Gurmit

Sculpturen voor het lichaam

Harmonie en evenwicht, dat lijken de sleutelwoorden van Gurmit Kaur. Op heel subtiele wijze vermengt ze haar technische knowhow met de fijngevoeligheid van haar karakter, haar huid, haar hele persoon. Wie haar juwelen draagt, draagt de essentie van het leven…

TEKST : SERGE VANMAERCKE / FOTO’S : FABIEN DE CUGNAC

Wat ze gedaan heeft, wie en hoe ze is, wie ze kent : het is allemaal van belang om haar werk te plaatsen, omdat ze er de hele wereld in betrekt. In het oeuvre en leven van Gurmit Kaur (30) staat vooral het wezenlijke centraal, de essentie der dingen, het mysterie van de eenvoud. Daarom ook dat wie haar juwelen draagt, eigenlijk geen afstand kan doen van Gurmit als persoon : discreet, sensueel, levendig en erotisch.

Gurmit als artieste gebruikt ze enkel haar voornaam werd in 1966 geboren in Singapore. Haar vader, een Indische sikh, wordt door het Britse leger ingezet bij de verdediging van de haven, tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook haar moeder behoort tot de sikhs. Zij is afkomstig uit Maleisië. Tot haar 19de blijft Gurmit in Singapore. Dan komt ze naar Brussel waar ze samen met beeldhouwer Olivier Strebelle zal leven. “Olivier Strebelle en ik, wij stimuleren elkaar enorm. Ik heb veel vertrouwen in zijn oordeel. Maar op het gebied van juwelen bouw ik aan mijn eigen persoonlijkheid. Ik wil mezelf ontwikkelen. Daarom dat het niet altijd goed is me te richten naar zijn bevindingen en ideeën over mijn werk. Kritiek op mijn werk moet vooral van mezelf komen.”

Vandaag

maakt Gurmit Kaur ‘kleine sculpturen’ die uitstekend op haar eigen lichaam zouden passen. Nochtans was het in het begin verre van eenvoudig om met Olivier samen te leven. “Ik besefte dat er in dit huis geen plaats was voor twee beeldhouwers. Naast hem verviel ik in het niets. Daarom dat ik mij op juweelontwerp heb toegespitst.” Dat het beeldhouwen bij haar niet volledig weg is, blijkt uit de benaming ‘sculpturen voor het lichaam’, zoals ze haar juwelen noemt. Olivier Strebelle waardeert haar ingewikkelde vlechtwerk, haar meesterlijke ineenstrengelingen, haar kettingen met onbestemde tekens. De werkelijke bestemming voor al deze waardevolle monumenten is het golvende landschap van een menselijk lichaam of een gedrapeerde stof.

Haar werk is hedendaags. De kunstenares probeert aan elk voorwerp leven te geven, een sensueel leven vooral. Volgens Gurmit is een juweel zeker geen doodgewone versiering. “Juwelen benadrukken de persoonlijkheid, ze zijn er een facet van.”

“Mijn Aziatische achtergrond speelt onbewust een belangrijke rol in mijn juweelontwerp”, vertelt Gurmit. Ze heeft ook een bijzondere opvatting over het dragen van juwelen. “Voor mij, als drager van een juweel, is het voldoende dat ik me bewust ben van een stuk mysterie, een geest. Dat moet alleen ik beseffen, de rest van de wereld hoeft dat niet te weten. Maar als ik wil, kan ik dat mysterie met u delen. Ik kan voor u een kleine opvoering houden, het mysterie voor u ontsluieren. Maar dat moet dan wel zijn met de persoon die ik speciaal hiervoor heb uitgekozen.”

De meeste creaties

van Gurmit zijn uniek. Een aantal ringen zijn dat niet. Maar elk stuk is door de artiest wel persoonlijk gesigneerd, gestempeld en zorgvuldig uitgewerkt. “Omdat ik in de eerste plaats juwelen maak voor mezelf. Ik ben niet geïnteresseerd in massaproductie”, zegt ze. “Als ik van elk ontwerp één exemplaar verkoop, betekent dat voor mij een succes. Ik wil vrij zijn van de gedachte goed te moeten verkopen. Laat mij maar meester blijven van wat ik doe.”

Gurmit Kaur houdt ervan omringd te zijn met mooie voorwerpen. “Maar”, zo haast ze zich te zeggen, “schoonheid is relatief. De show interesseert me niet, het mysterie, dat wel.”

De artieste maakt juwelen voor vrouwen, maar ook voor mannen. Bij Gurmit krijgt een juweel niet al van bij de creatie meteen een sekse mee. “Voor mannen ontwerp ik manchetknopen. En waarom niet, ook naveljuwelen. Vooral in mijn cultuur is dat een belangrijk gegeven.”

Een juweel bekijken is lang niet voldoende voor Gurmit. Een juweel moet je dragen, aanraken. “Elk lichaamsdeel zelfs het meest intieme kan geschikt zijn om een juweel tot zijn recht te laten komen”, vindt ze.

Gurmit Kaur associeert juwelen heel sterk met het totale evenwicht tussen lichaam en materie. “Ik geef ook niet toe aan de systematische noodzaak van sluitingen en verbindingen”, zegt ze. Opdat een juweel op het lichaam ‘blijft zitten’, speelt ze met gewicht, spanning, enzomeer. Het evenwicht is een belangrijk onderdeel van haar werk. Iemand anders kan aan haar creaties een totaal verschillend beeld geven dan dat wat ze zelf in gedachte had. M.a.w. ze kan nog altijd verbaasd opkijken van haar eigen juwelen.

Amper 12 jaar oud

grijpt de kleine Gurmit naar het tekenpotlood. Ze tekent vooral groenten en fruit, de natuur die haar altijd al heeft geboeid. Het is een passie die ze nu deelt met haar echtgenoot, Olivier Strebelle. Als ze 17 is, schrijft ze zich in voor een cursus beeldhouwen in Singapore. Twee jaar later, na haar ontmoeting met Olivier Strebelle in Singapore en een trouwe correspondentie met de Belgische artiest, schrijft Gurmit zich in voor de cursus juweelontwerp in Brussel.

“Je moet de techniek onder de knie hebben, wil je iets op papier zetten”, benadrukt ze. “Juwelen tekenen en ontwerpen vergt een multidimensionale aanpak.” Maar het is de effectieve uitvoering die haar pas echt in hogere sferen brengt. “Als ik een stuk creëer, kan ik erg opgewonden raken”, zegt ze. “Noem het een geestelijk orgasme. Sommige mensen begrijpen dat niet. Ze kijken naast de werkelijke betekenis van een juweel. Het is moeilijk uit te leggen wat me zo diep raakt.” Gurmit vindt haar inspiratie in de kunst en voornamelijk ook in de natuur : de lijnen van de natuur, haar samenstelling, de voortplantingssystemen. Inspiratie betekent niet zondermeer imitatie. De natuur biedt ideeën, de artiest moet zoeken, raden en vinden.

Tot op heden

maakte Gurmit een 150-tal stukken. Haar eerste individuele tentoonstelling vond vorig jaar plaats bij Thierry Struvay in Brussel. In juni stelt de artieste tentoon in Antwerpen. En ze is er dag en nacht mee bezig, met hart en ziel. Dat was ze ook met haar vorig beroep, waarin schoonheid eveneens centraal stond : nl. de mode. Ze werkte met Azzedine Alaïa, Yves Saint Laurent, Christian Lacroix, Karl Lagerfeld, Paco Rabanne, Givenchy, Versace, Christian Dior, en noem maar op. “Toen ik 22 was, ben ik als mannequin beginnen werken. Dat is binnen die sector al behoorlijk oud hoor. Maar in mijn functie als mannequin was ik tegelijk bezig met ontwerpen. En dat vond ik heerlijk, dat creatief denken en doen, in samenwerking met couturiers, stilisten, fotografen. Want een model moet niet alleen mooi zijn. Kunnen bewegen, en een overtuigd beeld brengen van wat je draagt, dat is net zo belangrijk.”

Toen Yves Saint Laurent haar zag, ontwierp hij voor haar een jurk die verwees naar haar Indische afkomst. Hij liet een blote borst zichtbaar, wat natuurlijk sterk indruiste tegen de Indische orthodoxe beweging. De dag na het defilé prijkte de foto in alle kranten. “Voor mij was dat een geniale zet”, vertelt Gurmit.

Maar na vijf jaar heeft ze genoeg van het wereldje en zet ze een punt achter haar carrière als mannequin. “Ik ben meer dan een model of een handelsvoorwerp. Ik denk ook. Ik kan echt niet meer tellen hoeveel keer mijn agentschappen me op het matje riepen omdat ik bijvoorbeeld ‘s avonds niemand wenste te zien. Tijdens mijn werkuren werkte ik werkelijk hard, maar ik heb nooit deelgenomen aan het spelletje van de modewereld. Ik heb altijd mijn eigen spel gespeeld. Ik hield van het werk, niet van alles wat errond hing.”

Vandaag wijdt Gurmit Kaur zich volledig aan het ontwerpen van juwelen. Aan haar periode in de ‘mode’ heeft ze één vriend overgehouden : Azzedine Alaïa. En deze laatste beschrijft het werk van Gurmit als een weerspiegeling van haar persoonlijkheid : “Soepel, sensueel en weelderig”.

De volgende tentoonstelling van Gurmit loopt van 6 tot en met 27 juni bij Katz, Appelmansstraat 19 in Antwerpen. Elke maandag tot vrijdag van 9 u.30 tot 13 u. en van 14 u. tot 18 u. Of na afspraak.