‘Handelsrestricties tegen opwarming’

Straks moet protectionisme nog de wereld redden. Want niet de VS of China, maar wel de kleinere groeilanden zijn de vrijbuiters die zich niets aantrekken van de opwarming van de aarde. “Handelsbelemmeringen kunnen hen in de pas laten lopen, of we worden geroosterd”, zegt de wereldwijd hoog aangeschreven ontwikkelingseconoom Paul Collier (Oxford University).

Het onderhandelingsproces is dan misschien gered, maar de planeet is dat nog lang niet. Zo kan de klimaatconferentie in het Mexicaanse Cancun samengevat worden. Heikele kwesties werden doorgeschoven, maar de hoop leeft nog dat een nieuw globaal bindend akkoord kan gevonden worden om de emissie van broeikasgassen te beperken. Heel wat waarnemers zijn van oordeel dat eerst de VS en China, als grootste CO2-producenten, in het bad moeten springen vooraleer een globaal akkoord mogelijk wordt. “Maar de VS en China zijn niet het probleem”, zegt Paul Collier. “Deze grote twee hebben veel te verliezen als de temperatuur te veel stijgt. Florida zou onder water komen te staan, en als de ijsreserves op de Himalaya smelten, zijn de gevolgen voor China politiek explosief. President Bush startte tijdens zijn tweede ambtstermijn geheime klimaatonderhandelingen met China op. De twee groten zullen de strijd tegen de opwarming niet torpederen. De grootste uitdaging voor hen wordt om de andere landen mee te krijgen.”

Een aantal spelers is in elk geval te groot om zich aan hun verantwoordelijkheid te ontrekken. Paul Collier: “Europa is een voorbeeldige leerling, leidt de dans in CO2-reductie en zal niet achter willen blijven op de VS en China. Ook Japan is een grote economie en heeft een traditie van verantwoordelijke wereldburger. Daarnaast is ook India te groot om aan de zijlijn te blijven, en ik verwacht dat India snel zijn verantwoordelijkheid zal opnemen. Het probleem ligt ook niet bij de armste landen, wat die stoten nog niet veel CO2 uit en kunnen met westerse financiële steun gemakkelijker overtuigd worden om een koolstofarme groeistrategie te volgen.”

De sleutel in de strijd tegen de opwarming van de aarde ligt daarom bij de opkomende economieën. Deze relatief kleinere groeilanden hebben een sterke prikkel om vrijbuiter te spelen. Als de grote jongens het werk opknappen, kunnen zij er de kantjes aflopen. “Meer nog, deze landen hebben er belang bij om de globale inspanningen te ondermijnen door, naar analogie met belastingparadijzen, van hun land ‘koolstofhavens’ te maken. Zo kunnen ze een pak investeerders en CO2-uitstotende industrie aantrekken. De grote landen zullen dan enkel de uitstoot van de broeikasgassen verplaatst hebben, en zullen de strijd dan misschien ook opgeven. De wereld zou geroosterd worden door het plundergedrag van dat soort landen”, zegt Paul Collier.

Maar hoe kan je deze landen tot andere inzichten brengen? Paul Collier: “De grote landen hebben een stok achter de deur nodig. Zo’n straf zal landen motiveren om de uitstoot te beperken, want hoe langer ze wachten, hoe hoger de boetes oplopen. En geen enkel land wil de laatste plek op aarde zijn die iets doet aan de opwarming en die als enige straf krijgt. Maar het is wel zo dat handelsrestricties de enige geloofwaardige straf vormen die het Westen kan opleggen. Het Amerikaanse Congres heeft zich gerealiseerd dat het binnen de regels van de Wereldhandelsorganisatie mogelijk is om handelsrestricties op te leggen aan landen die niet meedoen met een globale koolstofpolitiek. Handelsrestricties zouden op deze groeilanden, die het moeten hebben van de export, een verwoestende werking hebben en zijn dus een geloofwaardig dreigement om de groeilanden mee te krijgen in de strijd tegen de opwarming.”

D.K.

“De wereld dreigt geroosterd worden door het plunder-gedrag van de kleine groeilanden” Paul Collier

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content