GROEIVERTRAGING WELLICHT TIJDELIJK

Volgens ramingen van de Nationale Bank zou de ekonomische groei in het derde kwartaal van 1994 in België zijn vertraagd tot 0,8 % op jaarbasis. Na de uitbundige expansie van 5,7 % in het eerste kwartaal was de groei in de daaropvolgende driemaandsperiode reeds tot 2 % afgenomen. Deze cijfers bevestigen vroegere gelijkaardige aanwijzingen van de konjunktuurindicator van de Nationale Bank, die sinds de lente van 1994 een vertraging van het produktietempo in de verwerkende nijverheid meldt. In de bouw werd evenwel een gestage toename van de aktiviteit geregistreerd, terwijl de handel op een zwak peil bleef presteren.

Vermoedelijk groeide de ekonomie tijdens de laatste maanden van 1994 tegen ongeveer hetzelfde tempo als in het derde kwartaal. Overigens boette eind 1994 ook in de buurlanden het konjunkturherstel wat aan kracht in. De vooroplopende indicatoren suggereren evenwel dat de groeivertraging slechts tijdelijk zal zijn. Zowel in Duitsland als in Frankrijk blijft het producentenvertrouwen onverminderd stijgen. In België veerde het in november jl. zelfs opvallend krachtig op.

Eens te meer is vooral in de verwerkende nijverheid het klimaat verbeterd. De desbetreffende deelcurve van de konjunktuurindicator van de Nationale Bank bereikt stilaan het hoogste peil sinds 1980. Enigszins verrassend kreeg zij een nieuwe impuls van de buitenlandse bestellingen, hoewel ook de binnenlandse bleven verbeteren. De ekonomische groei blijft dus sterk uitvoergeleid. Het herstel van de binnenlandse vraag verliep in de laatste maanden van 1994 nog moeizaam. Volgens de konjunktuurenquêtes was het verloop van de omzet in de handel nog steeds onbevredigend en de BTW-aangiften van het derde kwartaal suggereren tegenover de vorige driemaandsperiode een daling van de omzet in de kleinhandel van 0,5 % (op jaarbasis) in volume. Bovendien zijn de vraagvooruitzichten in de handel opnieuw wat versomberd en zette de forse hausse van het konsumentenvertrouwen zich in november niet door. Toch vormden de betere verkopen van personenwagens tijdens de laatste maanden van 1994 een lichtpunt.

De meest recente BTW-aangiften kondigen enige beterschap in de bedrijfsinvesteringen aan. Dat laat vermoeden dat de resultaten van de laatste halfjaarlijkse investeringsenquête van de Nationale Bank bewaarheid kunnen worden. Deze wijzen op nog een daling van de investeringen in de verwerkende nijverheid in 1994, maar kondigen een sterke toename in 1995 aan. Het investeringsherstel ligt in de lijn van het groeiend producentenvertrouwen, de verwachte verbetering van de ondernemingsrendabiliteit en de ontwikkeling van de kapaciteitsbezettingsgraad, die reeds anderhalf jaar stijgt. Het suggereert dat, naast de uitvoer, althans ook de investeringskomponent van de binnenlandse vraag in 1995 het ekonomisch herstel overeind zal houden.