Gulle gevers

Eindejaar is voor bedrijven de uitgelezen periode om relatiegeschenken cadeau te doen. Winkels sporen de verbruiker aan meer te kopen door een gratis hebbedingetje bij een product te geven. Wat mag en wat niet? En wat valt in de smaak?

Michel Van Bavel, Van Bavel Business Gifts, zegt dat de business van het geven op drie pijlers steunt: de gratis weggevertjes, de relatiegeschenken en de cadeautjes bij aankoop. Het merendeel van zijn zaken doet Van Bavel in de premiumsfeer, waar het cadeautje de verkoop moet aanzwengelen. “Twintig jaar geleden deden we 70 tot 80 % van de omzet in relatiegeschenken. Tegenwoordig gaat 70 tot 80 % naar premiums. Een paar jaar geleden kreeg je van vier of vijf banken een agenda. Dezer dagen moet je zoeken naar een bank die er nog een geeft. Er wordt naar de centen gekeken.” De heel goede klanten krijgen nog een fraai geschenk, de subtop krijgt al wat minder en de rest grijpt ernaast. “Je moet echt al veel doen om iets te krijgen”, aldus Van Bavel.

Wim D’Haese, directeur van SamDam Business Gifts, zegt dat de markt voor premiums in een gigantische ontwikkeling zit, maar dat bij zijn bedrijf de vraag naar relatiegeschenken weer aantrekt. “De bedrijven doen méér om hun klanten en hun mensen te behouden”, is zijn ervaring. Maar hij zegt wel dat je als bedrijf niet meer eender wat kunt geven om bij de klant een wit voetje te halen. “Drinkt de klant graag wijn, kom dan niet met whisky af. Het gebeurt nog te veel dat de klanten op een hoop worden gegooid.” Overigens, drank geven, wordt moeilijker. Van Bavel wijst erop dat bedrijven met allochtonen in dienst die moslim zijn, een probleem maken over drank als geschenk.

Wat doet het dan wel? Een mooie pen, zegt Van Bavel. Of een – digitaal – fotokader. D’Haese ziet vooral een stijging in producten rond wellness (hartslagmeters, walking sticks, rugzakken) en kledij (al dan niet met merknaam van de gever). Hij voegt er wel aan toe dat de kledij modieus moet zijn. De ontvangers zijn wat dat betreft kritisch geworden.

De truc is om een cadeau meer waarde te laten hebben dan het in werkelijkheid aan de gever gekost heeft. Vaak is het een kwestie van net op tijd zijn: goedkoop inkopen op het moment dat de consument nog het idee heeft dat het cadeau duur is. Van Bavel: “Bedrijven geven me vaak de opdracht: zoek iets dat eruitziet alsof het 25 euro heeft gekost, maar wat mij maar 5 euro kost.”

Advocate Ilse Hendrix van het kantoor KOAN wijst erop dat relatiegeschenken niet in alle bedrijfstakken onbeperkt gegeven mogen worden. In de farmaceutische sector bijvoorbeeld is daar wettelijk paal en perk aan gesteld.

De wetgeving voor promotieartikels die worden gegeven bij aankoop van producten, laat meer toe in het commerciële verkeer tussen bedrijven dan in de consumentenmarkten, waar de wet op de handelspraktijken van toepassing is. Die verbiedt in principe de aankoopverplichting, maar er bestaan uitzonderingen voor premiums en promotieartikels.

Ilse Hendrix geeft aan dat de regelgeving complex is en dat de instanties die inbreuken tegen de wet opsporen, veelal dossiers openen op basis van klachten. Die komen bijna altijd van de concurrentie; een verbruiker zal geen klacht indienen als hij een cadeau krijgt. In de sectoren waar de concurrentie hevig is, zoals telefonie en telecom, zullen bedrijven actiever op een fout van hun concurrent reageren. Maar in de meeste sectoren redeneren veel bedrijven: we doen zowat onze zin.

Door Ad van Poppel