Golf of Africa

De Golf van Saly, negentig kilometer ten zuiden van Dakar, is een Belgische golf. Achttien holes. In november 1999 werd met veel luister de eerste verjaardag gevierd van de eerste negen holes van het parcours.

Het is een volledig en klassiek terrein van 70 hectaren op een idyllische plek tussen de oceaan (op 200 meter) en de rimboe. “Dit avontuur hebben we eigenlijk te danken aan het toeval,” zegt Francis Dugardyn die samen met Daniel van Eeckhoudt promotor is van het project. “Toen ik op vakantie was in Saly, werd ik bekoord door het potentieel van deze badplaats. Er waren zes hotels, de helft van het huidige aantal, en wij vonden dat we er moesten voor gaan. De werkzaamheden gingen in 1994 van start.” Beide vennoten zijn vijftigers: Dugardyn was antiquair en Van Eeckhoudt drukker. Ze lanceerden samen Eurantica op de Heizel, de Foire des Antiquaires in Namen en een ijsbaan in Waver, en ze startten ook een struisvogelkwekerij op.

Maar nu moesten ze de Senegalese natuur zien te temmen. Aan de voet van duizend jaar oude apebroodbomen met een diameter van 10 meter, werden de fairways getrokken. De architect van het parcours, Vicky Bernstein (tevens directeur van de beste Belgische en Luxemburgse golfgids, de Golf Agenda), tekende de greens en liet 250 boomsoorten uit het aards paradijs aanplanten (bougainvillea’s, passiebloemen, hibiscus, laurierbomen, flamboyanten, frangipanni, kokosbomen, vijgenbomen, mangobomen, bananenbomen, ananasbomen, papayabomen, citroenbomen, pompelmoesbomen, sinaasappelbomen, mandarijnbomen, guavebomen, cashewnotelaars enzovoort). In totaal plantten veertig tuinmannen ongeveer 60.000 scheuten.

“Ik ging al snel aan de slag op het terrein met geïmporteerd materiaal en lokale werkkrachten,” vertelt Bernstein. “Een avontuur met een grote A, zoals in Artistiek. Want het ontwerp van een parcours moet ook die dimensie hebben. Ik wou een vakantiegolf ontwerpen die toch een zekere moeilijkheidsgraad had, maar die vooral toegankelijk was voor het grote publiek.” Er mocht geen enkele boom omgehakt worden (wettelijke verplichting) en het profiel van het terrein moest gerespecteerd worden om te voorkomen dat stormen alles zouden verwoesten. “In Senegal kan u niet werken zoals in Europa,” aldus Bernstein. “Bij ons domineren wij de natuur als we een terrein aanleggen, maar in Afrika heeft de natuur uiteindelijk altijd de bovenhand. Bekijken we alleen al eens hoe de beplanting in Saly op korte tijd groeide. We moeten de greens twee keer per week inkerven omdat het gras zeer snel groeit. Het onderhoud is een titanenwerk en de greenkeeper wordt geconfronteerd met problemen tegenovergesteld aan die waarmee de Europese golfterreinen moeten afrekenen. In Europa is er bijvoorbeeld het probleem dat de terreinen gedraineerd moeten worden om het water te laten afvloeien. In Saly wordt alles in het werk gesteld om het water aan de oppervlakte te houden, en men slaagt daarin dankzij de duizenden kubieke meters afvalwater van de hotels en de villa’s, die via een zuiveringsstation in een leidingkanaal van 23 kilometer worden gepompt. Zodra de zon ondergaat, bevochtigen honderden sproeiers het terrein dat samengesteld is uit zand en duizenden ton humus.” Het resultaat is verbazingwekkend: groene valleitjes, bloemrijke vijvers, watervlakken op verschillende niveaus en zeven waterobstakels; en dit alles in een streek in Afrika waar er jaarlijks slechts 300 millimeter regen valt. De kwaliteit van het terrein is echt uitzonderlijk: de start-tees zijn altijd goed gelegen en de greens zijn van uitstekende kwaliteit. Voor en na elke slag kunt u Afrika echt zien, voelen en horen. U moet gewoon proberen onverschillig te blijven tijdens uw swing of uw putt en slechts twee zintuigen laten werken: het zicht en de tastzin. Op dat ogenblik mag u zich niet laten afleiden door gefladder en gefluit van allerlei vogels in tal van kleuren en formaten of door de geuren van al het prachtige groen.

En dan is er nog een echt hemelse openbaring: de Afrikaanse lucht en de Afrikaanse zon. Ga dus nooit golfen in Saly zonder fotoapparaat, het zou u spijten.

De aanleg van de Golf van Saly werd mogelijk dankzij een erfpacht op een terrein dat eigendom is van de Société d’Aménagement et de Promotion de la Petite Côte, een Senegalese parastatale onderneming.

“Er was op lokaal vlak onmiddellijk eensgezindheid over ons project, want een golf verhoogt altijd de status en de waarde van een toeristisch gebied,” legt Dugardyn uit.

De investering werd gefinancierd met eigen kapitaal. De Senegalese bedrijfsrekening werd eerst gecrediteerd met de bedragen die vereist waren voor de aanleg van de eerste negen holes die geopend werden in december 1996 en nadien werden de andere negen holes gefinancierd met de opbrengst van de uitbating van het eerste gedeelte van het parcours.

“In 1997 registreerden wij 1200 green fees,” zegt Dugardyn. “In 1998 nam dat aantal toe tot 3200 en in 1999 waren er 6000 registraties. 57% van de klanten zijn Fransen, 16% zijn lokale inwoners en de overige spelers zijn voornamelijk afkomstig uit de Benelux, Duitsland, Italië en Zwitserland. We beginnen zelfs bezoek te krijgen van Amerikanen – vooral van Afrikaanse afkomst – want het geschiedkundig getint toerisme is hier al goed gestructureerd.” Ile Gorée, waar de slaven bijeengebracht werden om dan per boot overgebracht te worden naar het Amerikaanse continent, is één van de bezienswaardigheden die makkelijk bezocht kunnen worden vanuit Saly. Dan is er natuurlijk ook nog de stad Dakar zelf, het Lac Rose en Kayar, de mangroves van Siné Saloum en de vissershaven van M’Bour (waar Belgische groothandelaars zich bevoorraden). Saint-Louis, de Sahara en het reservaat van Nickolo Koba zijn ook toegankelijk, maar daar is meer tijd voor nodig.

Afrika vlakbij

“Senegal is voor ons het dichtste land in zwart Afrika,” aldus Dugardyn. “Er zijn vanuit Brussel zes keer per week rechtstreekse vluchten met Sabena. Vijf en een half uur vliegen zonder werkelijk uurverschil. De prijzen zijn redelijk: u betaalt minder dan 40.000 frank voor een week (vlucht, verblijf, halfpension en golf). Het arrangement wordt aangeboden door verschillende touroperators in België, met op kop Atex Travel, dé Senegal-specialist. Onze golf speelt een belangrijke rol voor de verdere ontwikkeling van de badplaats Saly. De hotels en de villaverhuurders noteren een sterk gestegen bezettingsgraad, maar er zijn ook spelers die zodanig bekoord werden door ons product dat ze gewoon een woning kochten of lieten bouwen. De voormalige directrice, Aliette Parfonry (ook een Belgische) leidt momenteel het Saly Hotel, het hotel dat het dichtst bij het terrein gelegen is.” Van bij de start speelden de promotors met het idee om een golfinitiatie te geven aan hun caddies (een dertigtal jonge mensen). De caddies begonnen te golfen zodra het terrein aangelegd was, en aangezien de Senegalezen zeer handig zijn (de nationale sporten zijn voetbal en basketbal), hebben de caddies vaak een betere handicap dan hun klanten.

Dat is bemoedigend. De toekomst van de Golf van Saly hangt immers nauw samen met de toekomst van de beoefening van deze sport in Senegal.

Golf van Saly, Bureau voor Europa: Goffartstraat 43, 1050 Brussel – Tel. (02)511.45.92; Fax. (02) 512.92.13.

john baete