GROEN KAPITAAL

HISTORIEK.

Op 5 februari ’82 ziet het Gentse biotechbedrijf Plant Genetic Systems (PGS) het levenslicht als een puur risicoprojekt. Immers, het Vlaamse durfkapitaalfonds Gimv blijkt bij de start met 1000 aandelen en 10 miljoen kapitaal, zeg maar “seed money” de énige aandeelhouder.

Een jaar later krijgt de biopionier al wat feedback uit de sektor. Partners zoals het Zweedse suikerbietzaadbedrijf Hilleshög, de Tiense Suikerraffinaderij en Radar NV, aktief in veevoederadditieven, brengen samen met de Gimv zo’n 390 miljoen binnen in PGS. Het investeringsoptimisme in de Europese biotech brandt op een laag pitje (zie grafiek 1). Om de geloofwaardigheid op te krikken, wordt “een band” gesmeed met de Amerikaanse biotechfirma Advanced Genetic Systems (Oakland). Jan Leemans hierover : “AGS verleende ons toen wetenschappelijk advies en kreeg daarvoor recht op 18.800 winstaandelen zonder stemrecht. “

Ook met het Aalsterse Amylum en het Nederlandse Gist-Brocades zijn in de loop der jaren ’80 samenwerkingsverbanden opgestart o.a. voor de proteïne-afdeling, later afgesplitst in het Amerikaanse Corvas Int. (zie ook Trends 4 april ’91). Beide bedrijven weten hun steun in juni ’91 te verzilveren in een klein belang in PGS.

In ’87 verhogen de bestaande aandeelhouders Gimv, Tiense Suikerraffinaderij en Radar het kapitaal met 267 miljoen frank. Pas in ’88 treden nieuwe aandeelhouders binnen, ditmaal via een private plaatsing door Petercam Securities. Die laatste koopt 19.440 aandelen voor 10.000 frank (plus 15.000 frank uitgiftepremie) het stuk. Hilleshög koopt 560 aandelen voor dezelfde prijs. Die operatie waardeert PGS op 2,2 miljard frank (een vervijfvoudiging tegenover ’83).

In mei ’89 stapt de gigant Japan Tobacco Inc. binnen : het koopt 10,3 % voor 250 miljoen frank (zelfde prijs als in ’88). Daarop volgen in oktober ’90 kleinere intredes van Frans-Belgische investeerders zoals Urbaine UAP, Fidelitas, De Sociale Voorzorg en het Antwerpse Felix & Co..

Naar eind de jaren ’80 toe wordt de kapitaalnood van PGS scherper. In juni ’91 wordt een eerste kapitaalvermindering doorgevoerd (-293 miljoen frank) via aanzuivering van verliezen. Er zullen nog twee andere dergelijke operaties volgen, resp. in ’94 en ’95. Eind ’91 en eind ’92 wordt aan een 100-tal werknemers van het bedrijf de mogelijkheid geboden om in te tekenen op PGS-aandelen.

Tegelijkertijd worden in de loop van ’92 het merendeel van alle kapitaalaandelen van PGS eigendom van de holding PGS International. De holding verhuist naar Amsterdam met het oog op een beursintroduktie op de Amerikaanse Nasdaq. De markt voor risicokapitaal trekt aan, ook in Europa (zie grafiek 2). Twee andere giganten de fondsen Oppenheimer en Hambrecht & Quist (ook aktief in Corvas) kopen aandelen in de PGS-holding.

Over de huidige aandeelhoudersverhouding in de holding is PGS biezonder zwijgzaam. Navraag bij de Gimv leert dat dit fonds samen met Artal (ex-Tiense Suikerrafinaderij) iets meer dan 50 % in de holding bezit. De belangrijkste overige participaties zijn (in dalende grootte) verspreid over Japan Tobacco, de fondsen Oppenheimer en Hambrecht & Quist.