Gezocht: klanten en investeerders

De Waalse producent van vliegtuigonderdelen Sonaca breekt geleidelijk uit zijn afhankelijkheid van Airbus en Embraer. Nu nog privé-investeerders vinden die het Waals Gewest willen uitkopen.

Begin oktober heeft Sonaca in Brazilië Sobraer geopend, zijn eerste buitenlandse filiaal. Het bedrijf is in Sao José Dos Campos gevestigd, op nauwelijks 20 kilometer van het hoofdkwartier van Embraer, een van Sonaca’s belangrijkste klanten. De Braziliaanse dochter moet in de transportkosten knippen en een betere dienstverlening garanderen. Christian Jacqmin, gedelegeerd bestuurder van Sonaca, rekent ook op het bruggenhoofd om nieuwe contracten van Embraer te krijgen. Als beloning voor de investering, waartoe in het begin van de zomer werd beslist, heeft de Braziliaanse constructeur het contract met Sonaca voor zijn 50-zitters verlengd tot het einde van het programma. Sonaca zal bovendien voorrang krijgen bij eventuele nieuwe opdrachten.

Het Waals Gewest dropte Christian Jacqmin eind 1996 in een bijna failliet bedrijf (960 miljoen frank verlies op een omzet van 2,5 miljard). In de voorbije vijf jaar ontwikkelde hij een vertrouwensrelatie met Airbus en Embraer. Die bedrijven zouden tijdens het eerste semester van 2001 voor nieuwe contracten moeten zorgen, meer bepaald voor de A3XX, Airbus’ grote carrier met ruim 500 zitjes. Sonaca wil de bewegende randen van de vleugels leveren die bij het opstijgen en het landen worden geactiveerd. In het voorjaar moeten contracten volgen voor de A400M (de opvolger van de Hercules C-130). Door zijn participatie in dat Airbus-project, krijgt de Belgische luchtvaartindustrie recht op 4% van de fabricagecontracten.

De goede gezondheidstoestand van de burgerluchtvaart en de uitstekende reputatie van zijn twee grootste klanten doen de klantenportefeuille van Sonaca aanzwellen. Bovenop de 7 miljard frank omzet uit lopende contracten, heeft het bedrijf inkomsten in het vooruitzicht uit toeleveringsopdrachten voor de Airbus 340-500/600 en de nieuwe vliegtuigenfamilie van Embraer. Sonaca zal er de vleugelranden maken, de panelen van de centrale romp, en de onderbalk.

Wij willen geld

In eerste instantie werkt het succes van Sonaca echter vooral geldverslindend. “Alleen al voor de nieuwe serie toestellen van Embraer lopen de ontwikkelingskosten (engineering, machines, prototypes, tests) op tot 2 miljard frank,” vertelt Christian Jacqmin. Landsverdediging zal de kosten voor het A400M-programma financieren, maar voor de A3XX moet Sonaca in de volgende vijf jaar 7 miljard investeren om de non-recurring costs te dekken – renteloze leningen die pas terugbetaald worden als de vliegtuigen in productie gaan. Jean-Claude Van Cauwenberghe (PS), minister-president van het Waals Gewest, heeft al zijn steun toegezegd. Het Waals Gewest is via de holding Westpavia hoofdaandeelhouder (97,6%) van Sonaca. Ook de Vlaamse defensiebedrijven zullen steun kunnen vragen aan de gewestregering, maar de procedure is nog onduidelijk.

Maar zelfs als het goede nieuws blijft binnenstromen, zal het verzekeren van de rentabiliteit een evenwichtsoefening blijven. De prijzenoorlog tussen Airbus en Boeing of tussen Embraer, het Duitse Dornier en het Canadese Bombardier veroorzaakt namelijk een lawine-effect bij hun toeleveranciers. “We weten nu al dat we voor de A3XX en de A400M met bodemprijzen zullen werken. Om rendabel te blijven, moeten we onophoudelijk investeren in technologie en automatisering.”

Wij willen een partner

Internationaliseren is de enige uitweg voor Sonaca. Het klantenbestand moet ruimer en de Walen hebben een industriële partner nodig, want het Waals Gewest ziet voor zichzelf geen rol als bedrijfsleider weggelegd.

“Er ligt nog geen concreet voorstel op tafel,” zegt Jacqmin. “Alle bedrijven uit de sector spitsten zich toe op het binnenhalen van contracten. Maar op middellange termijn moeten we privé-kapitaal binnenhalen, eerst via een partner en over twee jaar misschien via een beursgang.”

En Sonaca moet zich intussen ook losmaken van Embraer en Airbus, twee klanten waar zijn resultaat mee staat of valt. Het contract met Dornier voor het maken van bedekkingsplaten voor de romp van de Dornier 728 en de contracten voor de Boeing 717 en de Falcon van Dassault zijn een eerste stap.

JEAN-MICHEL LALIEU