GESCHIEDENIS

Meneer de president

Nu de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 2 november 2004 dichterbij sluipen, zwelt de boekenstroom over de Verenigde Staten nog aan. Daar hoort ook een nieuwe editie van de pocketklassieker De Amerikaanse geschiedenis in een notendop (Bert Bakker, 179 blz., 8,95 euro) bij. De Nederlandse historicus Jan van Oudheusden volgt de Amerikaanse evolutie vanaf de koloniale periode tot 2004. Als epiloog schetst hij het portret van de twee huidige kandidaten voor het presidentschap: de Republikein George W. Bush en de Democraat John F. Kerry. De vlag (geschiedenis in een notendop) dekt de lading, het overzicht is toegankelijk en bevat voldoende details, zodat het historische breedbeeld geregeld wat boeiender gemaakt wordt met een close-up.

Wat Van Oudheusden grotendeels met zwierige zevenmijlslaarzen doet, pakt zijn collega Van der Horst met kleinere passen aan in zijn nauwgezette Geschiedenis van Engeland (Arbeiderspers, 398 blz., 24,95 euro). Interessant is ook het inzoomen op de prestaties van de recente regeringsleiders. Over de huidige premier Tony Blair blijft Van der Horst wat vaag. De koudwatervrees van de historicus voor de actualiteit?

Dan laten we ons maar even meetronen naar de verre Middeleeuwen door Richard Rubenstein. In Kinderen van Aristoteles (Anthos/Manteau, 341 blz., 24,95 euro) rekent de historicus af met de mythe van de donkere Middeleeuwen. Hij toont aan dat het geen periode van intellectuele woestenij was, maar dat er een opmerkelijke ideeënuitwisseling plaatsvond tussen christenen, moslims en joden. Dat gebeurde vooral in de kloosters, synagogen, moskeeën en universiteiten in het zuiden van Europa.

Een uitgebreide blik op die epoque krijgen we in De reis van Thomas Platter 1595-1599 (Bert Bakker, 576 blz., 24,50 euro). Emmanuel Le Roy Ladurie leidt het reisverslag in, dat de Zwitserse student maakte na zijn omzwervingen door vooral Zuid-Frankrijk (waar hij ook studeerde) en Spanje. Het reisverslag vormt een fascinerend mozaïek van een periode, al valt het boek ongetwijfeld wat bleek uit voor wie ook De eeuw van de familie Platter 1499-1628 las, waarin Le Roy Ladurie de dagboeken en reisverslagen gebruikte voor een spannender familieportret van een Zwitserse schaapherder die zich kon opwerken tot leraar in de klassieke talen. Zijn zonen werden arts. Hopelijk worden ook de volgende delen van het magnum reisverslag vertaald, want daarin bezoekt Thomas Platter de Belgische regio’s. Laten we afronden met de paperbackeditie van Het Midden-Oosten (Forum, 431 blz., 12,50 euro), waarin Bernard Lewis 2000 jaar complexe culturele en politieke geschiedenis sprankelend onder de loep schuift.

Jan Lodewyckx