Hemels gevaar

Met een beetje geluk zien we eind 2013 komeet ISON oplichten als hij langs de zon giert. Als we dan nog leven. In februari passeert een asteroïde rakelings langs de aarde en dat verontrust ruimtewetenschappers.

De auteur is freelancecorrespondent van The Economist.

Op de avond van 15 februari komt de asteroïde 2012 DA14 zo dicht bij de aarde dat zij — ook al is ze maar zo lang als een olympisch zwembad — zichtbaar wordt met een goede verrekijker. Nooit eerder kwam de berekening van de baan van een rots van die omvang zo dichtbij uit. 2012 DA14 vliegt lager dan de satellieten die tv-programma’s naar de aarde sturen. Moest ze echt op een ramkoers met de aarde liggen dan zou ze met haar snelheid van 13 kilometer per seconde een ontploffing veroorzaken die een gebied zo groot als Groot-Londen kan platleggen.

Het is vrij verontrustend dat niemand de asteroïde opmerkte toen ze de vorige keer voorbij scheerde in februari 2012. Ze werd met een beetje geluk opgemerkt door een Spaans observatorium nadat ze zich al een week van de aarde verwijderd had tot een afstand van 4,3 miljoen kilometer. Het observatorium had ze door zijn ‘gebrekkige middelen’ zelfs helemaal gemist, was er in 2010 geen subsidie van 7695 dollar binnengekomen om een betere camera te kopen voor de telescoop.

De passage in 2013 wordt een buitenkans, zegt Andrea Milani Comparetti, het hoofd van NeoDyS, een team dat aan de universiteit van Pisa de baan van asteroïden berekent. Ten eerste stelt ze de astronomen in staat de geringe kans dat 2012 DA14 bij haar volgende doortocht in 2026 op aarde neerstort nauwkeuriger te berekenen. De gegevens die op dit ogenblik beschikbaar zijn, wijzen op een kans van 1 op 27.000. Maar als 2012 DA14 door een ruwweg 500 meter breed ‘sleutelgat’ trekt dat zowat 28.100 kilometer van de aarde verwijderd is, dan kan de zwaartekracht de baan net genoeg verplaatsen om haar dertien jaar later, op vrijdag 13 februari, op aarde te doen neerstorten. In dat geval wordt beslist een ruimteschip opgetrommeld om de rots weer in een ongevaarlijke baan te duwen.

Ten tweede biedt de doortocht de wetenschappers de kans uit te maken of 2012 DA14 bestaat uit droog silicaatgesteente, zoals de meeste asteroïden, of uit iets interessanters, zoals mineralen waaruit water of raketbrandstof kan gewonnen worden. Als dergelijke zaken aangetroffen worden op asteroïden die dicht in de buurt van de aarde komen, dan kan dat de verkenning van de ruimte aanzienlijk vergemakkelijken. De kosten om water en brandstof vanaf de aarde mee te nemen blijven hardnekkig hoog.

Een derde voordeel is geld: de nadering van 2012 AD14 stimuleert de financiering van de bescherming van de aarde, zegt Bill Nye, directeur van de Planetary Society, een Amerikaanse vzw die al een kwart miljoen dollar uitbetaald heeft, vooral aan een harde kern van 33 amateur-asteroïdejagers. Dergelijke inspanningen zijn belangrijk, zegt Ed Lu, die als NASA-astronaut 206 dagen doorbracht aan boord van het Internationaal Ruimtestation en de steekvlammen gezien heeft toen kleine ruimterotsen onder hem opbrandden in de atmosfeer.

Lu is nu voorzitter van de B612 Foundation, een Amerikaanse non-profitorganisatie die giften inzamelt om de Sentinel te bouwen, een telescoop die in een baan om de aarde asteroïden opspoort. Hij hoopt dat deze close encounter de inzameling van fondsen een boost geeft. De komeet ISON mag dan nog de massa verrukken, 2012 AD12 herinnert er ons aan dat het zonnestelsel meer biedt dan spektakel. Het mensdom ondergaat nog altijd het kosmische noodlot en moet de ogen goed openhouden.

BENJAMIN SUTHERLAND

Het mensdom ondergaat nog altijd het kosmische noodlot en moet de ogen goed openhouden.