Greenspan als crisismanager

Greenspan is goed en wel acht weken Fedbaas als de Dow Jones keldert met 22,3 %. Het is zwarte maandag 19 oktober 1987. Paniek alom. Greenspan was in de VS wel de logische keuze geweest om Paul Volcker op te volgen, hij had nog niet de reputatie die hij nu heeft en internationaal was hij nog een nobele onbekende. (Een wissel van de wacht aan de top van de Fed maakt de markten altijd zenuwachtig, al is dat gevaar nu relatief klein, omdat Ben Bernanke de markten al vertrouwen inboezemt.)

Greenspan hield het hoofd koel en ontpopte zich meteen tot een uitstekend crisismanager. Hij kalmeerde de markten met de mededeling dat de Fed als bron van liquiditeit zou fungeren. Kortom, marktpartijen die in die bange uren en dagen geld nodig hadden, konden het bij de Fed lenen. Het financieel systeem was gered. De Dow sloot het jaar met winst af.

Greenspan had meteen zijn geijkte remedie te pakken waarmee hij latere crisissen te lijf zou gaan. Crisis? Greenspan pompte verse liquiditeiten in het systeem, wat een eufemisme is voor de creatie van extra krediet. Greenspan draaide de geldkraan open om de crisissen in Mexico (1994), Zuidoost-Azië en Rusland (1998) de wereld uit te helpen. Al keek hij 1998 lang de kat uit de boom, tot de crisis Amerikaanse bodem bereikte. Het hefboomfonds LTCM stond op de rand van het faillissement en dreigde het financiële systeem mee te sleuren in zijn val. De eerste renteverlaging van Greenspan staat bekend ‘als de 25 basispunten die de wereld gered hebben. ‘

Greenspans interventionisme is opmerkelijk. Diep in zijn hart is hij een adept van laissez faire, van minimale overheidsinmenging en maximale marktwerking. Door frequent tussenbeide te komen, inspireerde hij de markten evenwel tot roekeloos gedrag. Loopt het fout, dan komt Greenspan toch te hulp. “Volgens onze berekeningen was die garantie van Greenspan (bekend als de Greenspanput) op de beurs ten minste 25 % waard. Nu is het wel zo dat een grote economische stabiliteit op zich tot groter risicogedrag kan aanzetten, en daar kan de centrale bank weinig aan doen,” zegt Peter Vanden Houte (ING België).

Laat het dan net Greenspan zijn die de jongste maanden ettelijke keren waarschuwde dat de markten voor een te lage vergoeding te veel risico nemen. “Die waarschuwingen van Greenspan zijn indekkingsgedrag. Het is alsof een pyromaan waarschuwt voor brandgevaar,” zegt Geert Noels (Petercam Vermogensbeheer).