GEVAARLIJKE NICHE

“Rampzalig,” zo noemt de Japanse diamanthandelaar Nobuki Sugihara de recente moeilijkheden in Zuidoost-Azië. “De ooit veelbelovende Japanse markt is zo goed als stilgevallen.”

Nobuki Sugihara is één van de weinige Japanse handelaren in het Antwerpse diamantkwartier. Met zijn ondernemingen Belgodia en ABC Diamonds bewerkt hij vooral de Aziatische markten. “Door de moeilijkheden is onze omzet met de helft gedaald,” zegt Nobuki, terwijl hij schijnbaar achteloos (voor een buitenstaander) een zakje diamanten ter waarde van 100.000 dollar aan een klant overhandigt. “En het ziet er niet naar uit dat er verbetering op komst is. Japan bleek een gevaarlijke niche.”

Over een concrete omzet blijft Sugihara discreet. Volgens de meest recent gepubliceerde gegevens (1996) had Belgodia een omzet van 274 miljoen frank. ABC Diamonds haalde 128,7 miljoen omzet. (De gepubliceerde winstcijfers zijn irrelevant als succesfactor omdat de waardebepaling van de stock een te grote rol speelt voor dit gegeven.)

De naam Sugihara klinkt in joodse kringen als een klok. Vader Chiuni Sugihara was tot september 1940 de consul in Kaunas (Litouwen) voor Japan. Toen de Russische bezetter alle consulaten in de stad wilde sluiten, begon Sugihara aan een recordtempo visa uit te schrijven voor joodse vluchtelingen, die op die manier vrij konden reizen door de Sovjet-Unie. Omdat hij de visastempel bij zijn vertrek overdroeg aan een vluchteling, kreeg de beloftevolle diplomaat in 1945 zijn ontslagbrief van Tokio.

Samen met de Nederlandse consul Jan Zwartendijk heeft Sugihara 6000 joden gered uit de handen van de nazi’s, die de joodse bevolking in Litouwen later bijna volledig uitmoordden. In 1985 kreeg Sugihara hiervoor een prestigieuze onderscheiding van het Yad Vashem Herdenkingscomité van Martelaren. De joodse universiteit in Tel Aviv heeft overigens een leerstoel genoemd naar Sugihara.

De Japanner (49 j.) leerde zijn stiel 25 jaar geleden in het Israëlische diamantcentrum Ramat-Gan (Tel Aviv). “Het joodse Wereldcongres gaf me een beurs voor mijn studies,” aldus Nobuki Sugihara, die overigens ook Hebreeuws studeerde.

Sugihara werkte een tijdje in Tel Aviv en Japan, maar zakte twaalf jaar geleden af naar Antwerpen. “Het échte handelscentrum, want hier vind je de stenen die in Japan het meest gegeerd zijn … of beter waren,” corrigeert hij.

Met zijn Vlaamse echtgenote en vier kinderen is Sugihara goed geïntegreerd in zijn nieuwe gemeenschap, hoewel hij het Nederlands – “een onmogelijke taal, sorry” – niet echt onder de knie heeft. Sugihara werkt momenteel met Vlaamse en andere vrienden aan de creatie van een organisatie die zich wil inzetten voor de verspreiding van het internationale humanisme bij jongeren. “Het Antwerpse diamantwereldje is bij uitstek een sector waar verschillende religies en nationaliteiten met elkaar in vertrouwen handelen,” getuigt Sugihara. “Het is de afspiegeling van de wereld, waar m’n vader naar streefde.”