor 85 procent van de geïnspecteerde bedrijven waren geen maatregelen nodig. 98 procent van de monsters waren conform. Dat betekent dat onze voedingsproducten een heel hoog veiligheidsniveau halen.”